Jan Salamucha

Jan Salamucha
Ilustracja
Kraj działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

10 czerwca 1903
Warszawa

Data i miejsce śmierci

11 sierpnia 1944
Warszawa

Miejsce pochówku

cmentarz Powązkowski w Warszawie

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Inkardynacja

archidiecezja warszawska

Prezbiterat

1925

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941)
Multimedia w Wikimedia Commons
Grób Jana Salamuchy na warszawskim cmentarzu Powązkowskim
Autograf Jana Salamucha

Jan Salamucha (ur. 10 czerwca 1903 w Warszawie, zm. 11 sierpnia 1944 tamże[1]) – filozof chrześcijański związany z tzw. kołem krakowskim, logik, ksiądz katolicki, członek ONR. Znana jest jego analiza i próba formalizacji dowodu „z ruchu” na istnienie Boga, podanego przez Tomasza z Akwinu.

Życie

W roku 1920 ukończył gimnazjum w Warszawie, jako sanitariusz brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Wstąpił do seminarium duchownego i w roku 1925 otrzymał święcenia kapłańskie. Kontynuował naukę na wydziale teologicznym Uniwersytetu Warszawskiego, studiował również logikę matematyczną (zwaną wówczas logistyką) u Łukasiewicza i Leśniewskiego. Doktorat na podstawie pracy Zdania modalne u Arystotelesa uzyskał w roku 1927, po czym wyjechał do Rzymu kontynuować studia. 17 listopada 1937 roku otrzymał habilitację na Uniwersytecie Jagiellońskim. 6 grudnia 1938 został profesorem nadzwyczajnym teologii chrześcijańskiej na Wydziale Teologicznym UJ[2], obejmując tam katedrę filozofii chrześcijańskiej. Razem z Józefem Marią Bocheńskim i Janem Drewnowskim współtworzył koło krakowskie zajmujące się logiką matematyczną.

Przed wyborami do Rady Miasta Krakowa z 1938 został członkiem komitetu Polskiego Bloku Katolickiego[3].

6 listopada 1939 został wraz z innymi profesorami Uniwersytetu aresztowany w ramach Sonderaktion Krakau i wywieziony do obozu koncentracyjnego Sachsenhausen, a stamtąd w grudniu 1940 do Dachau. Wyszedł na wolność 4 stycznia 1941 i przedostał się do Warszawy. Działał w konspiracji pełniąc obowiązki kapelana NSZ i starając się doprowadzić do porozumienia między NSZ a Armią Krajową. W czasie powstania warszawskiego oficjalnie pełnił funkcję kapelana oddziałów Obwodu Ochota. Zginął 11 sierpnia 1944 r. na Ochocie rozstrzelany przez żołnierzy z oddziałów RONA.

Odznaczony Krzyżem Walecznych[4].

Został pochowany w mogile zbiorowej księży emerytów Warszawskiej Kapituły Metropolitalnej na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kw. 107–VI–23/30)[5][6].

Dzieło

Badania Salamuchy dotyczyły przede wszystkim możliwości wykorzystania logiki matematycznej do formalizacji rozumowań w filozofii średniowiecznej i nowożytnej. Pomagała mu w tym znajomość paleografii, wykorzystywanej do odczytywania dawnych tekstów. Pod wpływem Łukasiewicza, który dokonał współczesnej interpretacji pism logicznych Arystotelesa i zrekonstruował logikę stoików, Salamucha starał się wykorzystać metody logiczne w metafizyce.

Publikacje

  • Rola logistyki w filozofii chrześcijańskiej, 1936
  • Krytyka poznania, 1995
  • Wiedza i wiara. Wybrane pisma filozoficzne (red. Jacek Jadacki i Kordula Świętorzecka), Lublin 1997

Przypisy

  1. ↑ Salamucha Jan, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-12-20].
  2. ↑ Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 1, s. 26, 7 lutego 1939. 
  3. ↑ Prezydium Polskiego Bloku Katolickiego. „Głos Narodu”, s. 9-10, Nr 314 z 15 listopada 1938. 
  4. ↑ Jan Salamucha. [dostęp 2013-08-20].
  5. ↑ Cmentarz Powązkowski w Warszawie. (red.). Krajowa Agencja Wydawnicza, 1984. ISBN 83-03-00758-0.
  6. ↑ Cmentarz Stare Powązki: STANISŁAW KOSTKA ZWOLIŃSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2017-01-03].

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Strategi Solo vs Squad di Free Fire: Cara Menang Mudah!