Krzemienny Okap w Słupsku lub Schronisko pod Słupskiem I – schronisko na wzgórzu Słupsko na Wyżynie Częstochowskiej będącej częścią Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej[1]. Znajduje się we wsi Kostkowice w województwie śląskim, w powiecie zawierciańskim, w gminie Kroczyce[2].
Opis obiektu
Schronisko znajduje się tuż pod szczytem wzgórza, w bezimiennej wapiennej skale powyżej polanki. Ma postać owalnej wnęki przykrytej skalnym łukiem. W stropie znajduje się półmetrowej wysokości kominek. Ściany schroniska są gładkie, bez nacieków. Namulisko jest piaszczysto-próchniczne. Przedłużenie schroniska tworzy wnęka o wysokości 30 cm. Jest w całości oświetlone rozproszonym światłem i poddane wpływom środowiska zewnętrznego. Otoczenie zarasta krzewiasta roślinność kserotermiczna[1].
Historia poznania i dokumentacji
Na wzgórzu Słupsko istniał w średniowieczu gród. W latach 80. XX wieku archeolodzy prowadzili badania w pozostałym po nim grodzisku, a także w schronisku Krzemienny Okap w Słupsku i na placu przed nim. Znaleziono liczne artefakty – w sumie około 1000 krzemiennych odpadków, około 100 fragmentów ceramiki i około 150 kości zwierzęcych. W schronisku tworzyły one warstwę o miąższości 30 cm. Na podstawie tych znalezisk uczeni twierdzą, że w okresie późnego neolitu przy wejściu do schroniska istniało obozowisko ludzi kultury ceramiki sznurowej. Ich głównym zajęciem było wytwarzaniem narzędzi krzemiennych – przede wszystkim krzemiennych siekier. Krzemienie do ich produkcji wydobywano w bezpośrednim sąsiedztwie schroniska[3]. Wyniki badań opublikował K. Cyrek w 2009 r. (jako Schronisko w Górze Słupsko)[4]. Również w 2009 r. opublikowano wyniki badań kości zwierząt[5].
Schronisko zostało wymienione w spisie M. Szelerewicza i A. Górnego w 1986 r. jako Schronisko pod Słupskiem I. Jego dokumentację opracował w 2009 r. J. Zygmunt, na podstawie pomiarów własnych i W. Mazika. Plan schroniska sporządził J. Zygmunt[1].
Na wzgórzu Słupsko znajdują się jeszcze trzy inne schroniska: Schronisko Dolne w Słupsku Pierwsze, Schronisko Dolne w Słupsku Drugie, Schronisko Górne w Słupsku[6].
Szlak turystyczny
- Zalew Dzibice – Słupsko – Kołaczyk – Góra Zborów – Centrum Dziedzictwa Przyrodniczego i Kulturowego Jury – Skały Rzędkowickie – Włodowice
Przypisy
- ↑ a b c JerzyJ. Zygmunt JerzyJ., Krzemienny Okap w Słupsku, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2019-08-15] .
- ↑ Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2019-08-15] .
- ↑ Słupsko koło Kostkowic [online] [dostęp 2018-08-15] .
- ↑ K. Cyrek [W:]K. Stefaniak, A. Tyc, P. Socha (Eds.), Archaeological studies in caves of the Częstochowa Upland, Sosnowiec – Wrocław: Karst of the Częstochowa Upland and of the Eastern Sudetes: palaeoenvironments and protection. Studies of the Faculty of Earth Science, University of Silesia, 2009, No 56: 145-160.
- ↑ K.K. Stefaniak K.K. i inni, Paleontological studies in the Częstochowa Upland. Sosnowiec-Wrocław: Karst of the Częstochowa Upland and of the Eastern Sudetes, paleoenviroments and protection, „Studies of the Faculty of Earth Sciences, Univ. of Silesia” (56), 2009, s. 3–535 .
- ↑ Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny [dostęp 2019-08-15] .strona główna serwisu