Piedra biała (łac. tinea blanca) – grzybica powierzchowna włosów, zwykle powodowana przez grzyby z gatunku Trichosporon ovoides oraz Trichosporon inkin, najczęściej występująca w strefie równikowej oraz podrównikowej.
Historia
Pierwszy opis drobnoustroju powodującego białą piedrę pochodzi z 1867 roku, błędnie wtedy zidentyfikowanego jako glon z gatunku Pleirococcus beigelli[1].
Etiologia
Piedra biała głowy najczęściej powodowana jest przez grzyby z gatunku Trichosporon ovoides, natomiast piedra biała owłosienia łonowego przez Trichosporon inkin[1]. Gustav Behrend w 1890 roku utworzył nazwę gatunku z dwóch greckich słów trichos – włosy oraz sporon – zarodniki[1].
Epidemiologia
Choroba występuje przede wszystkim w strefie równikowej oraz podrównikowej[2], najczęściej w Ameryce Południowej, Afryce oraz Azji, natomiast rzadziej w Europie i Ameryce Północnej[1]. Zmiany grzybicze włosów głowy najczęściej występują u dzieci w wieku 2–6 lat, natomiast owłosienia łonowego u dorosłych mężczyzn o orientacji homoseksualnej[1].
Obraz kliniczny
Grzybica najczęściej lokalizuje się w owłosieniu okolicy odbytu i narządów płciowych, zaroście, dołu pachowego, natomiast rzadziej na głowie[1]. Na włosach wyrastających z niezmienionej skóry (niekiedy występuje rumień), pojawiają się miękkie białawe lub jasnobrązowe grudki, łatwo oddzielające się od łodygi włosa[1][3]. Włosy stają się kruche i delikatne, ponieważ wzrost grzyba odbywa się zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz włosa[1].
Rozpoznanie
Złotym standardem jest ocena mikroskopowa preparatów bezpośrednich pobranych od pacjenta, posiew z mikroskopową i makroskopową oceną wyhodowanej grzybni[3] oraz własności biochemicznych[1]. W przypadku braku możliwości wykonania tych badań pomocna w rozpoznaniu może być dermatoskopia[3].
Leczenie
Najskuteczniejszą metodą leczniczą jest całkowite ogolenie zakażonych włosów, w przypadku braku takiej możliwości można zastosować systemowo leki przeciwgrzybicze. Trichosporon sp. wykazuje na nie małą wrażliwość, jednakże istnieją doniesienia o skutecznym leczeniu piedry białej głowy itrakonazolem[1]. Leczenie miejscowe jest mało skuteczne[1].
Rokowanie
Choroba przebiega łagodnie i nie wywołuje ogólnostrojowych objawów[3]. Wyleczenie w przypadku ogolenia zakażonego owłosienia jest całkowite, natomiast w przypadku leczenia farmakologicznego możliwe są nawroty[1].
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h i j k l Elżbieta Rup, Magdalena Skóra, Anna B. Macura. Trichosporon sp. – chorobotwórczość, diagnostyka i leczenie. „Postępy Dermatologii i Alergologii”. XXVI (1), s. 92–97, 2009.
- ↑ Grażyna Kamińska-Winciorek, Ligia Brzezińska-Wcisło. Grzybica stóp u pacjentów ze schorzeniami dermatologicznymi na podstawie badań własnych. „Postępy Dermatologii i Alergologii”. XXII, s. 148-155, 2005.
- ↑ a b c d JV. Veasey, RB. Avila, BAF. Miguel, LH. Muramatu. White piedra, black piedra, tinea versicolor, and tinea nigra: contribution to the diagnosis of superficial mycosis.. „An Bras Dermatol”. 92 (3). s. 413-416. DOI: 10.1590/abd1806-4841.20176018. PMID: 29186263.