Jezioro Myczkowskie
Jezioro Myczkowieckie
Zbiornik Myczkowiecki
Widok na jezioro z korony zapory (widok na południe). Po prawej Berdo i Rezerwat przyrody Nad Jeziorem Myczkowieckim. Perspektywę zamyka Jawor.
|
Położenie
|
Państwo
|
Polska
|
Lokalizacja
|
województwo podkarpackie
|
Morfometria
|
Powierzchnia
|
2 km²
|
Wymiary • max długość • max szerokość
|
6 km 2 km
|
Głębokość • maksymalna
|
15 m
|
Hydrologia
|
Rzeki zasilające
|
San
|
Rzeki wypływające
|
San
|
Położenie na mapie Bieszczadów Zachodnich
|
Położenie na mapie Karpat
|
Położenie na mapie Beskidów Wschodnich
|
49°25′16″N 22°25′27″E/49,421111 22,424167
|
|
Jezioro Myczkowskie[1] (Zbiornik Myczkowiecki, Jezioro Myczkowieckie) – zbiornik retencyjny położony w województwie podkarpackim, na Sanie. Budowę prowadzono w latach 1921–1925, a następnie w latach 1956–1960 podwyższono zaporę i dokończono budowę elektrowni.
Historia i charakterystyka
Jezioro Myczkowskie jest sztucznym zbiornikiem wodnym o powierzchni ok. 2 km², głębokości od 5 do 15 m i pojemności 11 mln m³. Wokół jeziora znajdują się tereny o walorach turystycznych i uzdrowiskowych. Zbiornik powstał jako część Zespołu Elektrowni Wodnych Solina-Myczkowce i pełni rolę zbiornika wyrównawczego.
Projekt wykorzystania pętli Sanu koło Myczkowiec powstał w 1921 roku. Autorem był profesor K. Pomianowski. Przewidywał on wybudowanie zapory o wysokości około 15 m, a następnie ujęcie wody kanałem otwartym i sztolnią bezciśnieniową oraz elektrowni o mocy 3,51 MW i produkcji średniej rocznej około 19 mln kWh. Przewidywany do wykorzystania spad wynosił 14 m. Budowę prowadziło w latach 1921–1923 francusko-belgijskie Towarzystwo Akcyjne Elektrosan. Wobec braku funduszy, budowę przerwano w 1925 roku, choć brakowało do zakończenia zaledwie 300 tys. zł. Wykonany i zapłacony był m.in. tzw. jaz Stoneya[a]. Wykonana była część zapory, kanał z ujęciem, sztolnia oraz fundamenty elektrowni[3].
Po zakończeniu II wojny światowej przystąpiono ponownie do projektowania zbiornika i elektrowni wodnej w Myczkowcach w warszawskim biurze Projektów Siłowni Wodnych, Projekt przewidywał częściowe wykorzystanie wykonanych już obiektów. Piętrzenie zapory podniesiono, dzięki czemu pojemność zbiornika wzrosła do 10,9 mln m³, a moc elektrowni do 8,3 MW. Na podstawie tego projektu rozpoczęto 1956 roku ponownie budowę. Generalnym wykonawcą było Krakowskie Przedsiębiorstwo Budownictwa Wodno-Inżynieryjnego, a podwykonawcami: Elektromontaż-Południe, Elektrobudowa, Mostostal i inne. Dwa turbozespoły z turbinami Kaplana o mocy 4150 kW przy 300 obr./min dostarczone zostały przez firmę Ganz Mavag z Węgier. Generatory miały moc 5200 MVA. Budynek elektrowni usytuowany jest na końcu sztolni w miejscowości Zwierzyń.
Jezioro Myczkowskie tworzy zapora ziemna o długości 386 m. Szerokość korony zapory wynosi 9 m, maksymalna szerokość w podstawie 108 m, a wysokość 17,5 m. Usypana jest z pospółki żwirowo-piaskowej z dużą zawartością części ilastych i pylastych. Szczelność zapewnia jądro ilaste znajdujące się w środkowej części korpusu. Zapora w środku posiada betonową część przelewową zamykaną zamknięciami segmentowymi. Część betonowa składa się z przelewów oraz ujęcia wody do sztolni elektrowni. Nad przelewami znajduje się most drogowy szerokości 4 m[4].
Zobacz też
Uwagi
- ↑ Francis Stoney(inne języki) (1837–1897) był irlandzkim inżynierem, który opracował i opatentował kilka urządzeń śluzowych znanych później pod jego imieniem[2].
Przypisy
- ↑ Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 2. Wody stojące, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 224, ISBN 83-239-9607-5 .
- ↑ Obituary. Francis Goold Morony Stoney, 1837–1897. „Minutes of the Proceedings”. 130, s. 316–318, 1897. DOI: 10.1680/imotp.1897.19280.
- ↑ Zalew Myczkowski – charakterystyka.
- ↑ Dane techniczne zapory w Myczkowcach i Solinie. solina.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-26)]..
Linki zewnętrzne