Mukormykoza, mukormikoza (dawniej zygomykoza) – grzybicaoportunistyczna wywołana przez grzyby z rzędu Mucorales (najczęściej z gatunku Rhizopus arrhizus). Występuje głównie u osób przewlekle chorych z obniżoną odpornością (są to najczęściej osoby z przeszczepem komórek krwiotwórczych HSCT, z kwasicą ketonową w przebiegu cukrzycy).
Epidemiologia
Rozpowszechnienie i zapadalność
Mukormykoza jest bardzo rzadką chorobą, jednakże rzeczywista liczba przypadków nie jest znana. Szacuje się na podstawie danych z USA, że zapadalność wynosi 1,7 przypadków na milion mieszkańców na rok. Oszacowania hiszpańskie wskazują, że liczba ta wynosi ok. 0,4 przypadków na milion mieszkańców na rok. Inne oszacowania mówią o 100000 przypadków rocznie zakażeń Zygomycota na świecie.
Drogi zakażenia
Drogą inwazji są błony śluzowe górnych dróg oddechowych. Do zakażenia może dojść również poprzez uszkodzoną skórę – oparzenia, ukąszenia owadów lub błonę śluzową przewodu pokarmowego.
Czynniki ryzyka
kwasica ketonowa w przebiegu źle lub nie leczonej cukrzycy
leczenie kortykosteroidami
terapia deferoksaminą u pacjentów dializowanych
leki immunosupresyjne
neutropenia
niedożywienie
zakażenie wirusem cytomegalii
rozległe oparzenia/rany
Postacie choroby
Wyróżnia się pięć głównych postaci mukormykozy:
zygomykoza nosowo-mózgowa,
zygomykoza płucna
zygomykoza żołądkowo-jelitowa
zygomykoza skórna
zygomykoza rozsiana.
Niektórzy wyróżniają szóstą grupę w której łączone są zakażenia mózgu bez zajęcia zatok, zapalenia wsierdzia, zakażenia kości itp. Najczęstszą postacią choroby jest mukormykoza nosowo-mózgowa, kolejną co do częstości jest postać skórna, następnie płucna i rozsiana, jednakże w grupie pacjentów nie obciążonych immunosupresją lub innymi czynnikami ryzyka (generalnie zdrowych) najczęstsza jest postać skórna oraz nosowo-mózgowa.
