Koszty rodzajowe w rachunkowości – inaczej koszty w układzie rodzajowym, to koszty proste bieżącej działalności, które zostały poniesione w danym okresie sprawozdawczym, przedstawione w podziale na rodzaje. Koszty rodzajowe informują o wartości i rodzaju kosztów, które zostały poniesione w ramach podstawowej działalności operacyjnej (działalności statutowej) prowadzonej przez jednostkę gospodarczą.
Przykładowa prezentacja kosztów rodzajowych:
- Zużycie materiałów i energii:
- zużycie materiałów podstawowych i pomocniczych,
- zużycie opakowań,
- zużycie materiałów biurowych,
- zużycie energii elektrycznej i cieplnej,
- zużycie ciepłej i zimnej wody,
- zużycie gazów,
- zużycie pary wodnej.
- Usługi obce:
- transportowe,
- budowlane,
- remontowe,
- składowania,
- łączności (telekomunikacyjne, pocztowe itp.),
- poligraficzne,
- informatyczne,
- bankowe,
- wykonanie ekspertyz i badań,
- tłumaczenie tekstu,
- pozostałe usługi np. (pranie odzieży, utrzymanie czystości).
- Podatki i opłaty:
- podatek od nieruchomości,
- podatek od środków transportu,
- podatek akcyzowy,
- opłaty skarbowe,
- opłaty sądowe i notarialne,
- opłaty za wieczyste użytkowanie gruntów,
- roczne opłaty licencyjne uprawniające do wykonywania działalności.
- Wynagrodzenia:
- wartości wynagrodzenia brutto wypłacanego w formie pieniężnej,
- wartości świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalent,
- Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia z tytułu wynagrodzeń:
- składki z tytułu ubezpieczeń społecznych opłaconych ze środków pracodawcy,
- składki na fundusz pracy,
- składki na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych,
- odzież ochronna i robocza,
- świadczenia rzeczowe związane z bezpieczeństwem i higieną pracy,
- szkolenie pracowników,
- dopłaty do okresowych biletów za dojazdy pracowników do pracy.
- Amortyzacja:
- planowe zużycie środków trwałych,
- planowe zużycie wartości niematerialnych i prawnych.
- Pozostałe koszty:
- ubezpieczenia majątkowe,
- koszty krajowych i zagranicznych podróży służbowych,
- koszty reprezentacji i reklamy,
- koszty wynajęcia kwater lub ryczałtu za noclegi w przypadku czasowego zatrudnienia pracowników poza miejscem stałego zatrudnienia,
- wypłaty ryczałtów za używanie przez pracowników własnych samochodów dla celów służbowych.
Koszty rodzajowe ujmowane są na kontach zespołu 4 Zakładowego Planu Kont (Koszty według rodzaju i ich rozliczanie). Do kosztów ujmowanych w zespole 4 nie zalicza się m.in. kosztów przypadających, zgodnie z zasadą współmierności, na bieżący okres, ale jeszcze nieponiesionych (rozliczeń międzyokresowych biernych), kosztów związanych z utrzymaniem inwestycji w nieruchomości i wartości niematerialne i prawne, kosztów działalności socjalnej (zakładowych stołówek, hoteli robotniczych)[1]. Układ rodzajowy kosztów jest wykorzystywany dla potrzeb sprawozdawczości finansowej:
- jednostki gospodarcze sporządzające rachunek zysków i strat w wersji porównawczej wykazują w nim koszty według rodzaju;
- jednostki prezentujące kalkulacyjny rachunek zysków i strat ujawniają dane o kosztach rodzajowych w informacji dodatkowej.
Informacje o kosztach według rodzaju są w małym stopniu przydatne do zarządzania przedsiębiorstwem, ponieważ nie pokazują, w jakim celu zostały poniesione koszty. Stanowią one jedynie punkt wyjścia do dalszego rozliczania kosztów według miejsc ich powstawania oraz do kalkulacji kosztów różnych obiektów, w tym m.in. produktów.
Przypisy
- ↑ G. K. Świderska (red): Wzorcowy plan kont z komentarzem do ustawy o rachunkowości i Międzynarodowych Standardów Rachunkowości. Warszawa: Wolters Kluwer business, 2012, s. 273-274. ISBN 978-83-264-0719-2.
Bibliografia
- G. K. Świderska (red): Wzorcowy plan kont z komentarzem do ustawy o rachunkowości i Międzynarodowych Standardów Rachunkowości. Warszawa: Wolters Kluwer business, 2012, s. 424-427. ISBN 978-83-264-0719-2.
- G. K. Świderska (red): Controlling kosztów i rachunkowość zarządcza. Warszawa: Difin/MAC, 2010. ISBN 978-83-7641-169-9. Brak numerów stron w książce
