Kumów Plebański

Kumów Plebański

wieś
Grób Wacława Rzewuskiego, pochowany na cmentarzu rzymskokatolickim w Kumowie Plebańskim
Państwo	Polska
Województwo	lubelskie
Powiat	chełmski
Gmina	Leśniowice
Liczba ludności (2021)	144[2][3]
Strefa numeracyjna	82
Kod pocztowy	22-121[4]
Tablice rejestracyjne	LCH
SIMC	0104870[5]
Położenie na mapie gminy Leśniowice Kumów Plebański
Położenie na mapie Polski Kumów Plebański
Położenie na mapie województwa lubelskiego Kumów Plebański
Położenie na mapie powiatu chełmskiego Kumów Plebański
51°02′20″N 23°33′12″E[1]

Kumów Plebański – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie chełmskim, w gminie Leśniowice^[5][6].

W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kumów Plebański, po jej zniesieniu w gromadzie Sielec. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa chełmskiego.

Wieś jest sołectwem w gminie Leśniowice^[7]. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 155 mieszkańców i była jedenastą co do liczby ludności miejscowością gminy^[8].

Części wsi

Integralne części wsi Kumów Plebański^[5]^[6]

SIMC	Nazwa	Rodzaj
0104886	Brzezinki	część wsi
0104892	Plebania	część wsi
0104900	Zagóra	część wsi

Historia

Do wieku XIX historia pisana była dla wsi Kumów - bowiem podział wsi na Kumów Majoracki i Kumów Plebański nastąpił po supresji dóbr kościelnych w latach 30. XIX wieku. Większą część dawnego klucza kumowskiego zabrano biskupom przyłączając folwark i tereny dawnej rezydencji do tak zwanych majoratów, stąd nazwa Kumów Majoracki. W 1876 r. poduchowny folwark Kumów to jest ziemię wraz z obszarem dawnego folwarku i rezydencji biskupów, na publicznej licytacji zakupił Karol von Schtralborn^[9].

Pierwsze wzmianki o grodzie Kumów pochodzą z 1204 roku W latopisie pod rokiem 1205 - Rocznik hipacowski wspomniane są „wrota czerwieńskie” koło Komowa (Kumowa) i Uchań. W tym samym roczniku hipacowskim pod datą 1213 r. wyczytać można, że Daniło Romanowicz zajął Leszkowi Białemu „Uhrowesk, Wereszczyn, Stołpie i Kumów i wsiu ukrainu”. To jest tereny piastowskiej Ukrainy przyłączone do Polski przez Bolesława Chrobrego - patrz Grody Czerwieńskie. W 1417 roku wieś występuje jako Cumow. W tym samym roku król Władysław II Jagiełło dekretem z Nowego Korczyna nadał 700 ha ziemi w Kumowie jako beneficjum dla biskupa chełmskiego. Od czasów średniowiecznych była to letnia siedziba biskupów chełmskich, w I poł. XIX w. - lubelskich. Dobra skonfiskowane zostały przez Rosję w 1875 r. Później przeszły one w ręce rodziny Rzewuskich.

Po I wojnie światowej dobra zostały rozparcelowane pomiędzy włościan wsi: Sielec, Kumów Leszczany, Mołodutyn, Haliczany, Wolawce. Stawy zachowały się i przeszły we władanie Marka Gaja. Przy parafii zostało 99,72 ha ziemi i łąk. Dzierżawcami byli gospodarze^[9].

Kościół

Według Słownika geograficznego Królestwa Polskiego z roku 1883 „najpierwszy” kościół tutejszy z drzewa zbudował 1434 r. Jan Zaborowski biskup chełmski. W 1592 r. odbudował go Stanisław Gumaliński biskup chełmski. Następnie w 1696 odbudowany przez Wojciecha Kotkowskiego prboszcza Kumowa. Wreszcie w latach 1821–25 powstał nowy murowany kościół który wystawił biskup Skarszewski^[10].

Zobacz też

• Kumów Majoracki

Przypisy

1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 65209
2. Wieś Kumów Plebański w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-01-23] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
3. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-01-23] .
4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 634 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
5. TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-04-23].
6. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-04-23]. brak numeru strony
7. Strona gminy, sołectwa [dostęp 2023-12-19]
8. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
9. Andrzej Wawryniuk: Leksykon miejscowości powiatu chełmskiego. Chełm: Starostwo Powiatowe w Chełmie, 2002, s. 477. ISBN 83-916380-0-6.
10. Kumów, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 873 .

Linki zewnętrzne

• Kumów, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 873 .