Jan Kuczyński
Pełne imię i nazwisko
|
Jan Kazimierz Kuczyński
|
Data i miejsce urodzenia
|
1 lub 7 września 1907 Częstochowa
|
Data i miejsce śmierci
|
14 września 1939 Gdynia
|
Przyczyna śmierci
|
poległ
|
Zawód, zajęcie
|
marynarz, żeglarz, harcerz
|
Narodowość
|
polska
|
Alma Mater
|
Szkoła Morska w Tczewie
|
Jan Kuczyński (ur. 1 lub 7 września 1907 w Częstochowie, poległ 14 września 1939 na Kępie Oksywskiej w obronie Gdyni[1][2][3][4]) – kapitan marynarki handlowej, żeglarz, nauczyciel żeglarstwa, autor podręczników żeglarskich.
Życiorys i żeglarstwo
Był orędownikiem skupienia pod fachowym kierownictwem i nadania ściślejszych więzów organizacyjnych oraz ustalenia szerszego program rozwoju i ujednolicenia systemu szkolenia harcerskich drużyn żeglarskich, po spisie drużyn żeglarskich w 1930 roku.[5]
Podręczniki żeglarskie Kuczyńskiego powstawały pod wpływem potrzeb odczuwanych w ówczesnym środowisku harcerskim.[6])
Współtworzył (wraz z Witoldem Bublewskim i Józefem Michałowskim) opracowany w 1932, a wprowadzony na V Konferencji Kierownictwa Harcerskich Drużyn Żeglarskich wewnątrzharcerski system stopni żeglarskich obejmujący 5 stopni: wioślarz, żeglarz, żeglarz morski, sternik morski, kapitan żeglugi morskiej[7].
Dowodził jachtem Temida II podczas, pierwszego po zakupie w Travemünde, rejsu do Polski.[8]
W roku 1933 był uczestnikiem nieudanej wyprawy (w zamierzeniu: dokoła świata) na jachcie, powstałym z przebudowy rybackiego kutra z 1888 roku ożaglowanego jako kecz. Wyprawa zakończyła się podczas pierwszego sztormu pod Bornholmem. Jacht wysztrandował i został rozbity na kamienistej plaży, wszyscy uczestnicy (Wiesław Olszyna-Wilczyński, Jan Kuczyński, Wojciech Stypuła, Jan Stypuła) dotarli wpław do lądu i powrócili do Polski.[9]
W roku 1937 wyprawił się (wraz z 6 żeglarzami) do Szwecji szalupą wiosłowo-żaglową Wiking. Celem udanej wyprawy był eksperyment z zakresu ratownictwa.[10]
Współtwórca idei pozyskania harcerskiego szkunera - Zawisza Czarny[11] Był pierwszym kapitanem tego żaglowca, pod jego kierownictwem statek Petrea przebudowano na harcerski jacht żaglowy[12]
Upamiętnienie
- Szkoła Podstawowa w Karwi obrała sobie Kuczyńskiego za patrona[3]
- Imię Jan Kuczyński nosił jacht Harcerskiego Jacht Klubu "Wodnik"[13][14].
Publikacje
- Jan Kuczyński: Manewrowanie jachtem żaglowym, Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1932.
- Jan Kuczyński: Praktyczne wiadomości z astronomji żeglarskiej, Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1932.
- Jan Kuczyński: Jachtowa praktyka Morska, Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1933.
- Jan Kuczyński: Roboty jachtowo-żaglowe na stopień żeglarza, Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1933.
- Jan Kuczyński: Jachtowa żegluga morska, Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1939.
Przypisy
- ↑ Biogram na stronie Uniwersytetu Morskiego w Gdyni
- ↑ Włodzimierz Głowacki: Dzieje żeglarstwa polskiego. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1989, s. 380. ISBN 83-215-3276-4.
- ↑ a b
Biogram na stronie Szkoły Podstawowej im. Jana Kazimierza Kuczyńskiego w Karwi
- ↑ Żeglarz, co szalupą na Gotlandię popłynął [online], trojmiasto.pl, 18 września 2017 [dostęp 2024-03-28] (pol.).
- ↑ Włodzimierz Głowacki: Dzieje żeglarstwa polskiego. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1989, s. 221. ISBN 83-215-3276-4.
- ↑ Włodzimierz Głowacki: Dzieje żeglarstwa polskiego. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1989, s. 225. ISBN 83-215-3276-4.
- ↑ Włodzimierz Głowacki: Dzieje żeglarstwa polskiego. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1989, s. 226. ISBN 83-215-3276-4.
- ↑ Włodzimierz Głowacki: Dzieje żeglarstwa polskiego. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1989, s. 304. ISBN 83-215-3276-4.
- ↑ Włodzimierz Głowacki: Dzieje żeglarstwa polskiego. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1989, s. 315. ISBN 83-215-3276-4.
- ↑ Włodzimierz Głowacki: Dzieje żeglarstwa polskiego. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1989, s. 316. ISBN 83-215-3276-4.
- ↑ Encyklopedia żeglarstwa, JacekJ. Czajewski (red.), JerzyJ. Arszyłowicz, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996, s. 164, ISBN 83-01-11914-4, OCLC 69269903 .
- ↑ Morze i my. Zawisza Czarny, [w:] Żeglarz. Miesięcznik dla młodzieży poświęcony pracy na morzu, 1947 (nr 8-9), s. 16 [dostęp 2024-03-28] (pol.).???
- ↑
Sprawozdanie z działalności GOZŻ 1979/80
- ↑ Sejmik Harcerskiego Ośrodka Morskiego w Pucku [online], zagle.se.pl [dostęp 2024-04-01] (pol.).
Bibliografia
- Encyklopedia żeglarstwa, J. Czajewski (red.), J. Arszyłowicz, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996, ISBN 83-01-11914-4,
- Włodzimierz Głowacki: Dzieje żeglarstwa polskiego, Gdańsk: Wydawnictwo Morskie 1989, ISBN 83-215-3276-4.
- Głowacki W.K., Wspaniały świat żeglarstwa. 2 t. 1, Dzieje żeglarstwa polskiego, Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1989, ISBN 83-215-3276-4.
- Żeglarz, co szalupą na Gotlandię popłynął [online], trojmiasto.pl, 18 września 2017 [dostęp 2024-03-28] (pol.).