Přemysl Šámal ps. „Oráč” (ur. 4 października 1867 w Pradze, zm. 9 marca 1941 w Berlinie) – czeski prawnik i polityk, burmistrz Pragi w latach 1918−1919, szef kancelarii prezydenta Czechosłowacji w latach 1919−1938, poseł do Rewolucyjnego Zgromadzenia Ludowego
Życiorys
Jego ojciec był radnym miejskim Pragi[1].
Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Karola[2]. Odbył praktykę w kancelarii swojego dziadka i następnie pracował jako prawnik w Nowym Mieście[3]. Jednocześnie pracował też w Muzeum Narodowym w Pradze i Macierzy Czeskiej[2]. Działał w Czeskiej Partii Postępowej, a od 1914 był przewodniczącym tej partii[2].
Po wybuchu I wojny światowej był współzałożycielem czeskiego ruchu oporu Maffia, a po emigracji Edvarda Beneša w 1915 kierował tą organizacją[2]. W 1918 związał się z Czechosłowacką Narodową Demokracją[2]. Po utworzeniu Czechosłowacji w 1918 został wybrany burmistrzem Pragi, jednocześnie był też posłem do Rewolucyjnego Zgromadzenia Ludowego[4].
W 1919 został szefem Kancelarii Prezydenta Republiki i pełnił tę funkcję do 1938[2]. Po wybuchu II wojny światowej kierował organizacją ruchu oporu Centrum Polityczne, używał wtedy pseudonimu „Oráč”[2]. Na przełomie 1939 i 1940 roku został aresztowany przez Gestapo. W maju 1940 trafił do więzienia w dzielnicy Moabit w Berlinie[3]. Z więzienia został zwolniony w stanie krytycznym w marcu 1941 i zmarł w szpitalu 9 marca 1941 roku[3].
Odznaczenia
W 1992 roku został pośmiertnie odznaczony Orderem Tomáša Garrigue Masaryka I klasy[5].
Życie prywatne
Miał żonę Pavlę (siostrzenicę Vladimíra Srba[1]), syna i dwójkę wnuków. Jego żona trafiła do Auschwitz-Birkenau[3]. Jego syn, Jaromir (profesor Politechniki Czeskiej) został rozstrzelany w ramach represji po zamachu na Reinharda Heydricha w 1942, a dwoje wnuków zostało odebranych rodzicom i trafiło do niemieckich rodzin[3].
Przypisy