Sorpcja – pochłanianie jednej substancji (gazów, par cieczy, par substancji stałych i ciał rozpuszczonych w cieczach), zwanej sorbatem, przez inną substancję (ciało porowate), zwaną sorbentem[1][2][3].
Procesom sorpcyjnym często towarzyszą inne, jak powierzchniowe wytrącanie się trudno rozpuszczalnych soli (właściwości roztworu przy granicy faz są często inne niż w głębi roztworu, na przykład może być zmieniona przenikalność dielektryczna)[1].
Badając sorpcję, często analizuje się izotermę sorpcji, czyli zależność wielkości sorpcji od stężenia (w roztworze) lub ciśnienia substancji przy zachowaniu stałości temperatury[4].
Rodzaje
Nomenklatura procesu sorpcji[1][5]
| Proces
|
Działanie
|
Substancja
pochłaniająca
|
Substancja
pochłaniana
|
Aparatura
|
absorpcja
(sorpcja wgłębna)
|
przenikanie masy, pochłanianie substancji całą objętością
|
absorbent
|
absorbat
|
absorber
(aparat absorpcyjny)
|
adsorpcja
(sorpcja powierzchniowa)
|
powierzchniowe wiązanie substancji
|
adsorbent
|
adsorbat
|
adsorber
(aparat adsorpcyjny)
|
Sorpcja może być procesem:
- chemicznym:
- fizycznym:
- adsorpcja fizyczna, czyli fizysorpcja – np. zanieczyszczenia na węglu aktywnym
- absorpcja – podział substancji pomiędzy dwie fazy ciekłe lub ciekłą i gazową) lub np. wymianą jonową.
Przykłady zastosowań
- Przez służby ratunkowe wykorzystywany jest sorbent celulozowy do „zbierania” rozlanych plam oleju i paliwa.
- Przez przedsiębiorstwa i zakłady przemysłowe jako obowiązkowe wyposażenie stanowisk pracy związane z zapobieganiem skażeniu środowiska i zagrożeniom dla pracowników[6].
- Absorpcję ditlenku siarki stosuje się w energetyce.
- Adsorpcja węgla aktywnego (węgla leczniczego) wykorzystywana jest do pochłaniania szkodliwych substancji, będących przyczyną zatruć i dolegliwości żołądkowych.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b c Praca zbiorowa, Słownik chemiczny, JerzyJ. Chodkowski (red.), KrystynaK. Jezierska i inni, wyd. VI uzupełnione, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1982, s. 537, ISBN 83-214-0323-9 .
- ↑ Porównaj definicję IUPAC:Sorption, [w:] A.D.A.D. McNaught A.D.A.D., A.A. Wilkinson A.A., Compendium of Chemical Terminology (Gold Book), S.J. Chalk (akt.), International Union of Pure and Applied Chemistry, wyd. 2, Oxford: Blackwell Scientific Publications, 1997, DOI: 10.1351/goldbook.S05769, ISBN 0-9678550-9-8 (ang.).
- ↑ http://www.ufjf.br/baccan/files/2011/05/goldbook-IUPAC1.pdf
- ↑ sorption isotherm, [w:] A.D.A.D. McNaught A.D.A.D., A.A. Wilkinson A.A., Compendium of Chemical Terminology (Gold Book), S.J. Chalk (akt.), International Union of Pure and Applied Chemistry, wyd. 2, Oxford: Blackwell Scientific Publications, 1997, DOI: 10.1351/goldbook.S05770, ISBN 0-9678550-9-8 (ang.).
- ↑ Jerzy Minczewski, Zygmunt Marczenko: Chemia analityczna. T. 2: Analiza ilościowa. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1985. ISBN 83-01-05363-1. Brak numerów stron w książce
- ↑ Sorbent [online], Green Service Sp. z o.o. [dostęp 2019-03-15] (pol.).
