Seksta

Seksta – interwał prosty zawarty między sześcioma kolejnymi stopniami skali muzycznej. W szeregu zasadniczym naturalnie występują seksta wielka i seksta mała. Zastosowanie znaków chromatycznych pozwala zmienić jej rozmiar.

Rodzaje

Nazwa	Opis	Przykład
Seksta mała Posłuchaj: melodycznie^ⓘmelodycznie harmonicznie^ⓘharmonicznie	Seksta o rozmiarze ośmiu półtonów. Występuje naturalnie w szeregu zasadniczym (e-c¹, a-f¹, h-g¹). Jest konsonansem niedoskonałym. W przewrocie otrzymuje się tercję wielką. Oznaczenie: 6>.
Seksta wielka Posłuchaj: melodycznie^ⓘmelodycznie harmonicznie^ⓘharmonicznie	Seksta o rozmiarze dziewięciu półtonów. Występuje naturalnie w szeregu zasadniczym (F-d, G-e, c-a, d-h). Jest konsonansem niedoskonałym. W przewrocie otrzymuje się tercję małą. Oznaczenie: 6.

Interwały pochodne

Seksta cztery razy zmniejszona	Seksta trzy razy zmniejszona	Seksta dwa razy zmniejszona	Seksta zmniejszona	Seksta zwiększona	Seksta dwa razy zwiększona	Seksta trzy razy zwiększona	Seksta cztery razy zwiększona
^[1] 6>>>>> ^[2] 4 ^[3] 3<<<< ^[4] 3 ^[5] Hisis-geses	^[1] 6>>>> ^[2] 5 ^[3] 3<<< ^[4] 4 ^[5] His-geses	^[1] 6>>> ^[2] 6 ^[3] 3<< ^[4] [B] tryton ^[5] H-geses	^[1] 6>> ^[2] 7 ^[3] 3< ^[4] 5 ^[5] H-ges	^[1] 6< ^[2] 10 ^[3] 3>> ^[4] [C] 7 ^[5] c-ais	^[1] 6<< ^[2] 11 ^[3] 3>>> ^[4] [C] 7< ^[5] c-aisis	^[1] 6<<< ^[2] 12 ^[3] 3>>>> ^[4] 8 ^[5] ces-aisis	^[1] 6<<<< ^[2] 13 ^[3] 3>>>>> ^[4] 9> ^[5] ceses-aisis

---

Objaśnienia do tabeli:
[1] – oznaczenie interwału
[2] – rozmiar interwału w półtonach
[3] – przewrót interwału
[4] – najprostszy interwał o takim samym brzmieniu
[5] – przykład
[B] – tryton to (sprowadzając do najprostszego interwału) kwarta zwiększona lub kwinta zmniejszona
[C] – należy pamiętać, że septymę małą oznacza się jako 7, a wielką jako 7<

Inne

W harmonii średniowiecznej seksta (i jej przewrót - tercja) zaliczana była do dysonansów. Teoretycy XIII-wieczni zaczęli zaliczać sekstę i tercję do konsonansów, ale w odróżnieniu od pozostałych nadając im nazwę konsonanse niedoskonałe.

Zobacz też

Zobacz hasło seksta w Wikisłowniku

• konsonans
• dysonans
• Zestawienie pochodnych interwałów
• Zestawienie podstawowych interwałów

Kontrola autorytatywna (pojęcie w muzyce):

• GND: 7701758-4

Encyklopedie internetowe:

• SNL: sekst_-_musikk