Manuel Luis Quezon

Manuel Luis Quezon
Ilustracja
Data urodzenia

19 sierpnia 1878

Data i miejsce śmierci

1 sierpnia 1944
Saranac Lake, Stany Zjednoczone

2. Prezydent Filipin
Okres

od 15 listopada 1935
do 1 sierpnia 1944

Poprzednik

Emilio Aguinaldo (jako prezydent Pierwszej Republiki) Frank Murphy (jako gubernator Filipin)

Następca

Sergio Osmeña (prezydent - rząd emigracyjny)
Jose P. Laurel (prezydent - rząd kolaboracyjny)

Faksymile
Odznaczenia
Wielki Łańcuch Orderu Serca Złotego (do 2005, Filipiny)

Manuel Luis Quezon y Molina (ur. 19 sierpnia 1878 w pobliżu Manili, zm. 1 sierpnia 1944 w Saranac Lake w stanie Nowy Jork w Stanach Zjednoczonych) – filipiński polityk i przywódca narodowy, pierwszy prezydent Wspólnoty Filipin od 15 listopada 1935 do swej śmierci; założyciel miasta Quezon City.

Życiorys

Syn katolickich nauczycieli, którzy spodziewali się, że poświęci się karierze księdza[1]. Przyłączył się do Emilio Aguinaldo, który walczył z Hiszpanami, a następnie z Amerykanami. W wieku 25 lat Quezon był już zarządcą plantacji kościelnej, po czym podjął pracę w administracji państwowej. Początkowo pracował w niej w służbie Amerykanów. W 1903 został adwokatem. Od 1907 do 1909 deputowany do parlamentu filipińskiego, został następnie wysłany do Waszyngtonu jako komisarz z misją sprezentowania Kongresowi tego, czego potrzebują Filipiny[1] W 1916 powrócił do ojczyzny w glorii bohatera narodowego z powodu osiągnięcia, jakim było nakłonienie Kongresu zdominowanego przez Partię Demokratyczną do przyjęcia ustawy, która zezwalała Filipińczykom na posiadanie własnego Senatu i dzierżenie kontroli nad swymi wydatkami i podatkami. Uznany za przywódcę Partii Narodowej i wybrany przewodniczącym Senatu, napotkał brak poparcia ze strony amerykańskiej Partii Republikańskiej dla swego programu. Skutkiem tego było zamrożenie sprawy niepodległości dla Filipin do czasu, aż prezydenturę w USA objął Franklin Delano Roosevelt[1].

W 1935 Quezon został wybrany na pierwszego w historii prezydenta Republiki Filipin. Do 1941 w sposób energiczny rządził wyspami, kontrolując wszystkie nominacje, produkcję żywności, opiekę społeczną i budownictwo mieszkaniowe. Po japońskiej agresji na Pearl Harbor w grudniu 1941 wyjechał wspólnie z amerykańskim generałem Douglasem McArthurem z kraju do Stanów Zjednoczonych, powierzając władzę Jose P. Laurelowi z powodu jego odpowiednich relacji z Japończykami. Najpierw trafił do Australii, a następnie znalazł się w Waszyngtonie, gdzie zasiadał w Radzie Wojennej Pacyfiku oraz stworzył rząd emigracyjny[1].

Po zakończeniu II wojny światowej kolaborujący z Japończykami Laurel utrzymywał, że wykonywał polecenia Quezona w sprawie współpracy z Japonią[2]; zmarły w 1944 Quezon nie mógł jednak potwierdzić tych rewelacji.

Zmarł na gruźlicę[3].

Upamiętnienie

Jego wizerunek znajduje się na filipińskiej monecie obiegowej o nominale 20 peso bitej w latach 2019-2020[4].

Przypisy

  1. a b c d Alan Palmer, Kto jest kim w polityce. Świat od roku 1860, Wydawnictwo Magnum, Warszawa, 1998, przeł. Wiesław Horabik, Tadeusz Szafrański, s. 326.
  2. Alex Axelrod, Charles Phillips, Władcy, tyrani, dyktatorzy. Leksykon, wyd. Politeja, Warszawa 2000, s. 350.
  3. S. Żerko, Biograficzny leksykon II wojny światowej, Poznań 2013, s. 330.
  4. Filipiny 20 peso, 2019-2020. ucoin.net. [dostęp 2024-06-12].

Bibliografia

  • I. P. Caballero, M. de G. Concepcion, Quezon, Manila, 1935
  • Alan Palmer, Kto jest kim w polityce. Świat od roku 1860, Wydawnictwo Magnum, Warszawa, 1998, przeł. Wiesław Horabik, Tadeusz Szafrański, s. 326