Minimalne stężenie hamujące, MIC (od ang. minimum inhibitory concentration) – najmniejsze stężenie środka biobójczego (antybiotyku lub chemioterapeutyku) hamujące wzrost drobnoustrojów (odnosi się zwykle do bakterii[a] i grzybów[b]), wyrażane najczęściej w mg/l. Wartość MIC zależy zarówno od rodzaju drobnoustroju, jak antybiotyku. Przykładowo MIC dla pneumokoków (Streptococcus pneumoniae) wrażliwych na penicylinę wynosi <0,06 mg/l, zaś dla opornych na penicylinę MIC >2 mg/l.[1]
Polega na przygotowaniu serii próbówek z płynnym podłożem wzrostowym dla bakterii. Do naczyń tych wprowadza się badany środek bakteriobójczy w odpowiednich, malejących stężeniach. Następnie do wszystkich probówek dodaje się identyczne ilości zawiesiny danego drobnoustroju z hodowli. Po 16–18 godzinnej inkubacji w temperaturze 35 °C sprawdza się, gdzie rozwinęły się hodowle (obserwuje się zmętnienie). W probówkach, w których stężenie leku było mniejsze od wartości MIC, obserwuje się zmętnienie (wzrost bakterii). Najniższe stężenie antybiotyku, przy którym nie rozwijają się mikroorganizmy (podłoże jest przejrzyste), wyznacza wartość MIC.
Metoda seryjnych rozcieńczeń na podłożu stałym (z agarem)
Polega na przygotowaniu serii płytek ze stałym podłożem wzrostowym i dodatkiem badanego antybiotyku w malejących stężeniach. Na płytki wysiewa się bakterie z hodowli i po inkubacji obserwuje wzrost kolonii bakteryjnych. Wzrost na płytce więcej niż jednej kolonii bakteryjnej świadczy o tym, że stężenie antybiotyku w tej płytce było mniejsze od MIC. Najniższe stężenie antybiotyku, przy którym nie rozwinęła się więcej niż jedna kolonia, wyznacza wartość MIC.