Sporangiofor

Sporangiofor, trzonek zarodnionośny – specjalny twór unoszący zarodnie u niektórych grzybów i roślin zarodnikowych.

U niektórych grup systematycznych grzybów jest to specjalna, wznosząca się strzępka zakończona zarodnią. U sprzężniaków (Zygomycota) trzonki te bywają rozgałęzione. Każde takie boczne odgałęzienie nazywane jest mianem sporangiola (sporangiolum) i zakończone jest zarodnią mniejszą i zawierającą mniej zarodników niżeli zarodnia szczytowa^[1] zwana merosporangium^[2]. U Pilobolus jednokomórkowy sporangiofor ma na szczycie część mało elastyczną (kolumellę) wnikającą do zarodni, podczas gdy jego reszta jest elastyczna i wraz z dojrzewaniem rozszerza się nawet dwukrotnie, tworząc nabrzmiały pęcherzyk. W pewnym momencie ciśnienie turgoru wzrasta do ok. 5,5 atm. tak, że część nieelastyczna pęka, a ciśnienie komórkowe wyrzuca zarodnię na odległość ok. 1 m^[3].

Sporangiofory mogą przejawiać właściwości odmienne od reszty grzybni. U niektórych pleśniakowców wykazują fototropizm dodatni (u Pilobolus longipes wystarczy światłość 0,0000006 kandeli) lub geotropizm ujemny^[3].

Określenie „sporangiofor” stosowane jest też odniesieniu do tarczowatych sporofili u roślin skrzypowych (Equisetopsida)^[4].

• 
  Sporangiofory pleśniaka białego zakończone kulistymi zarodniami
• 
  Sporangiofor ze sporangiolami u Cunninghamella echinulata
• 
  Sporangiofor skrzypów
• 
  Sporangiofor Peronospora
• 
  Sporangiofor u Rhizopus

Przypisy

1. ZbigniewZ. Podbielkowski ZbigniewZ., I.I. Rejment-Grochowska I.I., AlinaA. Skirgiełło AlinaA., Rośliny zarodnikowe, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1986, s. 365, ISBN 83-01-04394-6 .
2. SelimS. Kryczyński SelimS., ZbigniewZ. Weber ZbigniewZ. (red.), Fitopatologia. Podstawy fitopatologii, t. 1, Poznań: Powszechne Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2010, ISBN 978-83-09-01063-0 . Brak numerów stron w książce
3. WalterW. Schumacher WalterW., Fizjologia roślin, [w:] EduardE. Strasburger (red.), Botanika: podręcznik dla szkół wyższych, wyd. 2 pol. według 28 oryg, Warszawa: PWRiL, 1967, s. 453,456,461,491  (pol.).
4. ZbigniewZ. Podbielkowski ZbigniewZ., I.I. Rejment-Grochowska I.I., AlinaA. SkirgiełłoSkirgiełło AlinaA., Rośliny zarodnikowe, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1986, s. 721, ISBN 83-01-04394-6 .

Encyklopedie internetowe (część rośliny):

• Britannica: science/sporangiophore