Santes Pagnino, także Sante Pagninus/Pagnini (ur. 18 października 1470 w Lukce (Republika Florencka); zm. 24 sierpnia 1536 w Lyonie we Francji) – dominikański zakonnik, uczony, filolog hebraista, tłumacz Biblii.
Życiorys
W roku 1487, w wieku 16 lat wstąpił do zakonu dominikanów w Fiesole (w pobliżu Florencji) gdzie jednym z jego pierwszych nauczycieli był Girolamo Savonarola[1]. W tym czasie Florencja była ważnym ośrodkiem studiów nad językami orientalnymi do czego przyczynił się również Pagnino. W roku 1516 papież Leon X wezwał go do Rzymu i zachęcał go do dalszej pracy. Do śmierci swojego patrona w roku 1521 prowadził w Rzymie studia orientalne[2]. Papież Hadrian VI nazwał go kaznodzieją apostolskim i mistrzem świętej teologii[3]. W latach 1523–1526 mieszkał w Awinionie, a następnie osiadł w Lyonie[1].
W Lyonie odegrał kluczową rolę w założeniu szpitala Saint Laurent dla dotkniętych zarazą. Swoją gorliwością i elokwencją odwrócił uwagę mieszkańców miasta od waldensów i luteran. W uznaniu zasług dla miasta otrzymał bardzo pożądane wówczas przywileje obywatelstwa[2].
Łaciński przekład Biblii
W roku 1527, po 25 latach pracy, opublikował w Lyonie łacińskie tłumaczenie Biblii z oryginalnych tekstów[3]. Było to pierwsze łacińskie tłumaczenie Biblii od czasów Hieronima ze Strydonu. Jako pierwsza ta Biblia posiadała ponumerowane rozdziały i wersety. Był to pionierski system, który jednak się nie przyjął[a]. Przekład ten charakteryzowała duża dosłowność wobec tekstu hebrajskiego kosztem surowości stylu literackiego[1].
Koszty pracy ponosił do swojej śmierci papież Leon X. Dzieło Pagniniego zdobyło uznanie współczesnych mu rabinów[2]. Tłumaczenie Pagniniego było kilkukrotnie przedrukowane. Nie miało ono na celu zastąpienia Wulgaty, lecz ze względu na dużą dosłowność i większą dokładność tłumaczenia wersja ta stała się pomocą dla tłumaczy poszukujących właściwego rozumienia tekstu hebrajskiego i greckiego. Została ona wydana w celach czysto naukowych, wpływając na tłumaczenia Biblii na języki narodowe. Również dziś przekład Pagniniego jest przedmiotem zainteresowania historycznego[1].
Dzieła
- Veteris et Novi Testamenti nova translatio (Lyon 1527)
- Isagoges seu introductionis ad sacras literas liber unus (Lyon 1528)
- Thesaurus linguæ sanctæ (Lyon 1529)
- Catena argentea in Pentateuchum w sześciu tomach (Lyon 1536)
Uwagi
- ↑ Stosowany dziś system podziału na wersety w roku 1551 wprowadził Robert Stephanus, paryski drukarz.
Przypisy
