Heksafluorek siarki zawiera 12 elektronów walencyjnych[1]
Chloro(difenylo)- λ3 -jodan zawiera 10 elektronów walencyjnych[2]
Hiperwalencyjność – zjawisko tworzenia związków chemicznych , w których atom centralny ma więcej niż oktet elektronów walencyjnych .
Zgodnie z regułą oktetu atomy większości pierwiastków tworzących wiązania kowalencyjne dążą do uzyskania konfiguracji elektronowej najbliższego gazu szlachetnego w układzie okresowym pierwiastków , czyli zazwyczaj do uzyskania układu ośmiu elektronów walencyjnych. Zjawisko to jest korzystne energetycznie z powodu całkowitego zapełnienia orbitali s i p powłoki walencyjnej pierwiastków grup głównych. Znane są jednak liczne związki pierwiastków grup 15–18 wykazujące odstępstwa od tej reguły. Są to tzw. związki hiperwalencyjne , w których atom lub atomy zawierają więcej niż osiem elektronów w powłoce walencyjnej[3] [4] – zazwyczaj 10 lub 12, czasem nawet 16[1] . Przykładami takich związków są halogenki azotowców i tlenowców , kompleksy pierwiastków grup głównych, związki międzyhalogenowe[3] lub hiperwalencyjne związki jodu (λ3 -jodany i λ5 -jodany)[2] .
Koncepcja hiperwalencyjności została opisana w 1969 r. przez Jeremy'ego I. Mushera [4] [3] .
Przypisy
↑ a b chemical bonding - Hypervalence , [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-05-05] (ang. ) .
↑ a b Masahito M. Ochiai Masahito M. , Reactivities, Properties and Structures. Introduction , [w:] Thomas T. Wirth (red.), Hypervalent Iodine Chemistry , Springer Berlin / Heidelberg, 2003, s. 6–8, DOI : 10.1007/3-540-46114-0 , ISBN 978-3-540-46114-2 , OCLC 855378793 (ang. ) .
↑ a b c J.I. J.I. Musher J.I. J.I. , The Chemistry of Hypervalent Molecules , „Angewandte Chemie International Edition in English”, 8 (1), 1969, s. 54–68, DOI : 10.1002/anie.196900541 (ang. ) .
↑ a b Thomas T. Wirth Thomas T. , Introduction and General Aspects , [w:] Thomas T. Wirth (red.), Hypervalent Iodine Chemistry , Springer Berlin / Heidelberg, 2003, s. 1–5, DOI : 10.1007/3-540-46114-0 , ISBN 978-3-540-46114-2 , OCLC 855378793 (ang. ) .