Julian Niedzielski

Julian Feliks Niedzielski
Ilustracja
Julian Niedzielski
Data i miejsce urodzenia

18 maja 1849
Stryszów

Data i miejsce śmierci

20 października 1901
Wiedeń

Narodowość

Polak

Alma Mater

Politechnika Wiedeńska (1881)

Praca
Biuro

Biuro projektowe Niedzielski – Miksch

Budynki

dokończenie budowy uniwersytetu wiedeńskiego (1870-1883)
zakład uzdrowiskowy i kąpieliskowy w Krynicy (1885-1888)
kolumnada w Marienbadzie, Mariańskie Łaźnie (1888-1889)
budynek kasy oszczędności w Libercu (1888-1891)
budynek handlowo-mieszkaniowy, Wiedeń (1890)
willa Ignatza Petschka, Usti nad Labem (1890)
budynek mieszkalny Haberhof, Wiedeń (1891)
willa Ludwiga Wolfruma w Ústí nad Labem (1892)
rozbudowa Hofburgu w Wiedniu (1894-1899)
budynek fabryczny firmy Georga Wolfruma, Usti nad Labem (1895)
budynek ratusza w Nowym Sączu (1894-1897)
budynek szkoły, Wiedeń (1911)

Projekty

budynek teatru, Liberec (1881)
budynek ratusza, Liberec (1887)
budynek Muzeum Sztuki Dekoracyjnej, Liberec (1887)
budynek Muzeum Sztuki Dekoracyjnej, Liberec (1893)
budynki urzędu powiatowego i sądu rejonowego, Merano (1898)

Odznaczenia
Kawaler Orderu Franciszka Józefa (Austro-Węgry)

Julian Feliks Niedzielski (ur. 18 maja 1849 w Stryszowie – zm. 20 października 1901 w Wiedniu) – polski architekt i budowniczy tworzący głównie w Austrii i Czechach.

Życiorys

Kolumnada w Mariańskich Łaźniach
Stary dom zdrojowy w Krynicy
Kasa Oszczędnościowa w Libercu
Ratusz w Nowym Sączu
Willa Wolfruma – Ústí nad Labem
Budynek mieszkalny, Wiedeń, Wollzeile 36

Ukończył szkołę realną i Instytut Techniczny w Krakowie (1868), gdzie był uczniem Filipa Pokutyńskiego[1]. Następnie studiował architekturę i budownictwo na politechnice w Wiedniu (Wiener Polytechnisches Institut) pod kierunkiem Heinricha Ferstla[2]. Już w czasie studiów pracował w jego biurze projektowym współpracując przy budowie uniwersytetu wiedeńskiego oraz restauracji Schottenkirche[1]. Po jego śmierci wraz z Heinrichem Köchlinem był dyrektorem artystycznym budowy uniwersytetu wiedeńskiego (1883-1884), Zamieszkał na stałe w Wiedniu. W latach 1881–1901 prowadził wraz z Hansem Mikschem biuro architektoniczno-budowlane Miksch & Niedzielski w tym mieście, które szybko zyskało renomę w krajach monarchii habsburskiej[1]. Był także od 1896 radcą, a od 1899 starszym radcą w ministerstwie spraw wewnętrznych[3]. Uznany i wzięty architekt, tworzył głównie na terenie Austrii i Czech. W swojej twórczości był typowym przedstawicielem późnego historyzmu, który uprawiał eklektycznie. Dał się też poznać jako bardzo dobry konserwator zabytków. W latach 1887–1888 był sędzią w konkursie na krakowski pomnik Adama Mickiewicza[1]. Pochowany w grobie honorowym (z brązową płaskorzeźbą autorstwa Josefa Hermanna Tautenhayna) ufundowanym przez kolegów architektów na Cmentarzu Centralnym w Wiedniu[4] (sektor 14 A – grób honorowy nr 10)[5],

grób Juliana Niedzielskiego na wiedeńskim Cmentarzu Centralnym

Ważniejsze prace i realizacje budowlane

realizacje wnętrz

  • restauracja i częściowe urządzenie wnętrza kościoła Benedyktynów (Schottenkirche), Wiedeń (1885)
  • epitafium dla Heinricha Ferstela (popiersie Viktora Tilgnera), Uniwersytet, Wiedeń (1886)
  • restauracja apartamentów reprezentacyjnych ministerstwa spraw wewnętrznych, Wiedeń (1897)

projekty niezrealizowane

Odznaczenia

Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Franciszka Józefa.

Rodzina i życie prywatne

Był synem urzędnika Franciszka i Józefy z Pisalewskich.

Przypisy

  1. ↑ a b c d Michał Rożek, Niedzielski Julian Feliks (1849-1901), Polski Słownik Biograficzny t. 22, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1977, s. 746-747
  2. ↑ Stanisław Łoza, Niedzielski Julian, w Słownik architektów i budowniczych Polaków oraz cudzoziemców w Polsce pracujących, Warszawa 1931, s. 239
  3. ↑ H. Kowalska, Niedzielski, Julian (1849-1901), Architekt, Österreichisches Biographisches Lexikon 1815-1950, Bd. 7 (Lfg. 32, 1976), S. 120
  4. ↑ Julian Niedzielski w: Architektenlexikon Wien 1770 – 1945, online [2.02.2020]
  5. ↑ Ehrenhalber gewidmete und Historische Grabstellen in Wiener Zentralfriedhof poz. 597 – online [4.01.2020]

Bibliografia

  • Michał Rożek, Niedzielski Julian Feliks (1849-1901), Polski Słownik Biograficzny t. 22, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1977, s. 746-747
  • H. Kowalska, Niedzielski, Julian (1849-1901), Architekt, Österreichisches Biographisches Lexikon 1815-1950, Bd. 7 (Lfg. 32, 1976), S. 120
  • Julian Niedzielski w: Architektenlexikon Wien 1770 – 1945, online [2.02.2020]
  • Stanisław Łoza, Niedzielski Julian, w Słownik architektów i budowniczych Polaków oraz cudzoziemców w Polsce pracujących, Warszawa 1931, s. 239.