Jan Bojankowski

Jan Bojankowski

Data i miejsce urodzenia	24 czerwca 1832 Grójec
Data i miejsce śmierci	11 września 1870 Łódź
Praca
Budynki	browar Karola Anstadta

Jan Feliks Antoni Bojankowski (ur. 24 czerwca 1832 w Grójcu, zm. 11 września 1870 w Łodzi) – polski architekt, pierwszy, od 1864 architekt miejski Łodzi.

Nauka i praca zawodowa

W 1852 ukończył gimnazjum realne w Warszawie, a w 1856 Szkołę Sztuk Pięknych w Warszawie na Oddziale Architektury. W 1858 uzyskał patent budowniczego I klasy co pozwoliło mu pracować przy budowie kościoła w Łukszach, a następnie, po 1860, przy kolei warszawsko-terespolskiej.

19 lutego 1864 (według K. Stefańskiego^[1]) został budowniczym miejskim w Łodzi, lecz nominację uzyskał dopiero w 1866 po złożonym rok wcześniej egzaminie i otrzymaniu uprawnień budowniczego II klasy. Projektował liczne budynki przemysłowe i domy mieszkalne, obowiązki służbowe obejmowały też zadania inżynieryjne i porządkowe. Posiadał tak znaczny zakres tych obowiązków, że zarówno on jak i jego następcy do 1914 (Hilary Majewski czy Franciszek Chełmiński) ze względu na brak czasu, mieli małe możliwości w ramach służbowych zajęć realizowania planów budowlanych^[2]. Dlatego niezwykle trudno jest określić jego właściwy dorobek twórczy. Nie jest pewne, które budowle stawiał według własnych planów, a których wznoszenie jedynie nadzorował w ramach obowiązków służbowych.

Zmarł przedwcześnie, nim miasto weszło w okres najbardziej intensywnego rozwoju. ^[3].

Dorobek twórczy

Największą z zachowanych znanych jego budowli jest

• browar Karola Anstadta (1866) przy ul. Średniej (obecnie ul. Pomorska), ^[4].

a z mniejszych obiektów

• farbiarnia J. Bothke przy Piotrkowskiej 212,
• farbiarnia dla J. Heinzla przy ul. Piotrkowskiej 72,
• część przędzalni Jakuba Petersa (1869) oraz
• domy "familijne" (1865-1866) dla robotników fabryki Karola W. Scheiblera na Wodnym Rynku (obecnie Plac Zwycięstwa, 6 piętrowych domów, później podwyższonych),
• oficyny mieszkalne i budynki przemysłowe dla C. Söderstroma,
• budynki przemysłowe dla J. Botke, E. Hentschla, J. Petersa, K. Scheiblera,
• dom Z. Jarocińskiego przy ul. Nowomiejskiej i szereg innych domów mieszkalnych.

Zobacz też

• Kalendarium historii Łodzi (1821–1918) – lata 1864–1870

Przypisy

1. Stefański Krzysztof, Jak zbudowano przemysłową Łódź. Architektura i urbanistyka miasta w latach 1821-1914, Łódź, 2001, s. 94
2. Stefański Krzysztof, Jak zbudowano przemysłową Łódź. Architektura i urbanistyka miasta w latach 1821-1914, Łódź, 2001, s. 94
3. Stefański Krzysztof, Ludzie, którzy zbudowali Łódź. Leksykon architektów i budowniczych miasta (do 1939 r.), Łódź, 2009, s. 33
4. Strzałkowski Jacek, Architekci i budowniczowie w Łodzi do 1944 r. Łódź 1997 s. 48

Bibliografia

• Strzałkowski Jacek,Architekci i budowniczowie w Łodzi do 1944 r. Łódź ,1997 s. 48;
• Stefański Krzysztof, Jak zbudowano przemysłową Łódź. Architektura i urbanistyka miasta w latach 1821-1914, Łódź, 2001;
• Stefański Krzysztof, Ludzie, którzy zbudowali Łódź. Leksykon architektów i budowniczych miasta (do 1939 r.), Łódź, 2009, s. 33;
• Łoza Stanisław, Architekci i budowniczowie w Polsce, Warszawa, 1954;
• Rynkowska Anna, Ulica Piotrkowska, Łódź, 1970.