Mitrydates I

Mitrydates I

Moneta Mitrydatesa I z mennicy w Seleucji nad Tygrysem. Rewers pokazuje Herkulesa w lwiej skórze i z maczugą. Grecka inskrypcja brzmi ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΜΕΓΑΛΟΥ ΑΡΣΑΚΟΥ ΦΙΛΕΛΛΗΝΟΣ ([moneta] Wielkiego Króla Arsakesa Przyjaciela Greków). Data ΓΟΡ to rok 173 Ery Seleucydów, czyli 140/139 r. p.n.e.
król Partów
Okres	od 171 p.n.e. do 138 p.n.e.
Dane biograficzne
Dynastia	Arsacydzi
Data urodzenia	ok. 195 p.n.e.
Data śmierci	138 p.n.e.
Ojciec	Priapatius
Rodzeństwo	Fraates I, Artabanus I
Dzieci	Fraates II

Mitrydates I (ur. ok. 195 p.n.e., zm. 132 p.n.e.^[1]) – król Partii z dynastii Arsacydów (Arsakidów) od ok. 170/165 p.n.e.^[2] Jeden z budowniczych imperium partyjskiego.

Syn trzeciego króla Partii Priapatiusa; następca Fraatesa I, swego starszego brata, który wyznaczył go na króla pomijając własnych synów, których wybór byłby zgodny z partyjską tradycją. Mitrydates realizował politykę podbojów państw ościennych, umacniając ich kosztem potęgę Partii. Jego pierwszym łupem stały się wschodnie satrapie: Margiana, Aria i Baktria^[3]. Podbijając je Mitrydates wykorzystał rozpad Królestwa Greków Baktryjskich. Ok. 155–148 p.n.e. po ciężkich walkach Mitrydates zajął Medię, prowincję imperium Seleucydów^[4]. Ok. 144 p.n.e. Mitrydates założył Ktezyfon, nową stolicę swojego państwa. Prawdopodobnie podporządkował sobie w latach 150–140 p.n.e. Medię Atropatene^[5]. W lipcu 141 p.n.e. Partowie zajęli Seleucję, stolicę Seleucydów, a w październiku Uruk w południowej Babilonii. Przeciwnik Mitrydatesa I, seleucydzki król Syrii Demetriusz II Nikator, został pobity i wzięty do niewoli, gdy próbował odzyskać stracone prowincje. W 139 p.n.e. Mitrydates zajął Elymais (czyli Elam) i przyjął hołd tamtejszego władcy.

Mitrydates I był pierwszym władcą z dynastii partyjskiej, który przyjął starą tytulaturę perskich Achemenidów – "wielki król, król królów" (pers. szachinszach, gr. basileus megas, basileus basileon). Jednocześnie bił monety z grecką legendą: Basileus Megas Arsakes Filhellenos, co znaczy "Wielki Król Arsakes Przyjaciel Greków". Uważa się jednak, że był to chwyt czysto propagandowy.

Przypisy

1. Olbrycht 2010 ↓, s. 229.
2. Olbrycht 2010 ↓, s. 231.
3. Olbrycht 2010 ↓, s. 236.
4. Olbrycht 2010 ↓, s. 237, 238.
5. Olbrycht 2010 ↓, s. 239, 240.

Bibliografia

• Marek Jan Olbrycht: Mithradates I of Parthia and His Conquests up to 141 B.C. W: Hortus historiae. Księga pamiątkowa ku czci profesora Józefa Wolskiego w setną rocznicę urodzin. Pod redakcją Edwarda Dąbrowy, Marii Dzielskiej, Macieja Salamona, Sławomira Sprawskiego. Kraków: Towarzystwo Wydawnicze "Historia Iagellonica", 2010, s. 229–245. ISBN 978-83-62261-01-7. (ang.).

Kontrola autorytatywna (osoba):

• VIAF: 356159474317727662614, 66151776733418010286
• PLWABN: 9810644753305606

Encyklopedie internetowe:

• PWN: 3942159
• Britannica: biography/Mithradates-I
• БРЭ: 2218106
• NE.se: mithradates-i
• Hrvatska enciklopedija: 41265