Krzyżówka z przymrużeniem oka

Krzyżówka z przymrużeniem oka – rodzaj zadania szaradziarskiego, odmiana klasycznej krzyżówki, w której definicje opierają się na grze słów, często humorystycznej i niejednoznacznej^[1]. Celem autora jest wymyślenie jak najbardziej przewrotnych i śmiesznych definicji wpisywanych słów.

Istnieje kilka odmian krzyżówek z przymrużeniem oka:

• klasyczne, w której korzysta się z relacji częściowej kongruencji między frazeologizmem a desygnatem; często wykorzystuje się cechy indywidualne przedmiotów, humor sytuacyjny i kolokwializmy^[1], np. „doleśny wilkociąg” – „natura”, gdyż natura ciągnie wilka do lasu^[2], „przekąska na godziny szczytu” – „koreczek”^[3]
• krzyżówki małego Jasia, w których odgadywanym wyrazom nadaje się sens całkowicie odrębny od podstawowego^[1], np. „muzykalne, ale niezbyt mądre dzieci” to „cymbałki”^[4]
• hocki-klocki, w których wykorzystywane są osobliwości językowe, rzadkie frazeologizmy i archaizmy, często ze słownictwa biernego rozwiązujących, np. „starszy brat moskalika” – „limeryk”, „już za mało rączek do obrączek” – „poligamia”.

Krzyżówki tego typu drukują niektóre czasopisma, a także czasopisma specjalistyczne dla szaradzistów jak Rozrywka i wydawany przez przedsiębiorstwo Technopol miesięcznik Krzyżówki z przymrużeniem oka^[5].

Przypisy

1. Zbigniew Trzaskowski. Rozrywki umysłowe a lingwistyka kognitywna. „Slavica Literaria”. 15, 2012. brak numeru strony
2. Teresa Czerwińska. Według małego Jasia. „Rozrywka z przymrużeniem oka”. 1, s. 22, 2020. Warszawa: Wydawnictwo Rozrywka. ISSN 2082-7741. 
3. Leszek Rydz. Szerpowa szefowa. „Rozrywka”. 5, s. 3, 2020-03-01. Warszawa: Wydawnictwo Rozrywka. ISSN 0137-8252. 
4. Adam Sumera. Doleśny wilkociąg. „Rozrywka z przymrużeniem oka”. 1, s. 6, 2020. Warszawa: Wydawnictwo Rozrywka. ISSN 2082-7741. 
5. Technopol – oferta. [dostęp 2020-09-06].

Bibliografia

• Krzysztof Oleszczyk, Encyklopedia rozrywek umysłowych, Konstancin-Jeziorna 2007. ISBN 83-920660-8-1.
• Barbara i Adam Podgórscy, Vademecum szaradzisty, Wydawnictwo Kurpisz Poznań 1998. ISBN 83-87621-26-9.
• Renata Staszkiewicz, Dariusz Staszkiewicz, Matemadziarstwo czyli krzyżówki i nie tylko, Wydawnictwo Aksjomat Toruń 2011. ISBN 978-83-60689-50-9.