Incydent w Zatoce Tonkińskiej

Incydent w Zatoce Tonkińskiej
	wojna wietnamska
	; Zdjęcie zrobione z USS „Maddox” podczas incydentu, przedstawiające trzy północnowietnamskie łodzie torpedowe
Czas	2 sierpnia 1964
Miejsce	Zatoka Tonkińska
Terytorium	Wietnam Północny
Wynik	przystąpienie USA do wojny wietnamskiej
Strony konfliktu
Stany Zjednoczone	Wietnam Północny
Dowódcy
George S. Morrison; John J. Herrick; Roy L. Johnson	Le Duy Khoai
Siły
1 lotniskowiec,; 1 niszczyciel,; 4 samoloty	3 łodzie torpedowe
Straty
1 niszczyciel lekko uszkodzony,; 1 samolot lekko uszkodzony	1 łódź torpedowa poważnie uszkodzona,; 2 łodzie torpedowe średnio uszkodzone,; 4 zabitych,; 6 rannych
	Położenie na mapie Wietnamu miejsce bitwy
	19°42′N 106°46′E/19,700000 106,766667
	Multimedia w Wikimedia Commons

Incydent w Zatoce Tonkińskiej – niejasny i nigdy do końca niewyjaśniony incydent zbrojny w Zatoce Tonkińskiej, mający miejsce 2 sierpnia 1964 roku, wykorzystany jako oficjalna przyczyna przystąpienia USA do wojny w Wietnamie.

Historia

Po wspomnianym incydencie prezydent USA Lyndon B. Johnson uzyskał swobodę działania, a do ataku na Wietnam miał prawo użyć wszelkich niezbędnych środków^[1]. Na incydent składały się dwa wydarzenia: wymiana ognia USS „Maddox” z trzema wietnamskimi kutrami torpedowymi w dniu 2 sierpnia i wydarzenie z dnia 4 sierpnia, w którym USS „Maddox” i USS „Turner Joy” otworzyły ogień do niezidentyfikowanego celu radarowego. Historyk Howard Zinn w sprawie wydarzeń w zatoce, twierdzi: incydent w Zatoce Tonkińskiej był prowokacją, a najwyższe władze amerykańskie okłamywały społeczeństwo, podobnie jak w przypadku inwazji na Kubę za czasów Kennedy’ego. W rzeczywistości bowiem CIA prowadziła w tym regionie tajną operację, której celem były północnowietnamskie przybrzeżne obiekty wojskowe, a zatem atak Wietnamczyków na amerykański okręt nie był „nieuzasadniony”. Ponadto niszczyciel Maddox nie odbywał wcale „rutynowego patrolu”, ale uczestniczył w misji szpiegowskiej, a co więcej do incydentu nie doszło na wodach międzynarodowych, lecz już w obrębie wietnamskich wód terytorialnych. Wbrew twierdzeniom McNamary w kierunku Maddoxa nie wystrzelono też żadnych torped^[2].

W 1965 r. prezydent Lyndon B. Johnson skomentował wydarzenie w prywatnej wypowiedzi: O ile wiem, to nasza marynarka strzelała do wielorybów^[3]. W roku 1971 pracownik Pentagonu Daniel Ellsberg przekazał dziennikarzom dokumenty znane jako Pentagon Papers, zawierające również materiały na temat incydentu. Wynikało z nich, że raporty na temat wydarzenia zostały sfałszowane. 30 listopada 2005 służby NSA przez odtajnienie dokumentów z owego okresu nieoficjalnie potwierdziły, iż administracja prezydenta Johnsona otrzymała nieprawdziwe informacje na temat incydentu.

Schematy starcia

Przypisy

↑ Cummins 2013 ↓, s. 188.
↑ Zinn 2016 ↓, s. 615.
↑ 30-year Anniversary: Tonkin Gulf Lie Launched Vietnam War [online], archive.is, 29 maja 2012 [dostęp 2021-05-05] .

Bibliografia

Joseph Cummins: Najdłuższe konflikty zbrojne. Wyd. 1. Warszawa: Muza SA, 2013. ISBN 978-83-7758-259-6.
Howard Zinn: Ludowa historia Stanów Zjednoczonych. Od roku 1492 do dziś. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2016. ISBN 978-83-65369-12-3.