Po ukończeniu studiów medycznych na Uniwersytecie Madryckim objął posadę lekarza wiejskiego w Kraju Basków. Znudzony życiem na wsi, po roku pracy, przeniósł się do San Sebastián, a później do Madrytu. Po kilku latach "bezsensownej pracy", zdecydował się spróbować swoich sił w literaturze,stając się piewcą baskijskości. Wydał około stu książek, m.in. 22-tomowy cykl Pamiętniki człowieka czynu (Memorias de un hombre de accion), 1913-1935, którego bohater bierze udział we wszystkich wojnach Hiszpanii w XIX w.
Polskie tłumaczenia
Jarmark głupców (pol. wyd. 1928) (La feria de los discretos, 1905)
Paradox królem (pol. wyd. 1962) (Aventuras, inventos y mixtificaciones de Silvestre Paradox, 1901, Paradox, rey, 1906)
Przewrotna zmysłowość/Perwersyjna zmysłowość (pol. wyd. 1931) (La sensualidad pervertida: ensayos amorosos de un hombre ingenuo en una época de decadencia, 1920)
Podział powieści według autora
Pío Baroja zgrupował swoje powieści w dziewięć trylogii i jedna tetralogię:
Tierra vasca (Baskijska ziemia)
La casa de Aitzgorri (1900)
El mayorazgo de Labraz (1903)
Burzliwy żywot Baska Zalacaína (Zalacaín el aventurero) (1909).
La lucha por la vida (Walka o życie)
La busca (1904)
Mala hierba (1904)
Aurora Roja (1905)
La raza (Rasa)
El árbol de la ciencia (1911)
La dama errante (1908)
La ciudad de la niebla (1909)
El pasado (Przeszłość)
Jarmark głupców (La feria de los discretos)
Los últimos románticos
Las tragedias grotescas
La vida fantástica (Niewiarygodne życie)
Paradox królem, polskie wyd. zawiera :Aventuras, inventos y mixtificaciones de Silvestre Paradox (1901) i Paradox rey (1906)
Camino de perfección (pasión mística) (1901)
Las ciudades (Miasta)
César o nada (1910)
El mundo es ansí (1912)
Przewrotna zmysłowość/Perwersyjna zmysłowość (La sensualidad pervertida: ensayos amorosos de un hombre ingenuo en una época de decadencia) (1920)
