Kobieta z torebką (szw.Kvinnan med handväskan) – fotografia wykonana 13 kwietnia 1985 przez Hansa Runessona w Växjö, w południowej Szwecji.
Opis
Fotografia przedstawia 38-letnią kobietę, uderzającą torebką skinheada, idącego z flagą w marszu zwolenników neonazistowskiej partii Nordiska rikspartiet (NRP). Fotografia została opublikowana następnego dnia w jednym z największych szwedzkich dzienników Dagens Nyheter, a następnie przedrukowana w kilku gazetach brytyjskich. Fotografii Runessona nadano w Szwecji tytuł zdjęcia roku 1985 (Årets Bild 1985), a później zdjęcia wieku przez magazyn Vi oraz Szwedzkie Stowarzyszenie Fotografii Historycznej[1].
Tło
Neonazistowska partia Nordiska rikspartiet otrzymała od policji pozwolenie na demonstrację o godzinie 12.00 na Stortorget w Växjö. Partia Lewicy złożyła wniosek i otrzymała pozwolenie ma demonstrację tego samego dnia, w tym samym miejscu, o godzinie 11:00[2]. Jeszcze przed rozpoczęciem demonstracji neonazistów 2500 mieszkańców Växjö, w tym kobieta z torbą, przegnało dziesięciu nazistów[2]. Jeden z protestujących Nordyckiej Partii Narodowej został skopany do nieprzytomności, ale dalsze bicie zostało powstrzymane przez interwencję lewicowego aktywisty[2].
Osoby na fotografii
Uderzonym mężczyzną miał być Seppo Seluska, który tego samego roku został skazany za zamordowanie homoseksualnego mężczyzny pochodzenia żydowskiego[3][4].
Kobieta na fotografii to Danuta Danielsson (nazwisko panieńskie Seń, ur. w Gorzowie Wielkopolskim 18 marca 1947[5], zm. w 1988 w Szwecji). Danielsson unikała wystąpień publicznych, w związku z czym niewiele jest informacji na jej temat. Wiadomo, że jej matka była w czasie II wojny światowej uwięziona w niemieckim obozie koncentracyjnym Majdanek[1][6]. Sama Danuta Danielsson miała poznać swojego przyszłego męża - Szweda Björna Danielssona - na festiwalu muzycznym w Polsce w 1980 roku. Wzięli ślub listopadzie tego roku w Gorzowie, a para przeniosła się do Szwecji w październiku 1982 roku[7].
Danielsson zdecydowała pozostać anonimowa po zdarzeniu, rzekomo z powodu obaw przed postępowaniem karnym i odwetem neonazistów[8]. Chociaż w czasie wydarzenia miała zaledwie 38 lat, Danielsson zaczęła być postrzegana przez opinię publiczną jako tant („stara dama”). Słowo symbolizuje również „przyziemną i nieuznaną mądrość, odwagę cywilną i moralne wyrównanie”. Danielsson miała problemy ze zdrowiem psychicznym i zmarła trzy lata po tym wydarzeniu przez samobójstwo po skoku z wieży ciśnień w Växjö w 1988 roku[3].
Upamiętnienie
W 2014 szwedzka rzeźbiarka, Susanna Arwin, wykonała miniaturowy posąg z brązu, wzorowany na fotografii[9]. Powstała inicjatywa stworzenia rzeźby o naturalnych rozmiarach i ustawienia jej na Stortorget w Växjö[10]. Projekt ten został 25 lutego 2015 jednogłośnie zablokowany przez lokalnych polityków argumentując, że postawienie monumentu Danuty Danielsson może być promocją przemocy na tle politycznym[11][12]. Powstaniu pomnika sprzeciwił się także jeden z jej bliskich krewnych oraz autor zdjęcia[13][14].
Decyzja radnych gminy Växjö wzbudziła dużo kontrowersji w Szwecji. W ramach protestu ludzie zaczęli zawieszać na pomnikach w całym kraju damskie torebki[15], a lokalni politycy m.in. w Göteborgu, Sigtunie i Uddevalli zadeklarowali, że chętnie ustawią posąg w swoich miastach[16].
.jpg)
