Leon Lubotynowicz

Leon Lubotynowicz

Lew Lubotynowicz

Data urodzenia	1867
Miejsce śmierci	Łódź ?
Praca
Budynki	Kamienica Jana Starowicza w Łodzi Pałac Roberta Schweikerta Willa Rassalskich w Łodzi

Leon (Lew) Lubotynowicz (ur. 1867, zm. ? prawdopodobnie w Łodzi^[1]) – polski architekt, inżynier technolog, projektant wielu łódzkich kamienic, fabryk i gmachów w okresie międzywojennym.

Działalność zawodowa

Pierwsza informacja o jego działalności w Łodzi pochodzi z 1890, kiedy był właścicielem biura technicznego czynnego przy ul. Piotrkowskiej 83, zajmującego się sporządzaniem projektów budynków przemysłowych i mieszkalnych, nadzorami budowlanymi, wykonywaniem instalacji ogrzewczych i wodociągowych. W reklamie prasowej napisano: „Projekty, plany i kosztorysy budynków fabrycznych i domów mieszkalnych. Obmurowywanie kotłów z uwzględnieniem możebnie małego zapotrzebowania węgla. Ogrzewanie parowe fabryk i domów mieszkalnych, wodociągi, zlewy kuchenne, kąpiele domowe, plany i formalności niezbędne przy instalacji elektrycznego oświetlenia”.

W 1899 pracował jako inżynier w fabryce Towarzystwa Akcyjnego Szai Rosenblatta. Towarzystwo Kredytowe Miasta Łodzi zatrudniało go jako członka komisji budowlanej zajmującej się oceną stanu i wartości budowli.

W latach 1899–1914 mieszkał i miał biuro przy ul. Rozwadowskiej (obecnie ul. Ludwika Zamenhofa) 4, w 1920 przy ul. Przejazd (obecnie ul. J. Tuwima) 30^[2], w 1923 przy Przejazd 36, a w 1937 przy ul. Piotrkowskiej 175^[3]. W 1909 nadzorował budowę 51 domów z 425 wówczas realizowanych^[4].

W latach 1937–1939 był członkiem Stowarzyszenia Architektów Rzeczypospolitej Polskiej w Łódzkim Oddziale (mieszczącym się przy ul. Piotrkowskiej 102)^[5].

Zrealizowane projekty budowli w Łodzi

• oficyna gospodarcza na posesji Ch. Wiślickiego przy ul. Piotrkowskiej 83, (1894),
• 2-piętrowa przędzalnia zakładów K. Steinerta przy ul. Piotrkowskiej 274/276 (1894–1895),
• budynki fabryki J. Balle przy ul. Dzikiej 72 (obecnie ul. H. Sienkiewicza) (1898).
• w 1909 wykonał dla Jana Witolda Starowicza (przez 35 lat był dyrektorem administracyjnym w pobliskich Zakładach Przędzalniczych Leonhardt, Woelker i Girbardt przy Placu Leonarda obecnie Plac Niepodległości) projekt domu z elementami „stylu zakopiańskiego”, z figurą górala w fasadzie (autorstwa Władysława Czaplińskiego), określanego potocznie jako „dom pod góralem” przy ul. Piotrkowskiej 292 (1909-1910)^[6].
• willa Ryszarda Schimmela przy ul. Karolewskiej 1 (przebudowa w latach 1909–1910)^[7],
• kamienica M. Szyffera przy ul. Piotrkowskiej 187, (1910),
• kamienica O. Dreslera przy ul. Piotrkowskiej 174, (1910),
• projekt pałacu Roberta Steinerta, następnie Fryderyka Wilhelma Schweikerta, przy ul. Piotrkowskiej 262/264 (obecnie Instytut Europejski w Łodzi) z lat 1910-1911 (także nadzór nad budową) – symetrycznie zakomponowane założenie pałacowo-parkowe w duchu francuskim, reprezentujące styl klasycyzującego baroku („styl około 1800”); autorstwo nie jest pewne, choć jego podpis widnieje na kopii projektu budowli, ale często projekt ten przypisuje się architektowi Romualdowi Millerowi^[8].
• oficyna na posesji R. A. Bechtolda przy ul. Piotrkowskiej 132 (1911).
• kamienica E. Hamburskiego przy ul. Północnej 55 (1923–1925),
• dom (willa) dla I. Rassalskiego przy ul. Pustej 4/6 (obecnie ul. St. Wigury), z neobarokową fasadą (1925).

Wspomnieć warto niezrealizowany projekt z 1909 podwójnej rezydencji braci Emila i Karola Steinertów przy ul. Piotrkowskiej 272ab, o formach neogotyku angielskiego, zastąpiony zrealizowanym projektem Alfreda J. Balckego.

Przypisy

1. Leon Lubotynowicz na stronie In memoriam SARP
2. Informator miasta Łodzi z kalendarzem na 1920 rok (…), Łódź 1920, s. 499.
3. Księga adresowa miasta Łodzi i Województwa Łódzkiego z informatorami (…) Rocznik 1937-1939, Łódź 1937, dz. II s. 271.
4. Krzysztof Stefański, Jak zbudowano przemysłową Łódź. Architektura i urbanistyka miasta w latach 1821-1914, Łódź, 2001, s. 200.
5. Księga adresowa miasta Łodzi i Województwa Łódzkiego (…) Rocznik 1937-1939, Zarząd Miejski w Łodzi, Łódź 1937 (?), strona 62 Dział I Szematyzm miasta Łodzi.
6. Edmund Adam Jarzyński Tajemnice starych kamienic Wydawnictwo Łódzkie Łódź 1972 s. 88 Zakopiańszczyzna w łódzkim budownictwie.
7. AnetaA. Stawiszyńska AnetaA., Robert Guse - zapomniany fabrykant, "Kronika miasta Łodzi" 2017, nr 1, ss. 5 (s. 135-139). [online] [dostęp 2021-05-23]  (pol.).
8. Krzysztof Stefański, Ludzie, którzy zbudowali Łódź. Leksykon architektów i budowniczych miasta (do 1939 r.), Łódź, 2009, s. 113.

Bibliografia

• Jacek Strzałkowski, Architekci i budowniczowie w Łodzi do 1944 r. Łódź, 1997, s. 88.
• Krzysztof Stefański, Jak zbudowano przemysłową Łódź. Architektura i urbanistyka miasta w latach 1821-1914, Łódź, 2001.
• Krzysztof Stefański, Ludzie, którzy zbudowali Łódź. Leksykon architektów i budowniczych miasta (do 1939 r.), Łódź, 2009, s. 113.
• Anna Rynkowska, Ulica Piotrkowska, Łódź, 1970.