Honorowy ObywatelMiasta Braniewa – tytuł nadawany przez Radę Miasta Braniewa osobom, które szczególne się zasłużyły dla miasta, niezależnie od ich obywatelstwa i miejsca zamieszkania.
Ustanowienie i zasady przyznawania tytułu Honorowego Obywatela Miasta Braniewa
Tytuł honorowego obywatelstwa miasta w Królestwie Prus został ustanowiony ordynacją o samorządach Revidierte Städteordnung z dnia 17 marca 1831 roku. Ordynacja ta wprowadzała m.in. pojęcie „honorowego obywatela”. Organem uprawnionym do nadania tytułu była Rada Miasta[1].
Włodarze braniewscy niejednokrotnie korzystali z przepisów tejże ordynacji, wyróżniając osoby, które szczególnie zasłużyły się dla miasta i dla jego obywateli. W pierwszym okresie były to osoby narażające ze szczególnym poświęceniem zdrowie i życie w zwalczaniu epidemii cholery, tak np. 8 marca 1853 roku władze miejskie przyznały ten tytuł lekarzowi Jacobowi Jacobsenowi za szczególne zasługi dla ratowania mieszkańców Braniewa podczas epidemii cholery w latach 1831–1852[2].
W latach 90. XX w. powrócono w Braniewie do tradycji przyznawania honorowego obywatelstwa miasta.
Honorowi obywatele Miasta Braniewa do 1945 roku
Lista wyróżnionych honorowym obywatelstwem Braniewa do 1945 roku*
ks. Anton Marquardt (1815–1859) – proboszcz kościoła św. Katarzyny w Braniewie w latach 1852–1859. W uznaniu poświęcenia w zwalczaniu epidemii cholery w Braniewie w 1848 roku przez wówczas wiejskiego kapłana miasto wyróżniło go honorowym obywatelstwem oraz uzyskało u biskupa jego mianowanie na proboszcza w Braniewie.
Jacob Jacobson (1807–1858) – braniewski lekarz, utalentowany kaznodzieja i literat, jedna z czołowych postaci w mieście, położył szczególne zasługi w zwalczaniu epidemii cholery w Braniewie.
Carl Mückenberger (1830–1901) – drugi właściciel browaru w Braniewie, założyciel spółki aukcyjnej Bergschlößchen-Aktien-Bier-Brauerei, wieloletni dynamiczny zarządca browaru, radny miejski.
* wykaz nie uwzględnia osób wyróżnianych w okresie narodowego socjalizmu w Niemczech
Honorowi obywatele Miasta Braniewa po 1990 roku
Lista wyróżnionych honorowym obywatelstwem (stan na rok 2021)
lp.
Data
Osoba wyróżniona
Źródło
1.
24.05.1995
Czesław Dębski (1946–2020) – wieloletni dyrektor browaru w Braniewie, za jego czasów browary elbląski i braniewski pod marką EB wysunęły się na pierwsze miejsce w Polsce.
Ryszard Górecki (ur. 1951) – profesor nauk rolniczych, rektor Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, twórca ogólnouczelnianej jednostki Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie o nazwie Międzynarodowe Centrum Edukacyjne w Braniewie.
ks. Tadeusz Brandys (1936–2010) – ksiądz katolicki, proboszcz kościoła św. Katarzyny, który odbudował z ruin (kościół w 2001 podniesiony został do rangi bazyliki mniejszej).
Wojciech Iwulski (1915–1990) – fotograf, uczestnik kampanii wrześniowej 1939, członek wywiadu Armii Krajowej oraz działacz społeczny. Autor zdjęć przedwojennego i okupacyjnego Bełżca, powojennych zdjęć zniszczonego Braniewa oraz dokumentalista zbrodni wojennych UPA.
Regulamin nadawania tytułu Honorowego Obywatela Miasta Braniewa[16][17]
Regulamin nadawania tytułu Honorowego Obywatela Miasta Braniewa Załącznik do Uchwały Nr XXXIII/184/05 Rady Miejskiej w Braniewie z dnia 28 grudnia 2005 r.
§ 1. Nadanie tytułu Honorowego Obywatelstwa Miasta Braniewa jest wyrazem najwyższego wyróżnienia i uznania Rady Miejskiej. Nadawany jest przez Radę Miejską w Braniewie osobom szczególnie zasłużonym dla Braniewa, a także wybitnym osobistościom, według przepisów zawartych w niniejszym regulaminie.
§ 2. Tytułu Honorowego Obywatelstwa może być nadany obywatelom polskim i cudzoziemcom.
§ 3. Tytuł Honorowego Obywatelstwa może być nadany tej samej osobie tylko jeden raz.
§ 4.1. Z wnioskiem o nadanie tytułu Honorowego Obywatelstwa Miasta Braniewa mogą występować: - Przewodniczący Rady Miejskiej, - Burmistrz Miasta Braniewa, - Komisje problemowe Rady Miejskiej, – Kluby Radnych, – Mieszkaniec Braniewa, przy czym wniosek ten winien być poparty podpisami przez co najmniej 100 mieszkańców miasta Braniewa. 2. Druk wniosku, o którym mowa w ust.1, stanowi załącznik do niniejszego regulaminu. 3. Pisemny wniosek o nadanie Honorowego Obywatelstwa powinien zawierać: – dane o kandydacie, – charakterystykę kandydata, – określenie zasług uzasadniających jego wyróżnienie, – dowody potwierdzające wniosek (załączniki). 3. Wniosek opiniuje Komisja w składzie 5-osobowym powołana przez Radę Miejską spośród radnych. 4. W celu zaopiniowania wniosku, Komisja może zasięgać opinii przedstawicieli różnych środowisk miasta Braniewa, a także miejscowości, z której pochodzi kandydat.
§ 5. Tytuł Honorowego Obywatelstwa Miasta Braniewa nadaje Rada Miejska w drodze uchwały.
§ 6. Nadanie tytułu Honorowego Obywatelstwa wiąże się z wręczeniem dyplomu (tytułu) na sesji Rady Miejskiej w Braniewie lub uroczystości miejskiej przez: – Przewodniczącego Rady lub jego zastępcę, – Burmistrza Miasta lub jego zastępcę.
§ 7. Osobie wyróżnionej tytułem „Honorowego Obywatelstwa Miasta Braniewa” przysługują następujące przywileje: – używanie tytułu „Honorowy Obywatel Miasta Braniewa”, – uczestniczenie na prawach honorowego gościa w zwyczajnych, nadzwyczajnych i uroczystych sesjach Rady Miejskiej oraz w innych uroczystościach o charakterze miejskim, – bezpłatny wstęp do instytucji o charakterze kulturalno-oświatowym i sportowym, – bezpłatne przejazdy środkami miejskiej komunikacji zbiorowej.
§ 8. Księgę osób wyróżnionych tytułem „Honorowego Obywatelstwa Miasta Braniewa” prowadzi biuro Rady Miejskiej. Odpowiedzialnym za przechowanie całości dokumentacji związanej z nadaniem tytułu Honorowego Obywatelstwa jest pracownik biura Rady Miejskiej.