Utworzone w 1946 roku muzeum było pierwszą tego typu placówką otwartą poza granicami ZSRR
Historia
Po zakończeniu wojny kontynuacyjnej w 1944 roku doszło do zmiany podejścia politycznego wobec zwolenników przyjaznych stosunków fińsko-sowieckich[1]. Powstało Towarzystwo Przyjaźni Fińsko–Radzieckiej, a jego oddział w Tampere wyszedł z propozycją założenia muzeum poświęconego Włodzimierzowi Leninowi w miejscu, gdzie w 1905 roku doszło do pierwszego w historii spotkania Włodzimierza Lenina z Józefem Stalinem podczas konferencji Socjaldemokratycznej Partii Robotniczej Rosji[1].
Pomysł zyskał wsparcie Alianckiej Komisji Kontroli, poparło go również wielu fińskich polityków, m.in. ówczesny premier Juho Paasikivi, widząc w nim szanse na polepszenie powojennych stosunków z ZSRR[1]. Jesienią 1945 roku przewodniczący Towarzystwa Przyjaźni Fińsko–Radzieckiej Johan Helo udał się do Moskwy, gdzie przedstawił projekt utworzenia muzeum Stalinowi, zyskując jego poparcie[1].
Muzeum zostało otwarte 20 stycznia 1946 roku, dzień przed rocznicą śmierci Lenina[1]. Było pierwszym muzeum Lenina otwartym poza granicami ZSRR i w przeciwieństwie do innych placówek tego typu nie było prowadzone przez partię komunistyczną[1].
Pierwsze lata działalności muzeum prowadzonego przez ochotników naznaczone były trudnościami finansowymi. ZSRR podarował placówce wiele materiałów, jednak pomoc finansowa była nieznaczna[1].
W latach 70. XX w. muzeum odnotowywało ok. 20 tys. zwiedzających rocznie, przy czym w 1975 roku więcej było wśród nich gości z ZSRR niż z Finlandii[1]. W latach 80. placówka prosperowała bardzo dobrze – przeprowadzono wówczas jej remont i otwarto nową wystawę[1]. Zwiedzanie muzeum było wówczas stałym punktem programu wycieczek z ZSRR[1].
Po upadku ZSRR w 1991 roku muzea Lenina były zamykane. Po zamknięciu w 1993 roku moskiewskiego Muzeum Lenina placówka w Tampere została jedyną tego typu na świecie, koncentrując się na badaniu historii ery sowieckiej[1].
W 2014 roku muzeum zostało wcielone do miejscowego Fińskiego Muzeum Pracy „Werstas”[1]. W latach 2015–2016 przeszło gruntowną renowację, a ekspozycja została kompletnie zmieniona[1]. Nowa wystawa stała została otwarta 17 czerwca 2016 roku[2].
Wystawa stała
Podczas gdy wcześniejsza ekspozycja z 1982 roku ukazywała Lenina i ZSRR w pozytywnym świetle – według breżniewowskiej interpretacji historiograficznej[3], współczesna wystawa koncentruje się na wspólnej historii Finlandii i ZSRR, prezentując stosunki pomiędzy dwoma krajami w sposób krytyczny, bazując na najnowszych wynikach badań historycznych[4]. Wystawa wykorzystuje multimedia i techniki interaktywne[4].
W muzeum obok wielu historycznych przedmiotów codziennego użytku ery sowieckiej znajduje się m.in. biurko Lenina oraz woskowe figury Lenina i Stalina[4]. Główną atrakcją jest sala, gdzie doszło do pierwszego w historii spotkania Włodzimierza Lenina z Józefem Stalinem, przez co muzeum reklamuje się jako „miejsce narodzin ZSRR”[4].
