Strażnica WOP Dobra

Strażnica WOP Dobra

Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1945
Organizacja
Dyslokacja	Dobra
Formacja	Wojska Ochrony Pogranicza
Podległość	13 komenda odcinka 42 batalion OP 123 batalion WOP

Strażnica WOP Dobra – podstawowy pododdział graniczny Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę ochronną na granicy polsko-niemieckiej.

Formowanie i zmiany organizacyjne

Strażnica została sformowana w 1945 w strukturze 13 komendy odcinka Szczecin jako 64 strażnica WOP (Dobra)^[1] o stanie 56 żołnierzy. Kierownictwo strażnicy stanowili: komendant strażnicy, zastępca komendanta do spraw polityczno-wychowawczych i zastępca do spraw zwiadu. Strażnica składała się z dwóch drużyn strzeleckich, drużyny fizylierów, drużyny łączności i gospodarczej. Etat przewidywał także instruktora do tresury psów służbowych oraz instruktora sanitarnego^[2]. W związku z reorganizacją oddziałów WOP w 1948, strażnica podporządkowana została dowódcy 42 batalionu OP. Od stycznia 1951 strażnica podlegała dowódcy 123 batalionu WOP^[3][4]. Od 15 marca 1954 wprowadzono nową numerację strażnic^[a], a 64 strażnica I kategorii otrzymała nr 62^[6][7]. W 1956 rozpoczęto numerowanie strażnic na poziomie brygady. Strażnica specjalna Dobra była 14. w 12 Brygadzie Wojsk Ochrony Pogranicza^[8]. W 1964 strażnica WOP nr 8 Dobra uzyskała status strażnicy lądowej i zaliczona została do I kategorii^[9].

Ochrona granicy

W lipcu 1956 rozwiązano 63 strażnicę WOP Rzędziny^[b]. Zadania rozwiązanej strażnicy przejęła strażnica Stolec i Dobra^[10].

W 1960 12 strażnica WOP Dobra I kategorii ochraniała odcinek granicy państwowej o długości 6553 m:

• Włącznie od znaku granicznego nr 811, wyłącznie do znaku gran. nr 830.

Strażnice sąsiednie

• 63 strażnica WOP Dołuje ⇔ 65 strażnica WOP Rzędziny - 1946.

Dowódcy strażnicy

• ppor. Dionizy Michalczyk (był w 10.1946)^[c].
• Józef Tałaj (od 01.06.1952)^[12]
• ppor. Michał Skutnik (do 1954)
• ppor. Longin Kaszyca (1954–1955)
• ppor./por. Józef Tałaj (15.03.1955–09.06.1962)^[12][13]
• kpt. Stanisław Kaczorowski (1962)
• kpt. Henryk Odrobina (1962–1963)
• kpt. Aleksander Wasiluk (1963–1965 i dalej).

Uwagi

1. Rozkaz dowódcy Wojsk Ochrony Pogranicza nr 04 z 22 lutego1954^[5].
2. Rozkaz dowódcy Wojsk Wewnętrznych nr 013/WW z 16.06.1956^[10].
3. Rozkaz personalny dowódcy WOP nr 052 z 19.10.1946^[11] .

Przypisy

1. Wykazy dyslokacyjne 1946 ↓, k. 119–123.
2. Dominiczak 1985 ↓, s. 46.
3. Jackiewicz 1998 ↓, s. 61.
4. Prochwicz 2011 ↓, s. 194.
5. Prochwicz 2011 ↓, s. 207.
6. Wyganowski 2001 ↓, s. 279.
7. Dyslokacja jednostek WOP 1954 ↓, k.7.
8. Wykaz dyslokacyjny 1957 ↓, k.192.
9. Wykaz dyslokacyjny 1964 ↓, s. 590–620.
10. Historia PBWOP ↓, s. 124-132.
11. Rozkazy personalne D WOP ↓.
12. Józef Tałaj. [w:] Biuletyn Informacji Publicznej Instytut Pamięci Narodowej [on-line]. katalog.bip.ipn.gov.pl, 2019. [dostęp 2023-02-08]. (pol.).
13. Historia PBWOP ↓, s. 177–199, 346.

Bibliografia

• Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza (1945-1991). Krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
• Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945-1985. Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
• Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945-1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
• Andrzej Wyganowski: w: Andrzej Wojtaszak, Kazimierz Kozłowski, "Żołnierz polski na Pomorzu Zachodnim X-XX wiek": materiały z sesji naukowej z 10 listopada 1999 r. Szczecin: Oddział Edukacji Obywatelskiej, 2001. ISBN 83-86992-76-X.
• Archiwum Straży Granicznej, zespół archiwalny DWOP, sygn. 1842/6, Historia Pomorskiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza. Szczecin 1961.
• Archiwum Straży Granicznej. Rozkazy personalne dowódcy Wojsk Ochrony Pogranicza.
• Archiwum SGr., DWOP, sygn. 217/143, Wykazy dyslokacyjne Wojsk Ochrony Pogranicza 1946. Wykaz strażnic i miejsc ich rozlokowania adresowany do Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego i Ministerstwa Spraw Zagranicznych z 4 maja 1946.
• Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Dyslokacja jednostek Wojsk Ochrony Pogranicza z 8 kwietnia 1954.
• Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Wykaz dyslokacyjny etatowych oddziałów i pododdziałów Wojsk Ochrony Pogranicza z 18 maja 1957.
• Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1400/3, k. 590–620; Rozkazy zarządzenia i wytyczne w zakresie wszelkiego rodzaju zaopatrzenia. Wykaz dyslokacyjny jednostek i pododdziałów WOP na dzień 1 stycznia 1964.