Socjaldemokratyczna Partia Kirgistanu

Socjaldemokratyczna Partia Kirgistanu
Кыргызстан социал-дeмoкратиялык пaртиясы
Ilustracja
Państwo

 Kirgistan

Skrót

SDPK

Przewodniczący

Sagynbek Abdrachmanow[1]

Data założenia

1 października 1993

Adres siedziby

Biszkek

Ideologia polityczna

socjaldemokracja, centryzm

Obecni posłowie
38/120
Strona internetowa

Socjaldemokratyczna Partia Kirgistanu (kirg. Кыргызстан социал-демократиялык партиясы) – kirgiska centrolewicowa partia polityczna założona 1 października 1993 dzięki inicjatywie Ałmazbeka Atambajewa, Dżumabeka Ibraimowa, Abdydżapara Tagaiewa, Addygana Erkebaiewdina, Anatolija Maryszewa oraz Akylbeka Dżaparowa. Oficjalna rejestracja miała miejsce 16 grudnia 1994[2].

W latach 1993–1999 przewodniczącym partii był Abdigani Erkebajew, natomiast w latach 1999–2011 Ałmazbek Atambajew. W 2011 roku na czele partii stanął Czynybaj Tursunbekow[2][3]. 28 kwietnia 2016 przewodniczącym frakcji parlamentarnej SDPK został Isa Ömürkułow wybrany jednogłośnie przez nadzwyczajne zebranie członków klubu parlamentarnego SDPK[4].

Z ramienia Socjaldemokratycznej Partii Kirgistanu trzy osoby sprawowały urząd prezydenta kraju: Roza Otunbajewa (2010–2011), Ałmazbek Atambajew (2011–2017) i Sooronbaj Dżeenbekow (od 2017).

Wybory parlamentarne w 2010 roku

11 listopada, po wyborach parlamentarnych, urzędująca prezydent Roza Otunbajewa powierzyła liderowi ugrupowania Ałmazbekowi Atambajewowi misję tworzenia rządu. SDPK otrzymało w nich drugi rezultat: 14,15% co przełożyło się na 26 miejsc w parlamencie[5]. 30 listopada 2010 została zawiązana większościowa koalicja razem z partiami: Respublika oraz Ata Meken[6]. Jednakże z powodu braku zachowania dyscypliny przy głosowaniu nad wyborem Ömürbeka Tekebajewa jako przewodniczącego parlamentu, do powołania rządu nie doszło[7][8]. 15 grudnia Partia Respublika ogłosiła, że udało jej się porozumieć z władzami SDPK oraz Ata-Dżurt. W wyniku tego porozumienia na premiera został wybrany Ałmazbek Atambajew (otrzymał 92 głosy poparcia w 120-osobowym parlamencie)[9]. Przewodniczącym parlamentu z ramienia Ata-Dżurt został wybrany Ahmatbek Keldibekow (101 głosów za jego wyborem)[10]. Wicepremierem został Ömürbek Babanow będący członkiem Partii Respublika[11][12]. Z powodu wybrania na urząd prezydenta dotychczasowego premiera, 1 grudnia 2011 urząd szefa rządu objął Ömürbek Babanow[13].

Wybory parlamentarne w 2015 roku

Mimo bycia wyraźnym faworytem oraz jawnego popierania i faworyzowania przez obecnego prezydenta SDPK otrzymało gorszy wynik (27,35% głosów co przełożyło się na 38 miejsc w Radzie Najwyższej[14][15]) niż zakładano przed wyborami. Było to rezultatem licznych skandali w czasie poprzedniej kadencji[16][17]. Po wyborach doszło do zawiązania koalicji z trzema partiami: Ata Meken, Önügüü-Progres oraz Kyrgyzstan. Łącznie posiadała ona 80 głosów[18]. Premierem został wybrany Sooronbaj Dżeenbekow[19][20].

Przed referendum w 2016 roku doszło do wyjścia SDPK z koalicji oraz w efekcie do jej rozpadu. Nastąpiło to z powodu opowiedzenia się przeciwko proponowanym zmianom przez Ata Meken oraz braku porozumienia z Önügüü-Progres[18][21][22]. Następnie Ałmazbek Atambajew powierzył zadanie utworzenia nowego rządu Socjaldemokratycznej Partii Kirgistanu. Doszło to utworzenia nowej kolacji z Bir Boł oraz partią Kyrgyzstan (68 głosów). Premierem po raz kolejny został wybrany Sooronbaj Dżeenbekow[23].

Wybory prezydenckie w 2017 roku

17 maja 2017 zapowiedziana została nominacja obecnego premiera – Sooronbaja Dżeenbekowa do startu w wyborach[24]. Oficjalnie został wybrany kandydatem na XVI zjeździe partii, który miał miejsce 15 lipca 2017[25]. Tego samego dnia kandydatura została zatwierdzona przez Centralną Komisję Wyborczą Kirgistanu[26]. 15 października 2017 został on wybrany nowym prezydentem państwa[27].

Dalsza działalność

31 marca 2018 miał miejsce w Biszkeku XVII zjazd partii[28]. Wybrano na nim nowego przewodniczącego – został nim jednogłośnie Ałmazbek Atambajew. Spotkanie odbyło się bez udziału mediów. Zostało na nie zaproszonych 190 delegatów. Lista gości wywołała w ugrupowaniu kontrowersje – nie został zaproszony m.in. Asylbek Dżeenbekow – brat prezydenta Dżeenbekowa. Nie wpuszczony został na obrady również (mimo zostania wybranym na delegata z obwodu oszyńskiego) Aliszer Bakyszew[29]. Po kongresie odbyła się konferencja nowego przewodniczącego podczas której zapewnił on, że w ugrupowaniu nie ma żadnych rozłamów oraz przedstawił plany na wybory parlamentarne w 2020 roku[30].

W 2019 doszło ostatecznie do rozłamu w partii. Pod przywództwem Sagynbeka Abdrachmanowa został utworzony ruch „SDPK bez Atambajewa”, który 3 kwietnia 2019 na zjeździe partii został wybrany nowym liderem[1]. Mimo protestów byłego prezydenta decyzja ta zatwierdzona przez Ministerstwo Sprawiedliwości[31]. „Konkurencyjny” zjazd odbył się 6 kwietnia pod przywództwem Atambajewa na którym wybrano nowe prezydium partii[32]. W rezultacie doszło do utworzenia dwóch, wzajemnie nieuznających się frakcji.

Do eskalacji problemu doszło ponownie w lipcu 2020 przed wyborami parlamentarnymi. 13 lipca Centralna Komisja Wyborcza odmówiła rejestracji komitetu wyborczego SDPK pod przywództwem Abdrachmanowa, który złożył odwołanie od tej decyzji do sądu[33]. 21 lipca sąd administracyjny w Biszkeku uznał postanowienie Komisji za niezgodne z prawem i nakazał jego rejestrację[34]. Na wyrok ten zażalenie do Sądu Najwyższego złożyła Komisja Wyborcza[35]. 28 lipca zostało ogłoszone postanowienie o utrzymaniu decyzji sądu pierwszej instancji[36]. Oficjalna rejestracja nastąpiła 3 sierpnia[37]. Natomiast stronnicy Atambajewa wzięli udział w wyborach startując pod szyldem partii Socjal-demokraci[38]. Ostatecznie partia nie spełniła oficjalnych wymogów i została wykreślona z listy ugrupowań biorących udział w wyborach[39].

Przypisy

  1. ↑ a b Бакыт Стамов, Сагынбек Абдрахманов занял место Алмазбека Атамбаева [online], Wieczernij Biszkiek, 3 kwietnia 2019 [dostęp 2020-07-28] (ros.).
  2. ↑ a b История партии – Социал-демократическая партия Кыргызстана [online], www.sdpk.kg [dostęp 2017-06-26] [zarchiwizowane z adresu 2019-01-04] (ros.).
  3. ↑ Турсунбеков Чыныбай Акунович [online], www.kenesh.kg [dostęp 2017-06-30] [zarchiwizowane z adresu 2020-07-07] (ros.).
  4. ↑ Лидером фракции СДПК избран Иса Омуркулов. Социал-демократическая партия Кыргызстана, 2016-04-28. [dostęp 2017-08-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-02)]. (ros.).
  5. ↑ Elections: Kyrgyz Parliamentary Oct 2010 [online], www.electionguide.org, 10 października 2010 [dostęp 2017-06-27] (ang.).
  6. ↑ 李牧, Three Kyrgyz parties agree to form government – People’s Daily Online [online], en.people.cn, 30 listopada 2010 [dostęp 2017-06-27] (ang.).
  7. ↑ Kirgistan: Nieudana próba utworzenia koalicji rządzącej [online], 15 grudnia 2010 [dostęp 2017-06-27] (pol.).
  8. ↑ Radzisława Gortat, W Kirgistanie powstała koalicja rządowa, „Nowa Europa Wschodnia”, 4 grudnia 2010 [dostęp 2017-06-27] [zarchiwizowane z adresu 2017-10-16].
  9. ↑ Kyrgyz pick PM, parliament speaker [online], www.aljazeera.com [dostęp 2017-06-27] (ang.).
  10. ↑ Kyrgyzstan Elects Parliament Speaker [online], Radio Free Europe, 17 grudnia 2010 [dostęp 2017-06-27] (ang.).
  11. ↑ Rayhan Demytrie, Kyrgyzstan sets up new coalition, „BBC News”, 17 grudnia 2010 [dostęp 2017-06-27] (ang.).
  12. ↑ Bruce Pannier, Merhat Sharipzhan, Kyrgyz Parties In Coalition Agreement [online], Radio Free Europe, 15 grudnia 2010 [dostęp 2017-06-27] (ang.).
  13. ↑ Nowy premier Kirgistanu obiecuje stabilność, wzrost gospodarczy. reuters.com, 2011-12-23. [dostęp 2022-02-21]. (ang.).
  14. ↑ Wyniki wyborów parlamentarnych w 2015 roku [online], 4 grudnia 2015 [dostęp 2017-06-29] (ros.).
  15. ↑ Józef Lang, Wybory parlamentarne w Kirgistanie [online], 7 października 2015 [dostęp 2017-06-29] (pol.).
  16. ↑ Wybory w Kirgistanie. Prowadzi partia proprezydencka, „TVN24.pl”, 4 października 2015 [dostęp 2017-06-29].
  17. ↑ Ewa Polak, Nowa Europa Wschodnia [online], www.new.org.pl, 23 stycznia 2015 [dostęp 2017-06-29] [zarchiwizowane z adresu 2017-10-16] (pol.).
  18. ↑ a b Kirgistan: „między nami koniec!” – upadek rządzącej koalicji [online], studium.uw.edu.pl, 25 października 2016 [dostęp 2017-06-29] (pol.).
  19. ↑ ПРЕМЬЕР-МИНИСТР [online], www.gov.kg [dostęp 2017-06-30] (ros.).
  20. ↑ Countries JK [online], rulers.org [dostęp 2017-06-30] (ang.).
  21. ↑ Zakończyło się referendum. 80 procent za zmianami w konstytucji, „TVN24.pl”, 11 grudnia 2016 [dostęp 2017-06-29] (pol.).
  22. ↑ CA-portal.ru, ОБЗОР: КЫРГЫЗСТАН: РАСПАД КОАЛИЦИИ ПАРЛАМЕНТСКОГО БОЛЬШИНСТВА ЖОГОРКУ КЕНЕША [online], www.ca-portal.ru [dostęp 2017-06-29] [zarchiwizowane z adresu 2017-04-06] (ros.).
  23. ↑ В парламенте Кыргызстана сформирована коалиция большинства, „Радио Озодлик”, 4 listopada 2016 [dostęp 2017-06-29] (ros.).
  24. ↑ Kyrgyzstan: Ruling Party Nominates Presidential Candidate. 2017-05-18. [dostęp 2017-07-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-05-18)]. (ang.).
  25. ↑ КСДП 16-СЪЕЗДИНДЕ С.ЖЭЭНБЕКОВДУН ТАЛАПКЕРЛИГИН КР ПРЕЗИДЕНТТИГИНЕ КӨРСӨТТҮ. 2017-07-15. [dostęp 2017-07-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (20)]. (kirg.).
  26. ↑ В ЦИК КР поступило решение партии «Социал-демократическая партия Кыргызстана» о выдвижении в качестве кандидата на должность Президента Кыргызской Республики Жээнбекова С.Ш.. 2017-07-15. [dostęp 2017-07-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-07-24)]. (ros.).
  27. ↑ Борбордук шайлоо комиссиясы 2017-жылдын 15-октябрындагы Кыргыз Республикасынын Президентин шайлоонун жыйынтыгын аныктады [online], Кыргыз Республикасынын шайлоо жана референдум өткөрүү боюнча борбордук комиссиясы, 30 października 2017 [dostęp 2018-03-31] [zarchiwizowane z adresu 2017-11-03] (kongo).
  28. ↑ В Бишкеке состоялся 17 съезд политической партии СДПК [online], Социал-демократическая партия Кыргызстана, 31 marca 2018 [dostęp 2018-03-31] [zarchiwizowane z adresu 2018-03-31] (ros.).
  29. ↑ В Бишкеке проходит съезд СДПК. Что происходит? [online], Радио Азаттык, 31 marca 2018 [dostęp 2018-03-31] [zarchiwizowane z adresu 2018-03-31] (ros.).
  30. ↑ Атамбаев о расколе в СДПК и подготовке к выборам 2020 года [online], Kaktus media, 31 marca 2018 [dostęp 2018-03-31] [zarchiwizowane z adresu 2018-03-31] (ros.).
  31. ↑ Атамбаев потребовал от генпрокурора отреагировать на факт изменения Минюстом руководителя СДПК [online], Радио Азаттык, 18 kwietnia 2019 [dostęp 2020-07-23] (ros.).
  32. ↑ На съезде СДПК избрали новый состав политического совета (список) [online], Радио Азаттык, 6 kwietnia 2019 [dostęp 2020-07-23] (ros.).
  33. ↑ Ислам Розиев, Выборы 2020: ЦИК отказал представителю СДПК в регистрации [online], 13 lipca 2020 [dostęp 2020-07-23] (ros.).
  34. ↑ Бакыт Басарбек, Суд принял решение по СДПК. Абдрахманов готов отказаться от лидерства [online], ЗАО „Издательский дом „Вечерний Бишкек”, 21 lipca 2020 [dostęp 2020-07-23] (ros.).
  35. ↑ Дарья Подольская, Выборы-2020. ЦИК обжаловала решение суда по вопросу СДПК [online], 23 lipca 2020 [dostęp 2020-07-23] (ros.).
  36. ↑ Верховный суд встал на сторону СДПК в споре с ЦИК [online], Radio Wolna Europa, 28 lipca 2020 [dostęp 2020-07-28] (ros.).
  37. ↑ Дарья Подольская, Выборы-2020. ЦИК зарегистрировала уполномоченных представителей СДПК, Biszkek, 3 sierpnia 2020 [dostęp 2020-08-03] (ros.).
  38. ↑ Оксана Гут, Соратники Алмазбека Атамбаева идут на выборы в ЖК в рядах новой партии [online], Wieczernij Biszkiek, 14 sierpnia 2020 [dostęp 2020-08-20] (ros.).
  39. ↑ Бакыт Төрөгелди, Такталган тизме, аттанган партиялар [online], Азаттык үналгысы, 20 sierpnia 2020 [dostęp 2020-08-28] (kirg.).

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!