Olej palmowy

Wartość odżywcza Olej palmowy (100 g)

Wartość energetyczna 3700 kJ (884 kcal) Białka 0 g szczegółowe informacje RDA 19–30 31–50 51–70 70+ K 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% M 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% Węglowodany 0 g Tłuszcze 100,0 g szczegółowe informacje Kwasy tł. nasycone 53,7 g Kwasy tł. nienasycone Jednonienasycone 35,47 g Wielonienasycone 6,27 g omega-3 0,0 g α-Linolenowy (ALA) 0,0 g AI 19–30 31–50 51–70 70+ K 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% M 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% omega-6 6,27 g Linolowy (LA) 6,27 g AI 19–30 31–50 51–70 70+ K 52% 52% 57% 57% M 37% 37% 45% 45% Woda 0 g szczegółowe informacje AI 19–30 31–50 51–70 70+ K 0,0% 0,0% 0,0% 0,0% M 0,0% 0,0% 0,0% 0,0%

Witaminy Witamina E 12,00 mg RDA 19–30 31–50 51–70 70+ K 80% 80% 80% 80% M 80% 80% 80% 80%

Dane liczbowe na podstawie: [1] Wartości RDA i AI wyznaczone na podstawie danych Institute of Health[2]

Zobacz multimedia związane z tematem: Olej palmowy

Zobacz hasło olej palmowy w Wikisłowniku

Nasiona na palmie

Surowy olej palmowy

Olej palmowy w formie do dystrybucji

Olej palmowy – stały olej roślinny otrzymywany z nasion lub miąższu olejowca gwinejskiego. Surowy olej w temperaturze pokojowej ma kolor żółtobrązowy, po rafinacji jest twardą masą w kolorze białym lub żółtawym^[3]. Olej palmowy wykorzystuje się na szeroką skalę do produkcji margaryny, słodyczy, chipsów, żywności dla niemowląt, mydła, kosmetyków, świec, smarów.

Skład

Kwasy tłuszczowe

Olej palmowy, podobnie jak wszystkie tłuszcze, składa się z estrów glicerolu i kwasów tłuszczowych. Olej palmowy zawiera dużo tłuszczów nasyconych, zwłaszcza 16-węglowego kwasu palmitynowego (jego zawartość sięga 44%). Drugim głównym składnikiem jest jednonienasycony kwas oleinowy. Nierafinowany olej palmowy zawiera tokotrienol (jeden z kongenerów witaminy E).

Karoteny

Czerwony olej palmowy jest bogaty w karoteny: α-karoten, β-karoten i likopen, które nadają mu charakterystyczny ciemnoczerwony kolor^[4].

Wpływ na zdrowie

Olej palmowy używany jest najczęściej do smażenia, co powoduje jego stopniowe utlenianie się. Produkty utleniania oleju oraz innych tłuszczów uznawane są za szkodliwe dla zdrowia^[5].

Kwas palmitynowy według badań amerykańskiego Center for Science in the Public Interest (CSPI) spożywany w nadmiarze podnosi zawartość cholesterolu we krwi i może prowadzić do chorób serca^[6]. Według raportu CSPI, Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) oraz amerykański National Heart, Lung and Blood Institute (NHLBI) zalecają ograniczenie spożycia kwasu palmitynowego i produktów bogatych w tłuszcze nasycone. WHO wykazało związek spożycia kwasu palmitynowego (podobnie jak izomerów trans kwasów tłuszczowych) z chorobami układu krążenia^[7].

Ponadto w maju 2016 roku Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności wydał raport, w którym stwierdzono, że olej palmowy (i inne tłuszcze palmowe) zawiera najwyższe wśród tłuszczów roślinnych stężenia szkodliwych, potencjalnie rakotwórczych chloropochodnych. Powstają one w procesie produkcji tłuszczu, zwłaszcza rafinacji oleju prowadzonej w temperaturze powyżej 200 °C^[8].

Ekologia

Zbiory oleju palmowego wpływają na zniszczenia lasów deszczowych w Indonezji i Malezji (ponad 85% oleju palmowego używanego globalnie jest produkowane w tych krajach), miejsca życia licznych, często zagrożonych wyginięciem, gatunków zwierząt^[9]. Według Programu Narodów Zjednoczonych ds. Ochrony Środowiska, jeśli utrzyma się obecne tempo produkcji oleju palmowego, to do 2022 roku zostanie zniszczonych 98% lasów Sumatry i Borneo^[10].

Przypisy

1. Hanna Kunachowicz; Beata Przygoda; Irena Nadolna; Krystyna Iwanow: Tabele składu i wartości odżywczej żywności. Wyd. II zmienione. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2017, s. 301. ISBN 978-83-200-5311-1.
2. Dietary Reference Intakes Tables and Application. Institute of Health. The National Academies of Sciences, Engineering, and Medicine. (ang.). Brak numerów stron w książce
3. Olej palmowy. [w:] Eliot [on-line]. [dostęp 2010-11-06].
4. Oi-Ming Lai, Chin-Ping Tan, Casimir C. Akoh: Palm Oil: Production, Processing, Characterization, and Uses. Elsevier, 2015. ISBN 0-12-804346-6. [dostęp 2017-01-16]. Brak numerów stron w książce
5. Edem, D.O.: Palm oil: Biochemical, physiological, nutritional, hematological and toxicological aspects: A review. [dostęp 2017-01-16].
6. Cruel Oil: How Palm Oil Harms Health, Rainforest & Wildlife. [dostęp 2017-01-16].
7. Diet, Nutrition and the Prevention of Chronic Diseases, WHO Technical Report Series 916, Report of a Joint WHO/FAO Expert Consultation, World Health Organization, Geneva, 2003, p. 88 (Table 10)
8. European Food Safety Authority: Process contaminants in vegetable oils and foods. [dostęp 2018-08-24]. (ang.).
9. SergiuszS. Prokurat SergiuszS., Palm oil – strategic source of renewable energy in Indonesia and Malaysia, „Journal of Modern Science”, 2013 [zarchiwizowane 2016-05-07] . Brak numerów stron w czasopiśmie
10. The other oil spill. [w:] The Economist [on-line]. 2010-01-24. [dostęp 2015-06-17].

Kontrola autorytatywna (mieszanina):

• LCCN: sh85097227
• GND: 4248050-4
• BnF: 12260077m
• BNCF: 36897
• NKC: ph808944
• BNE: XX5430317
• J9U: 987007560656105171

Encyklopedie internetowe:

• Britannica: topic/palm-oil
• NE.se: palmolja
• Catalana: 0153785
• DSDE: palmeolie