Ten artykuł należy dopracować:
Monorym – wiersz, w którym w każdym wersie powtarza się ten sam rym[1].
Monorym był szeroko wykorzystywany w poezji średniowiecznego Wschodu (jest wykorzystywany w niektórych układach stroficznych wschodniej poezji, np. gazeli) i w szeregu europejskich średniowiecznych tradycji poetyckich (np. w walijskiej). Stosunkowo krótkie monorymy można znaleźć w poezji narodowej, w tym w rosyjskiej. Jak wskazuje Michaił Gasparow, najwcześniejszym sposobem regularnego użycia rymu, a zatem, z pojawieniem się bardziej złożonych schematów, „monorymy stały się rzadkością i używanie ich zwykle było motywowane treścią wersów”[2]. W rosyjskiej tradycji literackiej monorymy pisali Aleksandr Sumarokow, Afanasij Fiet, Aleksiej Apuchtin, Fiodor Sołogub, Nikołaj Asiejew, Władimir Wysocki[3] i inni.
Przykłady
Wiersz Friedricha Rückerta w przekładzie Afanasija Fieta:
|
* * *
И улыбки и угрозы
Мне твои – все образ розы;
Улыбнёшься ли сквозь слёзы,
Ранний цвет я вижу розы,
А пойдут твои угрозы,
Вспомню розы я занозы;
И улыбки и угрозы
Мне твои – все образ розы.
- пер. 1865
|
Transkrypcja:
* * *
I ułybki i ugrozy
Mnie twoi – wsie obraz rozy;
Ułybnioszsia li skwoź slozy,
Rannij cwiet ja wiżu rozy,
A pojdut twoi ugrozy,
Wspomniu rozy ja zanozy;
I ułybki i ugrozy
Mnie twoi – wsie obraz rozy.
- pier. 1865
|
Monorymiczny fragment poematu dla dzieci „Telefon” Kornieja Czukowskiego:
|
А недавно две газели
Позвонили и запели:
— Неужели, в самом деле,
Все сгорели карусели?..
|
Transkrypcja:
A niedawno dwie gazieli
Pozwonili i zapieli:
— Nieużeli, w samom diele,
Wsie sgorieli karusieli?..
|
Przykład z rosyjskiej poezji ludowej:
|
Как на тоненький ледок
Выпадал белый снежок,
Выпадал белый снежок,
Ехал Ванюшка дружок.
|
Transkrypcja:
Kak na tonienykij ledok
Wypadał biełyj snieżok,
Wypadał biełyj snieżok,
Jechał Waniuszka drużok.
|
Znanym przykładem wiersza opartego na monorymie jest też utwór z gatunku poezji nonsensownej Akond ze Skwak Edwarda Leara, przełożony przez Andrzeja Nowickiego[4].
Przypisy
