Letni karnawał w Rotterdamie[1] (niderl.Zomercarnaval Rotterdam[2]) – wielokulturowe święto odbywające się co roku w lipcu w Rotterdamie w Holandii, zapoczątkowane w latach 80. XX wieku przez pochodzących z Antyli Holenderskich studentów i nawiązujące do tradycji kulturowych Karaibów.
Zomercarnaval pojawił się w Holandii na początku lat 80. XX wieku za sprawą imigrantów – studentów pochodzących z Curaçao i Aruby (będących wówczas częścią Antyli Holenderskich)[2]. Zawiązali oni kilka stowarzyszeń działających w Rotterdamie, Utrechcie i Amsterdamie, które postawiły sobie za cel organizację wydarzenia jednoczącego mieszkańców karaibskiej oraz europejskiej części Królestwa Niderlandów, nawiązującego do karaibskich tradycji karnawałowych[4]. Dla zapewnienia letniej atmosfery wydarzenie organizowane jest nie w lutym, a w lipcu[2].
Letni karnawał w Rotterdamie składa się z kilku elementów. Na początku lipca odbywają się wybory królowej letniego karnawału (niderl.koninginnenverkiezing), która pełni funkcję ambasadorki imprezy[2]. Od 2022 roku oprócz królowej wybierany jest również król letniego karnawału[8]. Trzy tygodnie później, pod koniec miesiąca, ma miejsce parada będąca punktem kulminacyjnym festiwalu[2].
Dzień przed paradą odbywa się symboliczna „rozgrzewka”, w ramach której trzy uznane orkiestry dęte wybierane przez jury wyruszają z różnych punktów miasta, aby rozkręcić jego mieszkańców przed odbywającym się następnego dnia wydarzeniem. Po przybyciu do centrum Rotterdamu zespoły rywalizują w Bitwie Bębnów o miano najlepszej orkiestry dętej Holandii. Następnego dnia ma miejsce parada ulicami miasta, której trasa liczy od 2,5[2] do 5 km[9]. Otwierają ją wybrani na początku miesiąca król i królowa, a udział biorą grupy tancerzy, muzyków i DJ-ów (idących pieszo bądź jadących na platformach) liczące łącznie nawet 2500 osób[5], z których każda przedstawia inny temat swojego występu[2]. Wykonywany styl obejmuje tradycyjne karaibskie tańce i muzykę, takie jak tumba(inne języki) i calypso oraz bachata, samba i soca[2]. Kolejne dziesiątki tysięcy osób stoją na trasie przemarszu, podziwiając go. W organizacji pochodu pomaga ok. 200 wolontariuszy[2][4].
Integralną częścią karnawału jest również Mercado – jarmark ze stoiskami rozrzuconymi w kilku punktach na terenie miasta, podczas którego sprzedawane są pamiątki, odzież i rękodzieło, a także można spróbować potraw z całego świata, od kuchni surinamskiej, hinduskiej, chińskiej i antylijskiej począwszy[2][10].
Transmisja tradycji odbywa się nieformalnie poprzez przygotowania do wydarzenia oraz sam udział w nim[6]. Przygotowania opartych na określonym temacie strojów, platform, muzyki oraz dekoracji zaczynają się na kilka miesięcy przed karnawałem[2]. Spotkania organizacyjne odbywają się w domu lidera danej grupy, zaś prace nad rekwizytami mają miejsce w przestrzeniach wspólnych, zwykle w magazynach w porcie, co pozwala na wymianę wiedzy i doświadczeń pomiędzy grupami[6]. Dzieci od najmłodszych lat zapoznawane są z tradycją, przychodząc na paradę z rodzicami i opiekunami[2], natomiast w 2024 roku odbyła się pierwsza parada dziecięca (niderl.Kinderparade)[11].
Organizatorem festiwalu jest fundacja Stichting Zomercarnaval Nederland[2]. Letni karnawał jest inkluzywnym wielokulturowym świętem integrującym różne społeczności i narodowości zamieszkujące Holandię, promującym dialog, akceptację i wzajemny szacunek[6]. Do podobnych wydarzeń należą m.in. londyńskiNotting Hill Carnival czy berlińskiKarneval der Kulturen(inne języki)[2].