Peroksysom (łac.peroxysomum, dawniej mikrociałko, mikrociało[1][2]) – organellumkomórki eukariotycznej o średnicy 0,2–1,8 μm, otoczone jedną błoną, o kształcie owalnym bądź sferycznym. W komórce roślinnej peroksysomy znajdują się w bezpośrednim kontakcie z chloroplastami i mitochondriami i stykają się z powierzchniami ich błon.
U zwierząt występuje tylko jeden typ peroksysomu – zawierający katalazę (enzym markerowy peroksysomów) – uczestniczący w procesie neutralizacji szkodliwego nadtlenku wodoru:
2H2O2 → 2H2O + O2
Peroksysom zawiera także oksydazę tworzącą nadtlenek wodoru.
U ludzi nagromadzenie peroksysomów występuje w komórkach wątroby – hepatocytach (około 70 w jednej komórce). Uczestniczą one między innymi w detoksykacji etanolu oraz syntezie niektórych lipidów.
W komórce roślinnej rozróżnia się:
peroksysomy liściowe – katalizujące rozkład nadtlenku wodoru, bierze udział w fotorespiracji,
peroksysomy brodawek korzeniowych – uczestniczące w przyswajaniu azotu,
↑SelimS.KryczyńskiSelimS., ZbigniewZ.WeberZbigniewZ. (red.), Fitopatologia, t. 1. Podstawy fitopatologii, Poznań: Powszechne Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2010, s. 220, ISBN 978-83-09-01063-0.