PROFILBARU.COM

Kotrimoksazol (farm. Cotrimoxazolum ang. co-trimoxazole) – farmaceutyczna nazwa preparatu złożonego, zawierającego mieszaninę trimetoprimu z sulfametoksazolem (klasyfikacja ATC: J01EE01) w stosunku 1:5, o szerokim spektrum działania przeciwbakteryjnego.

Spektrum działania

Spektrum przeciwbakteryjne:

Enterobacteriaceae
Vibrio cholerae
Listeria
Bordetella pertussis
Haemophilus influenzae
Staphylococcus – również MRSA
Nocardia
Pseudomonas cepacia
Xanthomonas maltophilia
paciorkowce, meningokoki, Enterococcus – niewielka aktywność

Spektrum przeciwpierwotniakowe:

Plasmodium

Spektrum przeciwgrzybicze:

Pneumocystis jiroveci (dawniej P. carinii)

Mechanizm działania

Sulfametoksazol – kompetycyjnie hamuje wykorzystanie kwasu p-aminobenzoesowego przez komórkę bakteryjną (jest on niezbędny do biosyntezy kwasu dihydrofoliowego), co w konsekwencji prowadzi do zahamowania jej wzrostu.
Trimetoprim – odwracalnie hamuje działanie reduktazy dihydrofolianowej (DHFR), będącej bakteryjnym enzymem uczestniczącym w przemianie kwasu dihydrofoliowego w kwas tetrahydrofoliowy.

Wskazania

Postać doustna:

niepowikłane zakażenia dróg moczowych
zapalenia ucha środkowego
zaostrzenie przewlekłego zapalenia oskrzeli
leczenie oraz zapobieganie zapaleniu płuc wywołanemu przez Pneumocystis jiroveci
zakażenia układu moczowo-płciowego
rzeżączka
wrzód miękki
ziarniniak pachwinowy
cholera
zakażenia pałeczkami Shigella
biegunka podróżnych
nieżyt żołądka i jelit
nokardioza
toksoplazmoza

Postać dożylna:

leczenie oraz zapobieganie zapaleniu płuc wywołanemu przez Pneumocystis jiroveci
zakażenia dróg moczowych
posocznica
zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
nokardioza
toksoplazmoza

Przeciwwskazania

nadwrażliwość na sulfonamidy, trimetoprim lub kotrimoksazol
poważne choroby układu krwiotwórczego
ciężka niewydolność nerek
nie należy stosować u wcześniaków oraz przez pierwsze 3 miesiące u noworodków donoszonych

Ostrożnie u chorych:

z ciężkim uszkodzeniem wątroby
w podeszłym wieku
z ciężką alergią lub astmą oskrzelową
z niedoborem dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej
z ostrą porfirią

Działania niepożądane

nudności, wymioty
osutka
zespół Stevensa-Johnsona
martwica toksyczno-rozpływna naskórka
reakcje uczuleniowe na światło
choroba surowicza
anafilaksja
alergiczne zapalenie mięśnia sercowego
obrzęk naczynioruchowy
gorączka
zmiany w obrazie krwi:
- leukopenia
- neutropenia
- agranulocytoza
- małopłytkowość
- niedokrwistość
- methemoglobinemia
- plamica
- hemoliza
zaburzenia czynności wątroby:
- zwiększenie aktywności aminotransferaz
- zwiększenie stężenia bilirubiny
- żółtaczka zastoinowa
- martwica wątroby
aseptyczne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
hiperkaliemia
hiponatremia
upośledzenie czynności nerek
guzkowe zapalenie okołotętnicze
toczeń rumieniowaty układowy
zakrzepowe zapalenie żył w miejscu podania
kaszel
duszność
nacieki płucne
utrata łaknienia
biegunka
kandydoza
zapalenie języka i jamy ustnej
rzekomobłoniaste zapalenie jelit
zapalenie trzustki
drgawki
zapalenie nerwów obwodowych
ataksja
zawroty głowy i szumy uszne
bóle głowy
depresja
halucynacje
bóle stawowe i mięśniowe

Dawkowanie

Według zaleceń lekarza.

Preparaty

W Polsce pierwszym preparatem kotrimoksazolu był importowany Bactrim.

Pierwszym preparatem produkcji polskiej zarejestrowanym i wprowadzonym do lecznictwa w 1972 roku przez Pabianickie Zakłady Farmaceutyczne „Polfa” jest Biseptol (tabletki), a także ampułki z roztworem do iniekcji i zawiesina produkcji Warszawskich Zakładów Farmaceutycznych „Polfa”.

Inne preparaty które są/były dostępne w Polsce:

Apo-Sulfatrim
Septrin
Two-Septol
Groseptol

Bibliografia

Indeks leków Medycyny Praktycznej 2006. Kraków: Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2006, s. 630-631. ISBN 83-7430-060-4.
Wiadomości Urzędu Patentowego - nr 3, 1972 r.
Poradnik Terapeutyczny, pod red. P.Kubikowskiego, wyd. III

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.