Gwiazda w talii Jacques’a Viéville’a.Księżyc z talii Tarota marsylskiegoJeana Dodala (XVIII wiek).
Tarot marsylski (fr.Tarot de Marseille) – jedna z najbardziej popularnych talii tarota, powstały prawdopodobnie w połowie XVII wieku we Francji. Tarot marsylski jest najbardziej standardową talią, wywodzi się z niej większość późniejszych tarotów.
Historia
Jego nazwa pochodzi prawdopodobnie z XIX wieku, mimo że dotyczy talii znacznie starszych. Określenie Tarot marsylski pojawia się w wydanej w 1889 roku książce Tarot Cyganów: Klucz do nauk okultystycznych (Le Tarot des Bohémiens, clef absolue des sciences occultes) autorstwa znanego francuskiego okultysty, Papusa[1].
Później określenie to spopularyzował Paul Marteau, gdy w 1930 roku ukazała się jego książka pt. Le Tarot de Marseille.
Uznaje się, że pierwsza talia Tarota marsylskiego została opublikowana w latach 1643-1664 a jej twórcą był paryski producent kart do gry, Jacques Viéville[2][3]. Składała się z 22 kart Arkanów Wielkich i 56 Arkanów Małych. Zdobyła popularność dzięki żywej kolorystyce i poręcznemu rozmiarowi kart (65x125 mm)[3]. Jednak karty zaprojektowane przez Viéville’a różniły się trochę od Tarota marsylskiego jakiego znamy dzisiaj, m.in. poprzez wizerunki niektórych Wielkich Arkanów (szczegóły poniżej)[3]. Te różnice zbliżają tarot Viéville’a do Tarota belgijskiego zwanego też flamandzkim[4].
W 1664 inny paryski producent, Jean Noblet, wydrukował własną talię Tarota marsylskiego[3]. Jego Wielkie Arkana były już w całości takie, jakie występują we współczesnych taliach. W stosunku do talii J. Viéville’a, w kartach J. Nobleta zastosowano inną numerację Wielkich Arkanów (zamiana miejscem Rydwanu ze Sprawiedliwością oraz Eremity z kartą Siły) oraz w kilku z nich pojawiły się inne alegoryczne wizerunki:
Słońce: zamiast wizerunku jeźdźca na koniu znalazła się tu para bliźniąt[3];
Księżyc: zamiast kobiety przędzącej nić, karta przedstawia psa i wilka siedzących pośród kropel deszczu nad brzegiem stawu, w którym kryje się rak[3];
Gwiazda: zamiast astrologa dzierżącego cyrkiel, karta przedstawia nagą kobietę wylewającą wodę z dwóch dzbanów do rzeki[3];
Diabeł: diabeł, który u Viéville’a przemierzał świat i przypominał potwora zamieszkanego przez inne demony, u Nobleta przybrał trochę bardziej ludzką postać i stanął na kowadle, do którego zostały przykute dwie postacie[3];
