Serge Nigg (ur. 6 czerwca 1924 w Paryżu[1][2], zm. 12 listopada 2008[3]) – francuski kompozytor.
Życiorys
W wieku 10 lat podjął naukę gry na fortepianie u Ginette Martenot[1]. W latach 1941–1945 studiował w Konserwatorium Paryskim u Simone Plé-Caussade (kontrapunkt i fuga) oraz Oliviera Messiaena (harmonia i kompozycja)[1][2]. Od 1946 do 1948 roku odbył także kurs techniki dodekafonicznej u René Leibowitza[1][2]. W 1949 roku wspólnie z Rogerem Désormière’em, Louisem Dureyem i Charlesem Koechlinem założył lewicową Association Française des Musiciens Progressistes, odwołującą się do ogłoszonej w manifeście paryskim z 1948 roku zasady socrealizmu w muzyce[1]. W latach 50. nawiązał współpracę z rozgłośnią ORTF, w 1956 roku został członkiem jej komitetu muzycznego[1][2]. Od 1944 roku należał do Francuskiej Partii Komunistycznej, z którą zerwał po stłumieniu przez wojska radzieckie powstania węgierskiego[1]. W latach 1967–1982 pełnił funkcję inspektora teatrów operowych we francuskim ministerstwie kultury[1][2]. Od 1978 do 1989 roku wykładał kompozycję w Konserwatorium Paryskim[1][2]. W latach 1982–1989 był przewodniczącym Sociéte National de Musique[1][2]. W 1989 roku został wybrany na członka Académie des Beaux-Arts[1][2], w 1995 roku objął funkcję jej przewodniczącego[2].
Nagrodzony został Prix Italia (1958), Grand Prix Musical de la ville de Paris (1974), Grand Prix du SACEM (1978, 1991), Prix Florence Gould (1983), Prix René Dumensil (1987) i sześciokrotnie Grand Prix du Disque[1][2]. W 1980 roku został odznaczony Legią Honorową[1].
Twórczość
We wczesnym okresie swojej twórczości pozostawał pod wpływem Oliviera Messiaena[1]. Następnie uległ wpływom René Leibowitza, jego Wariacje na fortepian i 10 instrumentów należą do najwcześniejszych utworów francuskich utrzymanych w ścisłej technice dwunastotonowej[1][2]. Kompozytor szybko popadł jednak w konflikt między uprawianą przez siebie awangardową twórczością muzyczną a wymogami stawianymi muzyce przez ideologię komunistyczną, w wyniku czego odrzucił dodekafonię i dokonał znaczącego uproszczenia swojego języka dźwiękowego[1]. W połowie lat 50. w twórczości Nigga nastąpił przełom artystyczny i próba poszukiwania własnego stylu, który łączyłby komunikatywność z osiągnięciami awangardy[1]. Kompozytor posługiwał się wówczas różnorodnymi technikami, od ścisłej tonalności po elementy dodekafonii, poszukując inspiracji artystycznych w literaturze i malarstwie[1].
Wybrane kompozycje
(na podstawie materiałów źródłowych[1][2])
Utwory orkiestrowe
- poemat symfoniczny Timour (1944)
- 3 mouvements symphoniques (1948)
- Koncert na fortepian, instrumenty dęte drewniane i perkusję (1948)
- poemat symfoniczny Pour un poète captiff (1950)
- 2 koncerty fortepianowe (I 1954, II 1971)
- Koncert skrzypcowy (1957)
- Musique funèbre na smyczki (1959)
- Jérôme Bosch Symphonie (1959)
- Koncert na flet i smyczki (1961)
- Visages d’Axël (1967)
- Fulgur (1969)
- Fantes de l’Imaginaire (1974)
- Scènes concertantes na fortepian i smyczki (1975)
- Mirrors for William Blake na orkiestrę i fortepian (1978)
- Millions d’oiseaux d’or (1981)
- Koncert altówkowy (1988)
- Poème (1989)
Utwory kameralne
- Wariacje na fortepian i 10 instrumentów (1946)
- Suita na skrzypce, altówkę, wiolonczelę i harfę (1952)
- Sonata na skrzypce solo (1965)
- Pièce na trąbkę i fortepian (1972)
- Pièce na flet i fortepian (1976)
- Kwartet smyczkowy (1982)
- Duo élégiaque na wiolonczelę i fortepian (1985)
- Arioso na skrzypce i fortepian (1987)
- Sonata skrzypcowa (1994)
Utwory fortepianowe
- 3 sonaty (I 1943, II 1965, III 1984)
- Deus pièces (1947)
- Le tombeau de Jérôme Bosch (1958)
- Deux images de nuit (1997)
- Tumultes (1998)
Utwory wokalno-instrumentalne
- Quatre mélodies sur des poèmes de Paul Eluard na sopran i fortepian (1948)
- Le fusillé inconnu na głos, recytatora i orkiestrę (1949)
- Les vendeurs d’indulgences na głos, recytatora, chór i orkiestrę (1953)
- Prière pour le Premier Jour de l’Eté na baryton, recytatora, chór, chór dziecięcy i orkiestrę (1956)
- L’Entrange Aventure de Gulliver a Lilliput na recytatora, chór dziecięcy i zespół instrumentów (1958)
- La Croisade des Enfants na chór, chór dziecięcy i zespół instrumentów (1959)
- Histoire d’Oeuf na 2 recytatorów, 6 perkusistów, fortepian i czelestę (1961)
- Le Chant du dépossédé na baryton, recytatora i orkiestrę (1964)
- Du clair au sombre na sopran i orkiestrę kameralną (1986)
Balet
Przypisy
