Moszczenica (dopływ Bzury)

Moszczenica
Ilustracja
Moszczenica pod Wolą Branicką
Kontynent

Europa

Państwo

 Polska

Lokalizacja

woj. łódzkie

Rzeka
Długość 55,08 km
Powierzchnia zlewni

515 km²

Źródło
Miejsce w okolicach wsi Byszewy
Wysokość

190 m n.p.m.

Współrzędne

51°49′17,5″N 19°38′00,2″E/51,821528 19,633389

Ujście
Recypient Bzura
Miejsce

na południe od Orłowa-Kolonii

Wysokość

ok. 93,5 m n.p.m.[1]

Współrzędne

52°07′54,1″N 19°33′49,8″E/52,131694 19,563833

Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „źródło”, natomiast u góry znajduje się punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, w centrum znajduje się punkt z opisem „źródło”, powyżej na lewo znajduje się również punkt z opisem „ujście”

Moszczenica (dawniej Moszczanka, ze staropol. mościć – w pierwotnym znaczeniu: utwardzać grunt do łatwiejszego przejścia[potrzebny przypis]) – rzeka, prawy dopływ Bzury[2] o długości 55,08 km[3] i powierzchni dorzecza ok. 515 km².

Charakterystyka

Źródła rzeki znajdują się w okolicach wsi Byszewy na wys. 190 m n.p.m. W początkowym biegu, na terenie Parku Krajobrazowego Wzniesień Łódzkich, płynie ona na północ, wcinając się prostopadle w kolejne poziomy wysoczyznowe. Powstały w ten sposób charakterystyczne, występujące na przemian odcinki doliny o stosunkowo stromych stokach i znacznym nachyleniu (4-5‰) – przypominając wtedy rzeki wyżynne – oraz odcinki szerszej doliny na spłaszczeniach terenu. W okolicach Strykowa, w strefie przejściowej między Wyżyną Łódzką a Pradoliną Warszawsko-Berlińską, Moszczenica zmienia swój bieg na północno-zachodni. Pomiędzy Swędowem a Wolą Branicką rzeka podcina lewy brzeg wysoki na 10 m, porośnięty gęstym lasem, poprzecinany parowami i wąwozami, w którym wyznaczono rezerwat przyrody Grądy nad Moszczenicą, natomiast na prawym brzegu położone są piaszczyste wydmy porośnięte jałowcami i świetlistym lasem mieszanym, graniczące ze wsią Kębliny. Po kilkunastu kilometrach rzeka ponownie skręca na północ. Poniżej Rogoźna wypływa na bezleśną, lekko falistą Równinę Łowicko-Błońską, a następnie wpada do Bzury. Lewymi dopływami rzeki są Borchówka, Struga Dobieszkowska (Młynówka), Kiełmiczanka, prawym dopływem jest Malina. Sieć ta powstała u schyłku zlodowacenia Warty, a doliny uformowały się w okresach interglacjałów oraz w holocenie.

 Osobny artykuł: Zalew w Strykowie.

Zbudowane w Cesarce i Strykowie zbiorniki uregulowały poziom wody w Moszczenicy, który przedtem ulegał dużym wahaniom (od 72 cm w 1947 r. do 300 cm w 1957 r. na wodowskazie w Strykowie, stwarzając co roku poważne zagrożenie dla niżej położonych zagród.[potrzebny przypis]

Przyroda

Wody Moszczenicy mieszczą się w II i III klasie czystości. Są one stosunkowo czyste mikrobiologicznie[styl do poprawy], największe przekroczenia dotyczą stężenia fosforanów. W okolicach wsi Kębliny znajdują się żeremie bobra (Castor fiber).[potrzebny przypis]

Rola rzeki w historii i kulturze

Osadnictwo człowieka w dorzeczu Moszczenicy pojawiło się w paleolicie. W Średniowieczu w dolinie Moszczenicy wytapiano żelazo w tzw. kuźnicach oraz przygotowywano węgiel drzewny w tzw. mielerzach.[potrzebny przypis] Później nad rzeką rozwinęło się młynarstwo. Dolina rzeki jest terenem letniskowym i wycieczkowym dla mieszkańców aglomeracji łódzkiej.[potrzebny przypis] Jarosław Iwaszkiewicz w cyklu "Podróże do Polski" (1977) zamieścił opowiadanie "Dolina Moszczenicy" opisujące przedwojenne krajobrazy wokół tej rzeki, obserwowane podczas pieszych wycieczek.

Zobacz też

Przypisy

Linki zewnętrzne

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!