Państwo marionetkowe

Państwo marionetkowe – państwo niesamodzielne, w polityce i ekonomii całkowicie zależne od innego państwa. Władze państwa marionetkowego są faktycznie wyznaczane przez państwo-hegemona.

Historyczne państwa marionetkowe

Państwo marionetkowe	Zależne od	Czas
Litwa	Cesarstwa Niemieckiego	1918
Ukraińska SRR[a]	Rosyjskiej FSRR	1919–1922
Litwa Środkowa[b]	Polski	1920–1922
Tannu-Tuwa[c]	ZSRR	1921–1944
Mandżukuo	Japonii	1932–1945
Mengjiang	Japonii	1936–1945
Państwo Birma	Japonii	1943–1945
Protektorat Czech i Moraw[1]	III Rzeszy	1939–1945
Republika Słowacka	III Rzeszy	1939–1945
Chorwacja (NDH)	III Rzeszy	1941–1945
Serbia Nedicia	III Rzeszy	1941–1944
Królestwo Albanii	III Rzeszy	1943–1944
Włoska Republika Socjalna	III Rzeszy	1943–1945
Cesarstwo Wietnamu	Japonii	1945
Górski Karabach	Armenii	1991–2023
Krym	Rosji	2014
Doniecka Republika Ludowa	Rosji	2014–2022
Ługańska Republika Ludowa	Rosji	2014–2022

Istniejące państwa marionetkowe

•  Abchazja – państwo zależne od Federacji Rosyjskiej^{[2][3][4][5][6][7]}; z istniejącą opozycją^[8], przez część ekspertów i opinii publicznej uznawane za częściowo samorządne^[9]
•  Osetia Południowa – państwo zależne od Federacji Rosyjskiej^{[10][2][4][11][6][7]}
•  Naddniestrze – państwo zależne od Federacji Rosyjskiej^{[12][13][14][15][7]}; faktycznie nie istnieje w nim pluralizm polityczny^[16], przez część ekspertów i opinii publicznej uznawane za częściowo samorządne^[17][18] (czasami nazywane państwem satelickim^[19])

Uwagi

1. od 1919 do 1922 roku, zależna od Rosyjskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej, w 1922 roku wcielona do Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich
2. od 1920 do 1922 roku, zależna od Polski, 18 kwietnia 1922 roku przyłączona do Polski
3. od 1921 do 1944 roku, zależna od Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, w 1944 roku wcielona do ZSRR

Przypisy

1. Protektorat Czech i Moraw pod butem Hitlera - Historia - polskieradio.pl [online], polskieradio.pl [dostęp 2023-09-29]  (pol.).
2. Marionetkowe władze Osetii i Abchazji chwalą decyzję Putina [online], niezalezna.pl [dostęp 2022-06-15] .
3. The riot of the separatist puppet - Aslan Bzhaniya slows down the sale of Abkhazia [online], en.kavkazplus.com [dostęp 2022-06-23] .
4. IlliaI. Ponomarenko IlliaI., Before Ukraine, there was Georgia: How Russia recycles its 2008 playbook [online], The Kyiv Independent, 23 lutego 2022 [dostęp 2022-06-23] .
5. StephenS. Dowling StephenS., Abkhazia: The ‘country’ living in a Soviet time warp [online], www.bbc.com [dostęp 2022-06-23]  (ang.).
6. MilenaM. Sterio MilenaM., Secession in International Law, Edward Elgar Publishing, 31 sierpnia 2018, ISBN 978-1-78536-122-7 [dostęp 2022-06-23]  (ang.). Brak numerów stron w książce
7. Terry D.T.D. Gill Terry D.T.D., Yearbook of International Humanitarian Law Volume 18, 2015, Springer, 21 listopada 2016, ISBN 978-94-6265-141-8 [dostęp 2022-06-23]  (ang.). Brak numerów stron w książce
8. Abkhazia: Freedom in the World 2022 Country Report [online], Freedom House [dostęp 2022-06-23]  (ang.).
9. Abkhaz puppets, or not? [online], Pulitzer Center, 16 sierpnia 2008 [dostęp 2022-06-23]  (ang.).
10. Nagły zwrot Osetii, który zirytował Moskwę. "To może być iskra" w niespokojnym regionie [online], Onet Wiadomości, 27 maja 2022 [dostęp 2022-06-15]  (pol.).
11. Moscow-backed Puppet Regime in South Ossetia Advancing onto Georgian Territory [online], InformNapalm.org (English), 23 stycznia 2019 [dostęp 2022-06-23]  (ang.).
12. Rob PichetaR.P. CNN Rob PichetaR.P., How Transnistria, a Russian-backed region in Moldova, is getting pulled into the war in Ukraine [online], CNN [dostęp 2022-06-15] .
13. Is Transnistria the ghost of Crimea's future?, „Christian Science Monitor”, 5 marca 2014, ISSN 0882-7729 [dostęp 2022-06-15] . Brak numerów stron w czasopiśmie
14. Time to Tame Transnistria | CEPA [online], cepa.org, 31 maja 2022 [dostęp 2022-06-15]  (ang.).
15. DeutscheD. Welle DeutscheD., Transnistria: Russia's satellite state an open wound in Eastern Europe | DW | 28.05.2019 [online], DW.COM [dostęp 2022-06-15]  (ang.).
16. Transnistria: Freedom in the World 2022 Country Report [online], Freedom House [dostęp 2022-06-23]  (ang.).
17. Naddniestrze wobec rosyjskiego ataku na Ukrainę | Instytut Europy Środkowej [online], ies.lublin.pl, 24 lutego 2022 [dostęp 2022-06-23]  (pol.).
18. Jeffrey DanielJ.D. Owen Jeffrey DanielJ.D., Neopatrimonialism and Regime Endurance in Transnistria [online] .
19. DeutscheD. Welle DeutscheD., Transnistria: Russia's satellite state an open wound in Eastern Europe | DW | 28.05.2019 [online], DW.COM [dostęp 2022-06-23]  (ang.).