Populacja standardowa to populacja statystyczna, którą tworzymy przy porównywaniu dwu lub więcej populacji w celu wyeliminowania pewnych czynników strukturalnych mogących wpłynąć na porównanie.
Przykład: Porównujemy stopę bezrobocia na dwóch hipotetycznych obszarach A i B. Wyniki badań przedstawia tabelka:
|
obszar A
|
obszar B
|
liczba zdolnych do pracy
|
liczba bezrobotnych
|
stopa bezrobocia
|
liczba zdolnych do pracy
|
liczba bezrobotnych
|
stopa bezrobocia
|
kobiety
|
1000
|
150
|
0,15
|
800
|
135
|
0,16875
|
mężczyźni
|
600
|
114
|
0,19
|
1000
|
200
|
0,20
|
ogółem
|
1600
|
264
|
0,165
|
1800
|
335
|
0,18611
|
Można zauważyć, że na obszarach A i B istnieją różnice w proporcjach płci, przez co stopy bezrobocia nie mogą być porównywane.
Aby wyeliminować wpływ czynnika płci na wyniki, tworzymy populację standardową, to znaczy taką, do której moglibyśmy odnieść obszar A i obszar B. Łączymy populacje A i B i sprawdzamy, co stałoby się, gdyby stopy bezrobocia z obszarów A i B obowiązywały w całej populacji:
|
Populacja standardowa
|
Prawdopodobieństwo bezrobocia według obszaru A
|
Liczba bezrobotnych w populacji standardowej
|
Prawdopodobieństwo bezrobocia według obszaru B
|
Liczba bezrobotnych w populacji standardowej
|
kobiety
|
1000 + 800 = 1800
|
0,15
|
1800 * 0,15 = 270
|
0,16875
|
1800 * 0,16875 = 303,75
|
mężczyźni
|
600 + 1000 = 1600
|
0,19
|
1600 * 0,19 = 304
|
0,20
|
1600 * 0,20 = 320
|
ogółem
|
1800 + 1600 = 3400
|
|
574
|
|
624
|
standaryzowana stopa bezrobocia
|
|
|
574 / 3400 = 0,16882
|
|
624 / 3400 = 0,18353
|
Dokonaliśmy standaryzacji stopy bezrobocia. Jak widzimy różnica w stopach bezrobocia po wyeliminowaniu czynnika płci jest o wiele większa, niż mogłoby się wydawać na początku.
Populacja standardowa najczęściej ma wyeliminować wpływ czynnika wieku i jest stosowana w obliczaniu wielu wskaźników, m.in. stopy bezrobocia, umieralności na poszczególne choroby itd.
Zobacz też