Kompleks położony jest na zachodnich przedmieściach Rio de Janeiro, ok. 50 km od centrum miasta, na zboczach wzgórza Santo Antônio da Bica[1]. Obejmuje powierzchnię 40,53 ha i otoczony jest 575-hektarową strefą buforową[1][2].
Proces tworzenia ogrodów rozpoczął się w 1949 roku z inicjatywy brazylijskiego artysty i architekta krajobrazuRoberto Burle Marxa(inne języki), który wraz ze swym bratem zakupił w tej okolicy pierwszą działkę[3] i przy wykorzystaniu wyłącznie rodzimych gatunków roślin oraz z zastosowaniem idei modernistycznych postanowił stworzyć „żywe dzieło sztuki” i swoiste „laboratorium krajobrazu”[4][1], w którym kultura i przyroda się przeplatają[5]. W latach 1952 i 1960 teren powiększany był o kolejne działki[3]. Burle Marx prace nad sítio prowadził przez ponad 40 lat, aż do swojej śmierci w 1994 roku[4].
Ekspozycja w Domu Burle Marxa (2009)
Sítio Roberto Burle Marx jest pierwszym wpisanym na Listę światowego dziedzictwa modernistycznym ogrodem tropikalnym i wykazuje wszystkie kluczowe cechy ogrodów krajobrazowych będących dziełem Burle Marxa(inne języki)[2][4]. W jego obrębie znajdują się rozległe krajobrazy z wijącymi się ścieżkami, stawami, ciekami wodnymi i architektonicznymi aranżacjami stworzonymi z wykorzystaniem bujnej roślinności tropikalnej oraz elementów tradycyjnej kultury ludowej[2][4]. Oprócz tego kompleks obejmuje kilka budynków – zarówno historycznych (jak np. XVIII-wieczna kaplica Santo Antônio da Bica odnowiona w latach 70. XX wieku[1]), jak i współczesnych. Mieszczą się w nich liczące łącznie ponad 3000 eksponatów kolekcje muzealne oraz prace Burle Marxa i jego prywatne zbiory[1][6].
Już pod koniec lat 60. XX wieku na terenie ogrodów znajdowała się największa w kraju kolekcja rzadkich gatunków roślin tropikalnych oraz endemitów brazylijskich. Współcześnie (według stanu z 2019 roku) na obszarze sítio rośnie ok. 3 500 gatunków flory tropikalnej i subtropikalnej oraz rodzimej roślinności regionu obejmującej namorzyny, restingę oraz lasy atlantyckie[1][4][2]. Są one tu badane, chronione oraz rozmnażane w szkółkach[1].
Zarządzanie i ochrona
Od 1985 roku założenie stanowi własność i jest zarządzane przez Narodowy Instytut Dziedzictwa Historycznego i Artystycznego(inne języki) (port.Instituto do Patrimônio Histórico e Artístico Nacional, IPHAN) – agencję federalną odpowiedzialną za ochronę i promocję dziedzictwa narodowego[1]. Od 2003 roku jest chronione na poziomie federalnym[1].
Pielęgnacją całego założenia zajmuje się kadra ogrodników, wśród których wiedza i praktyka przekazywane są z pokolenia na pokolenie od czasów utworzenia obiektu[1]. Dzięki temu istniejące tu połączenie sztucznie utworzonego krajobrazu kulturowego ogrodu oraz otaczającego go pierwotnego krajobrazu przyrodniczego zachowało się w niemal niezmienionej formie[1].
