Proces Einsatzgruppen

Proces Einsatzgruppen (oficj. The United States of America against Otto Ohlendorf, et al., z ang. „Stany Zjednoczone vs. Otto Ohlendorf i inni”) – dziewiąty z 12 procesów norymberskich, które toczyły się przed amerykańskimi trybunałami wojskowymi (Nuremberg Military Tribunal) po zakończeniu głównego procesu hitlerowskich zbrodniarzy wojennych przed Międzynarodowym Trybunałem Wojskowym w Norymberdze. Proces odbył się w dniach 29 września 1947 – 10 kwietnia 1948.

Otto Ohlendorf i Heinz Jost podczas procesu
Paul Blobel podczas ogłoszenia wyroku skazującego na śmierć

Przedmiot procesu

W procesie tym oskarżeni zostali dowódcy i inni wysokiej rangi oficerowie tzw. Einsatzgruppen. Były to specjalne oddziały egzekucyjne utworzone przez SD, w celu eksterminacji Żydów, Cyganów i komisarzy ludowych na terenie ZSRR. Rozpoczęły swoją działalność po napaści III Rzeszy na Związek Radziecki i działały do 1944. Oblicza się, że wymordowały ok. 1 milion 250 tysięcy mężczyzn, kobiet i dzieci. Ogromna większość ofiar zginęła w wyniku masowych rozstrzeliwań, choć hitlerowcy używali także specjalnych samochodów-komór gazowych (by, jak to stwierdził oskarżony Otto Ohlendorf, zabijanie było bardziej „humanitarne” nie dla ofiar, lecz dla członków Einsatzgruppen)[1].

W procesie tym nie zostały w ogóle osądzone zbrodnie dokonane przez Einsatzgruppen w czasie kampanii wrześniowej w Polsce. W 1939 roku na terenie okupowanej II RP działało w sumie osiem Grup Operacyjnych Policji Bezpieczeństwa, które dokonały szeregu masowych aresztowań Polaków na podstawie list proskrypcyjnych, tzw. Sonderfahndungsbuch Polen oraz przeprowadzały czystki etniczne w ramach akcji Intelligenzaktion[2]. Zbrodnie te nie zostały uwzględnione w aktach procesowych[1].

 Zobacz też: Einsatzgruppen w Polsce.

Oskarżeni

Ława oskarżonych miała liczyć 24 osoby, lecz jeden z oskarżonych, Otto Rasch, został wycofany z procesu z powodów zdrowotnych (miało to miejsce 5 lutego 1948, Rasch zmarł 1 listopada 1948), a kolejny, Emil Haussmann(inne języki), popełnił samobójstwo w areszcie 31 lipca 1947, jeszcze przed rozpoczęciem procesu. Oskarżono więc ostatecznie 22 zbrodniarzy. SS-Gruppenführer Otto Ohlendorf (najwyższy rangą spośród oskarżonych), Heinz Jost, Erich Naumann i Rasch byli dowódcami poszczególnych Einsatzgruppen. Oprócz nich na ławie oskarżonych zasiedli adiutanci i dowódcy poszczególnych oddziałów (Einsatzgruppen dzieliły się na tzw. sonderkommanda i einsatzkommanda, utworzono też specjalne Vorkommando Moskau na czele z oskarżonym Franzem Sixem), pośród nich Paul Blobel (odpowiedzialny za masakrę kijowskich Żydów w Babim Jarze). Zarzuty aktu oskarżenia objęły: dokonanie zbrodni wojennych i przeciw ludzkości oraz przynależność do organizacji przestępczych SS, SD i gestapo. Głównymi dowodami były oryginalne raporty oficerów Einsatzgruppen (sporządzane dla przełożonych), określające liczbę ofiar, czas i miejsce dokonania mordu. Wśród oskarżonych najliczniej reprezentowani byli prawnicy, ale wśród nich znaleźli się także: śpiewak operowy, pastor, oraz krewny słynnego kompozytora (Heinz Schubert(inne języki)).

Imię i nazwisko Zdjęcie Funkcja Wyrok Wykonanie, Amnestia w roku 1951
Otto Ohlendorf SS-Gruppenführer; członek SD; dowódca Einsatzgruppe D(inne języki) Skazany na śmierć przez powieszenie wyrok wykonano 7 czerwca 1951
Heinz Jost SS-Brigadeführer; członek SD; dowódca Einsatzgruppe A(inne języki) Skazany na dożywocie Wyrok złagodzono do 10 lat więzienia; zmarł w roku 1964
Erich Naumann SS-Brigadeführer; członek SD; dowódca Einsatzgruppe B(inne języki) Skazany na śmierć przez powieszenie Wyrok wykonano 7 czerwca 1951
Otto Rasch SS-Brigadeführer; członek SD i Gestapo; dowódca Einsatzgruppe C Wycofany z procesu 5 lutego 1948 z przyczyn medycznych[a] Zmarł 1 listopada 1948
Erwin Schulz(inne języki) SS-Brigadeführer; członek Gestapo; dowódca Einsatzkommando 5 w Einsatzgruppe C Skazany na 20 lat więzienia Wyrok złagodzono do 15 lat; zwolniony 9 stycznia 1954, zmarł w roku 1981
Franz Six SS-Brigadeführer; członek SD; dowódca Vorkommando Moskau w Einsatzgruppe B Skazany na 20 lat więzienia Wyrok złagodzono do 15 lat; zwolniony 30 września 1952, zmarł w roku 1975
Paul Blobel SS-Standartenführer; członek SD; dowódca Sonderkommando 4a w Einsatzgruppe C Skazany na śmierć przez powieszenie Wyrok wykonano 7 czerwca 1951
Walter Blume SS-Standartenführer; członek SD i Gestapo; dowódca Sonderkommando 7a w Einsatzgruppe B Skazany na śmierć przez powieszenie Wyrok złagodzono do 25 lat więzienia; zwolniony w roku 1955, zmarł w roku 1974
Martin Sandberger SS-Standartenführer; członek SD; dowódca Sonderkommando 1a w Einsatzgruppe A Skazany na śmierć przez powieszenie Wyrok złagodzono na dożywocie, zwolniony w roku 1958, zmarł w roku 2010
Willi Seibert SS-Standartenführer; członek SD; zastępca dowódcy Einsatzgruppe D Skazany na śmierć przez powieszenie Wyrok złagodzono do 15 lat więzienia; zmarł 1976
Eugen Steimle SS-Standartenführer; członek SD; dowódca Sonderkommando 7a w Einsatzgruppe B i Sonderkommando 4a w Einsatzgruppe C Skazany na śmierć przez powieszenie Wyrok złagodzono do 20 lat więzienia; zwolniony czerwcu 1954 roku; zmarł w roku 1987
Ernst Biberstein SS-Obersturmbannführer; członek SD; dowódca Einsatzkommando 6 w Einsatzgruppe C Skazany na śmierć przez powieszenie Wyrok zamieniono na dożywocie; zwolniony w roku 1958, zmarł w roku 1986
Werner Braune SS-Obersturmbannführer; członek SD i Gestapo; dowódca Sonderkommando 11b w Einsatzgruppe D Skazany na śmierć przez powieszenie Wyrok wykonano 7 czerwca 1951 roku
Walter Haensch(inne języki) SS-Obersturmbannführer; członek SD; dowódca Sonderkommando 4b w Einsatzgruppe C Skazany na śmierć przez powieszenie Wyrok złagodzono do 15 lat więzienia
Gustav Adolf Nosske SS-Obersturmbannführer; członek Gestapo; dowódca Einsatzkommando 12 w Einsatzgruppe D Skazany na śmierć przez powieszenie Wyrok złagodzono do 10 lat więzienia; zmarł w roku 1990
Adolf Ott SS-Obersturmbannführer; członek SD; dowódca Sonderkommando 7b w Einsatzgruppe B Skazany na śmierć przez powieszenie Wyrok zamieniono na dożywocie; zwolniony 9 maja 1958 roku
Eduard Strauch SS-Obersturmbannführer; członek SD; dowódca Einsatzkommando 2 wEinsatzgruppe A Skazany na śmierć przez powieszenie[b]; przekazany władzom belgijskim; zmarł w szpitalu 11 września 1955 roku.  
Emil Haussmann(inne języki) SS-Sturmbannführer; członek SD; oficer Einsatzkommando 12 w Einsatzgruppe D Popełnił samobójstwo przed ogłoszeniem wyroku  
Waldemar Klingelhöfer SS-Sturmbannführer; członek SD; oficer Sonderkommando 7b w Einsatzgruppe B Skazany na śmierć przez powieszenie Wyrok zamieniona na dożywocie; zwolniony w roku 1956, zmarł w roku 1980
Lothar Fendler(inne języki) SS-Sturmbannführer; członek SD; zastępca dowódcy Sonderkommando 4b w Einsatzgruppe C Skazany na 10 lat więzienia[c] Wyrok zamieniono na 8 lat więzienia
Waldemar von Radetzky(inne języki) SS-Sturmbannführer; członek SD; zastępca dowódcy Sonderkommando 4a w Einsatzgruppe C Skazany na 20 lat więzienia zwolniony
Felix Rühl(inne języki) SS-Hauptsturmführer; członek Gestapo; oficer Sonderkommando 10b w Einsatzgruppe D Skazany na 10 lat więzienia[d] zwolniony
Heinz Schubert(inne języki) SS-Obersturmführer; członek SD; oficer Einsatzgruppe D Skazany na karę śmierci przez powieszenie Wyrok zamieniono na 10 lat więzienia
Mathias Graf(inne języki) SS-Untersturmführer; członek SD; oficer Einsatzkommando 6 w Einsatzgruppe D Areszt został zaliczony w poczet kary[e]  

Z 14 skazanych na śmierć przez powieszenie tylko 4 wyroki wykonano; pozostałym wyroki złagodzono w 1951 roku. W 1958 wszyscy skazani zostali zwolnieni z więzienia.

Wyrok

22 oskarżonych (bez Rascha i Haussmanna) zostało uznanych za winnych wszystkich zarzutów (Mathiasa Grafa(inne języki) skazano tylko za przynależność do SD). W sumie zapadło 14 wyroków śmierci. Jost i Six otrzymali łagodniejsze wyroki, gdyż po pewnym czasie odmówili dalszego przeprowadzania egzekucji. Jedynie 4 wyroki śmierci wykonano, pozostałe (podobnie jak kary dożywocia i terminowego pozbawienia wolności) stopniowo łagodzono. Przed 1960 wszyscy skazani byli już na wolności. Eduard Strauch został wydany władzom belgijskim celem osądzenia za zbrodnie popełnione w tym kraju (został następnie skazany na śmierć, lecz zmarł przed wykonaniem kary).

Uwagi

  1. ↑ Rasch został zabrany z sali sądowej podczas odczytywania aktu oskarżania ze względu na zły stan zdrowia. Odczytano mu akt osobno 22 września 1947 roku.
  2. ↑ Strauch doznał ataku epilepsji podczas odczytywania aktu oskarżenia 15 września 1947. Jego obrońca starał się wyłączyć go z procesu ze względu na stan zdrowia, ale trybunał odrzucił jego wniosek, stwierdzając iż zeznania Straucha (które składał później) były spójne i pokazywały, że nie było podstaw twierdzić, że nie jest w stanie psychicznie znieść procesu.
  3. ↑ Pomimo tego, że Fendler został oskarżony, trybunał uznał dowody za nie wystarczające do stwierdzenia, że dowodził albo pomagał przy zabijaniu. Prowadził on pocztę.
  4. ↑ Rühl postawiony w stan oskarżenia, jeżeli chodzi o zarzut pierwszy i drugi trybunał uznał go niewinnym, uznając go za oficera wykonującego rozkazy zwierzchników, nie był winien okrucieństw popełnionych przez Einsatzgruppe D i nie miał możliwości im zapobiec, pomimo tego, że wiedział o morderstwach nie było dowodów, że osobiście w nich uczestniczył.
  5. ↑ Graf został uznany winnym tylko członkostwa w SD. Został wyrzucony z SS.

Przypisy

  1. ↑ a b „Trials of war criminals before the Nuernberg military tribunals. The Einsatzgruppen case.” t IV, U.S. Gouvenment, Washington (Plik PDF 54,2 MB). www.loc.gov, 1950. [dostęp 2014-04-26].
  2. ↑ Jochen Böhler, Klaus-Michael Mallmann, Jürgen Matthäus: Einsatzgruppen w Polsce. Warszawa: Bellona, 2009. ISBN 978-83-11-11588-0.


Linki zewnętrzne

Procesy norymberskie
Proces główny
Procesy następcze

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!