Owczarek szkocki długowłosy – jedna z ras psów należących do psów pasterskich i zaganiających, zaklasyfikowana do sekcji psów pasterskich (owczarskich). Typ wilkowaty[1]. Nie podlega próbom pracy[2].
Rasa ta, jak wskazuje nazwa pochodzi ze Szkocji, gdzie była używana od bardzo dawna. Psy podobne do współczesnych collie występowały w tych rejonach już w XVI wieku. Na drodze wieloletnich krzyżowań i selekcji hodowlanych udało się uzyskać cechy podobne do tych, jakie prezentuje obecny wzór rasy. Collie krzyżowane były przede wszystkim z seterami. Po raz pierwszy owczarka szkockiego zaprezentowano na oficjalnej wystawie psów rasowych w 1860 roku w Birmingham w Anglii. Psy nosiły wtedy szatę koloru czarnego lub czarno-białego. Na 1871 rok datuje się pojawienie i rozwój popularności śniadego umaszczenia. Pierwszym collie o takim właśnie umaszczeniu był OLD COCKIE. Pierwszy collie marmurkowy urodził się w 1873 roku.
Pierwsze owczarki szkockie w Polsce pojawiły się w 1924 roku.
Charakter
Głowa owczarka szkockiego długowłosego, z widocznymi charakterystycznie załamanymi uszami w ok. 2/3 długości ucha wyprostowanego.
Owczarki szkockie to psy z natury łagodne, prawie nigdy agresywne. Wobec obcych nieufne. Energiczne, wesołe i skore do zabawy oraz pracy. Lubią dużą przestrzeń i dużo ruchu, ale aklimatyzują się również w mieszkaniach. Towarzyskie, nie mogą długo pozostawać w samotności. Inteligentne, szybko się uczą. Rodzinne, przywiązują się do domowników.
Użytkowość
Jego inteligencja oraz aktywność i chęć do pracy pozwala na użycie go do stróżowania, jako psa pasterskiego, a także do towarzystwa. Jego szata jest odporna na niesprzyjające warunki i niskie temperatury. Pies tej rasy nadaje się do takich dyscyplin kynologicznych jak: agility czy frisbee.
Budowa
Psy rasy collie mają harmonijną, proporcjonalną budowę.
Tułów nieco wydłużony w poziomie w stosunku do wysokości w kłębie. Linia grzbietu u stojącego psa jest pozioma;
Głowa wąska, o lekko klinowym kształcie, czaszka płaska, prosta z lekkim, zauważalnym stopem, kufa wydłużona. Oczy migdałowego kształtu, nieco skośne. Uszy osadzone na szczycie głowy, stojące, w jednej trzeciej załamane do przodu;
Ogon długi, zwisający z nieco uniesionym końcem. Ogon nigdy nie powinien być podnoszony ponad linię grzbietu.
Szata i umaszczenie
Trzykolorowy collie
Owczarek collie o umaszczeniu blue merle
Collie z przeważającym białym umaszczeniem
Szata jest długa i gęsta. Włosy okrywy mocne i twarde, podszerstek miękki, gęsty i puszysty. Grzywa obfita. Ogon gęsto owłosiony.
Rozróżnia się trzy uznawane przez FCI rodzaje umaszczenia:
Śniade – kolor szaty od jasnozłotego do mahoniowego, grzywa biała. Oczy brązowe.
Tricolor (czarne) – szata czarna z białą grzywą, podpalane plamy na pysku, klatce piersiowej i brzuchu. Oczy brązowe.
Blue-merle – marmurkowy. Szata srebrno-niebieska o przenikającym się rysunku. Na pysku i łapach występuje podpalanie. Oczy niebieskie (dopuszczane tylko u psów tego koloru) lub brązowe.
Umaszczenia nie dopuszczalne przez FCI:
Białe - psy te rodzą się ze skrzyżowania dwóch marmurkowych i często są ślepe lub głuche. Można także krzyżować ze sobą osobniki białe z innymi kolorami. Na psach tych występują często nieliczne znaczenia. Białe collie uznawane są tylko w USA;
Śniade merle - rodzą się ze skrzyżowania marmurków ze śniadymi psami. Mają one często niebieskie oczy (jedno lub dwa), a na sierści srebrny nalot. Takie collie nie są uznawane przez FCI, lecz tak jak białe tylko w USA.
Zdrowie i pielęgnacja
Aby pies miał efektowną szatę, wymagana jest jej regularna pielęgnacja. Ze względu na dużą aktywność konieczne jest zapewnienie odpowiedniej dawki codziennego ruchu.
Collie są podatne na dysplazję stawów biodrowych. W tej rasie występują także choroby oczu - PRA (postępujący zanik siatkówki) i CEA (anomalia oczu collie), a także nadwrażliwość na iwermektynę (tzw. defekt genu MDR1), która prawdopodobnie dotyczy większej części populacji. Częściej niż u innych ras występuje też rak kości i przerost dziąseł. Długość życia: 12 do 15 lat.
Przypisy
↑ abRino Falappi: Czworonożni przyjaciele: rasy, pielęgnacja i hodowla psów. s. 47.
↑Alain Fournier: Ilustrowana encyklopedia psów rasowych. s. 62.
Rino Falappi: Czworonożni przyjaciele: rasy, pielęgnacja i hodowla psów. Warszawa: Dom Wydawniczy "Bellona", 2001. ISBN 83-11-09354-7. Brak numerów stron w książce
Alain Fournier: Ilustrowana encyklopedia psów rasowych. Warszawa: Carta Blanca. Grupa Wydawnicza PWN, 2012. ISBN 978-83-7705-179-5. Brak numerów stron w książce
Eva Maria Krämer: Rasy psów. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 1998, s. 202. ISBN 83-7073-122-8.
Lucyna Zboralska, Collie i sheltie. Warszawa: Wydawnictwo MAKO, 1996. ISBN 83-86203-24-2.