Skryptorium

Pulpit skryby na zamku w Malborku
Skryba przy pracy w skryptorium

Skryptorium (łac. scriptorium od scribere „pisać”) – średniowieczna nazwa pulpitu do pisania i czytania oraz całości warsztatu pisarskiego. W klasztorach skryptoriami nazywano pomieszczenia, w których przepisywano ręcznie księgi[1]. Zakonników zajmujących się rękopiśmiennictwem nazywano skryptorami lub skrybami. Z czasem powstały dzięki nim takie specjalizacje jak kaligrafia i iluminacja (miniatura).

Historia

Od VI wieku przepisywaniem ksiąg zajmowali się benedyktyni. Z czasem książki zaczęto także kopiować poza klasztorami. Skryptoria powstawały także na dworach królewskich, książęcych oraz przy katedrach. Najważniejsze skryptoria w Europie około roku 800 znajdowały się w Weronie, Bobbio (oba we Włoszech) i opactwie w St. Gallen (dziś w Szwajcarii). Skryptoria przetrwały jeszcze po wynalezieniu druku przez Gutenberga.

Wydajność pracy kopisty wynosiła 3-6 kart formatu in quarto dziennie. Na przepisanie Biblii trzeba było roku. Kopista mógł przepisać 40 dzieł w ciągu życia.

Narzędzia kopisty: pióra, pumeks (pełnił rolę gumki), kreda, rożki służące jako kałamarze, atrament czarny i czerwony, nóż do cięcia skór, brzytwa do wyrównywania nierówności i dzielenia na stronice, ostre narzędzie do punktowania przed kreśleniem linii pionowych, deseczka do polerowania, tabliczki z woskiem do zapisków, rysik, pilniczki do ostrzenia piór, kamień do rozrabiania farb. Atrament początkowo wyrabiano z soku kapuścianego, siarczanu miedzi i galasówek długo gotowanych z gumą arabską i piwem lub winem. Blat był pochylony w stronę użytkownika, bo trudno pisać gęsim piórem na blacie poziomym bez kleksów.

Przypisy

  1. Skryptorium. sjp.pwn.pl. [dostęp 2013-12-15].

Bibliografia

  • B. Bieńkowska, H. Chamerska, Tysiąc lat książki i bibliotek w Polsce, Wrocław 1992,
  • K. Głombiński, H. Szwejkowska, Książka rękopiśmienna i biblioteka w starożytności i średniowieczu, Warszawa 1979,
  • B. Kosmanowa, Książka i jej czytelnicy w dawnej Polsce, Warszawa 1981,
  • L. Moulin, Życie codzienne zakonników w średniowieczu: (X-XV wiek), przekł. z fr. E. Bakowska, Warszawa 1986


Read other articles:

Queen BeePoster film 'Queen Bee'Sutradara Fajar Nugros Produser Bernhard Subiakto Salman Aristo Rendy Prasetio Ditulis oleh Ginatri S. Noer PemeranTika PutriOka AntaraReza RahadianMathias MuchusJajang C. NoerSarah SechanMarsha NatikaAnizabella PutriRAN (kameo)Penata musikNino KayamRayi Putra RahardjoAsta AndokoDistributorMillion PicturesTanggal rilis4 Juni 2009Durasi107 menitNegara IndonesiaBahasa Indonesia Queen Bee merupakan film drama remaja tahun 2009 dari Indonesia yang disutradara...

 

Fischertechnik Тип конструктор (іграшка)Гасло Building blocks for lifeЗасновано 1966Штаб-квартира : НімеччинаКлючові особи Артур ФішерПродукція КонструкториВласник(и) FischerwerkedХолдингова компанія fischertechnik GmbHfischertechnik.de  Fischertechnik у Вікісховищі fischertechnik (укр. фішертехнік) — конструктор для розв

 

Religions shaped by historical paganism Neopagan redirects here. For the album, see Paolo Rustichelli § Partial discography. Heathen altar for Haustblot in Björkö, Sweden. The larger wooden idol represents the god Frey. Modern paganism, also known as contemporary paganism[1] and neopaganism,[2] is a term for a religion or a family of religions which is influenced by the various historical pre-Christian beliefs of pre-modern peoples in Europe and adjacent areas of North...

كأس أفريقيا للأندية البطلة 1984 تفاصيل البطولة المنظم الاتحاد الأفريقي لكرة القدم  التاريخ 1984  الفرق 39 المراكز النهائية البطل نادي الزمالك  البطل الزمالك الوصيف شوتينغ ستارز عدد المباريات 58   عدد الأهداف 140   كأس أفريقيا للأندية البطلة 1983  كأس أفريقيا للأندية ا

 

 Nota: Para outros significados de Gavião, veja Gavião (desambiguação). Gavião    Freguesia portuguesa extinta   Símbolos Brasão de armas Localização GaviãoLocalização de Gavião em Portugal Continental Mapa de Gavião Coordenadas 39° 27' 54 N 7° 56' 13 O município primitivo Gavião município (s) atual (is) Gavião Freguesia (s) atual (is) Gavião e Atalaia História Extinção 2013 Características geográficas...

 

Harriet Low (1833)Gemälde von George Chinnery Harriett Low Hillard (* 18. Mai 1809 in Salem; † 1877 in Brooklyn, New York City) war eine US-Amerikanerin, die durch ihre Briefe und Tagebücher bekannt wurde. Von 1829 bis 1833 lebte sie in der portugiesischen Kolonie Macau an der Küste des Südchinesischen Meeres und wurde so eine der ersten jungen Amerikanerinnen, die in China lebten.[1] Low gehörte einer unitaristischen Gemeinde an.[2] Während ihres Aufenthaltes dort sch...

العلاقات اليمنية-الأوروبية   الاتحاد الأوروبي   اليمن تعديل مصدري - تعديل   تتمتع الاتحاد الأوروبي واليمن بعلاقات طويلة الأمد, تعود إلى عام 1997 عندما تم توقيع أول اتفاقية تعاون رسمية. استمرت هذه العلاقة في النمو منذ ذلك الحين. في ديسمبر 2009, أنشأ الاتحاد الأوروبي ...

 

Lola CrétonLola Créton in 2013Lahir16 Desember 1993 (umur 29)Paris, PerancisPekerjaanAktrisTahun aktif2004–sekarang Lola Créton (lahir 16 Desember 1993) adalah seorang aktris asal Perancis. Créton memulai kariernya pada usia 10 tahun, muncul dalam film pendek Imago (2004).[1] Ia dikenal karena peran utamanya dalam film Goodbye First Love (2011)[2] dan Something in the Air (2012).[3] Filmografi Tahun Judul Peran Catatan 2004 Imago Film pendek 2007 Louis ...

 

Нинські Станові Ninski Stanovi КоординатиКоординати: 44°13′05″ пн. ш. 15°13′00″ сх. д. / 44.21805556° пн. ш. 15.21666667° сх. д. / 44.21805556; 15.21666667: 44°13′05″ пн. ш. 15°13′00″ сх. д. / 44.21805556000° пн. ш. 15.21666667000° сх. д. / 44.21805556000; 15.21666667000 Країна &#...

2013 American filmSome Girl(s) (Black Rose)Theatrical release posterDirected byDaisy von Scherler MayerScreenplay byNeil LaButeBased onSome Girl(s)by Neil LaButeProduced byAndrew CarlbergChris SchwartzPatty WestStarringAdam BrodyKristen BellZoe KazanMía MaestroJennifer MorrisonEmily WatsonCinematographyRachel MorrisonEdited byMichael DarrowMusic byDavid CarbonaraProductioncompanyPollution StudiosDistributed byLeeden MediaRelease dates March 9, 2013 (2013-03-09) (SXSW) June...

 

هذه المقالة تحتاج للمزيد من الوصلات للمقالات الأخرى للمساعدة في ترابط مقالات الموسوعة. فضلًا ساعد في تحسين هذه المقالة بإضافة وصلات إلى المقالات المتعلقة بها الموجودة في النص الحالي. (فبراير 2018)   بلدية أماتا بلدية أماتا  خريطة الموقع تاريخ التأسيس 2000  تاريخ الإلغا...

 

Novel by Steven Erikson Deadhouse Gates AuthorSteven EriksonCover artistSteve StoneCountryUnited KingdomLanguageEnglishSeriesMalazan Book of the FallenGenreFantasy novelPublisherBantam Books (UK & Canada) & Tor Books (USA)Publication date1 September 2000Media typePrint (Hardback & Paperback)Pages943 (UK paperback edition)ISBN0-553-81311-0 (UK paperback edition)OCLC47062853Preceded byGardens of the Moon Followed byMemories of Ice  Deadhouse Gates is an...

Chemical compound used in medicines and industry Salicylic acid Skeletal formula of salicylic acid Ball-and-stick model of salicylic acid Names Preferred IUPAC name 2-Hydroxybenzoic acid[1] Identifiers CAS Number 69-72-7 Y 3D model (JSmol) Interactive image ChEBI CHEBI:16914 Y ChEMBL ChEMBL424 Y ChemSpider 331 Y DrugBank DB00936 ECHA InfoCard 100.000.648 EC Number 200-712-3 IUPHAR/BPS 4306 KEGG D00097 Y PubChem CID 338 RTECS number VO0525000 UNII O414PZ4LPZ...

 

6th edition of the Miss Grand United States competition Miss Grand United States 2023Sthephanie Miranda, the winner of the contestDateAugust 17, 2023VenueCrowne Plaza Chicago O'Hare Hotel & Conference Center, Chicago, IllinoisEntrants24Placements15DebutsGreat LakesNew EnglandNortheastTri-StateWest CoastWithdrawalsKansasMaineMinnesotaMississippiReturnsDistrict of ColumbiaGeorgiaHawaiiIllinoisMarylandMichiganMid-AtlanticMissouriNevadaNew JerseyWashingtonWinnerSthephanie Miranda (Great Lakes...

 

2009 single by Rihanna HardSingle by Rihanna featuring Jeezyfrom the album Rated R ReleasedNovember 10, 2009 (2009-11-10)Recorded2009StudioStudios Devout (Paris, France); The Boom Boom Room (Burbank, California); Legacy Recording Studios (New York City, New York); Triangle Sound Studios (Atlanta, Georgia)GenreHip hopLength4:10Label Def Jam SRP Songwriter(s) Terius Nash Christopher Stewart Robyn Fenty Jay Jenkins Producer(s) Tricky Stewart The-Dream Rihanna singles chronolog...

American former professional runner Rich KenahPersonal informationFull nameRichard KenahBornAugust 4, 1970 (1970-08-04) (age 53)Montclair, New Jersey, U.S. Medal record Men's athletics (track and field) Representing the  United States World Championships 1997 Athens 800 m Richard Rich Kenah (born August 4, 1970 in Montclair, New Jersey[1]) is a former US middle-distance runner who won bronze medals over 800 metres at the 1997 World Indoor Championships and at the W...

 

Town in Queensland, AustraliaEromangaQueenslandOil pumpjack near EromangaEromangaCoordinates26°40′05″S 143°16′07″E / 26.6680°S 143.2686°E / -26.6680; 143.2686 (Eromanga (town centre))Population119 (2016 census)[1] • Density0.004212/km2 (0.01091/sq mi)Postcode(s)4480Area28,252.0 km2 (10,908.2 sq mi)Time zoneAEST (UTC+10:00)Location 106 km (66 mi) W of Quilpie 317 km (197 mi) W of Charleville...

 

Chinese politician (born 1964) In this Chinese name, the family name is Yi. Yi Huiman易会满Yi in 2019Chairman of China Securities Regulatory CommissionIncumbentAssumed office 26 January 2019PremierLi KeqiangLi QiangPreceded byLiu ShiyuChairman of the Board of the Industrial and Commercial Bank of ChinaIn officeSeptember 2016 – 26 January 2019Preceded byJiang JianqingSucceeded byChen SiqingPresident of the Industrial and Commercial Bank of ChinaIn officeMay 2013 – ...

2003 novel This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) This article relies excessively on references to primary sources. Please improve this article by adding secondary or tertiary sources. Find sources: The Eternal Quest – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (October 2008) (Learn how and when to remove this template message) This artic...

 

Sweet Potato Sweet potato in flowerHemingway, South Carolina Scientific classification Kaarian: Plantae Division: Magnoliophyta Pinduan: Magnoliopsida Orden: Solanales Familia: Convolvulaceae Genus: Ipomoea Species: I. batatas Binomial name Ipomoea batatasL. Kamuti keng marangle. Deng kakulkul-kulkul a kamuti. Ing metung a kamuti. Kumara for sale, Thames, The North Island, New Zealand. Daleraya at suglung palwal Batatas, not potatoes Archived Mayu 6, 2007 at the Wayback Machine The mystery o...

 

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!