Ricasso

Ricasso na głowni rapiera, osłonięte poziomymi obłękami, tzw. „oślą podkową”

Ricasso osłonięte skórą widoczne na głowni miecza dwuręcznego. Przed ricassem występy osłaniające dłoń

Ricasso^[a] (także: podkrzyże) – tępy odcinek głowni broni białej znajdujący się przed rękojeścią bądź jelcem. Element charakterystyczny dla konstrukcji niektórych rapierów, szpad i mieczy dwuręcznych^[1].

Umieszczony na początku zastawy niezaostrzony odcinek głowni tuż pod jelcem służył do jej uchwycenia dłonią lub palcami^[1]. W wypadku mieczy długich lub dwuręcznych chwyt za ricasso dawał możliwość walki na mniejszym dystansie, z wykorzystaniem „skróconej” w ten sposób głowni, przy zachowaniu siły ciosu pochodzącej z wykorzystania obu rąk^[2].

Ricasso pojawia się w konstrukcji mieczy europejskich już w epoce żelaza, ale następnie zanika. Ponownie pojawia się w konstrukcji broni białej w XII-XIV w., by w wieku XV stać się już elementem stosowanym powszechnie^[3]. Długie ricasso, czasem pokryte skórą, było typowe dla wyspecjalizowanych mieczy dwuręcznych z XV-XVI w.; miecze te, w celu ochrony dłoni użytkownika miały często przed ricassem dwa występy na głowni, zwane po niemiecku parrierhaken („haki do parowania”)^[4]. W rapierach palce na ricassie osłonięte były koszem, którego dno znajdowało się przed jelcem, lub specjalnymi, dodatkowymi obłękami, ustawionymi i połączonymi poziomo (tzw. ośla podkowa)^[1].

Uwagi

1. Nazwa przyjęta z języka francuskiego^[1]

Przypisy

1. Włodzimierz Kwaśniewicz: 1000 słów o broni białej i uzbrojeniu ochronnym. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1981, s. 150. ISBN 83-11-06559-4.
2. Oakeshott 1994 ↓, s. 60.
3. Oakeshott 1994 ↓, s. 69.
4. Oakeshott 2000 ↓, s. 146–149.

Bibliografia

• Ewart Oakeshott: European Weapons and Armour. Boydell Press, 2000, s. 56. ISBN 0-85115-789-0.
• Ewart Oakeshott: The sword in the age of chivalry. Woodbridge, Suffolk, UK: Boydell Press, 1994. ISBN 0-585-19171-9. OCLC 44958619.