PROFILBARU.COM

Helena Zboińska
Imię i nazwisko	Helena Zboińska-Ruszkowska
Data i miejsce urodzenia	23 kwietnia 1877 ; Lwów
Data i miejsce śmierci	4 listopada 1948 ; Kraków
Zawód	śpiewaczka (sopran), pedagog
Współmałżonek	Ryszard Ruszkowski
Lata aktywności	1899-1928
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Helena Zboińska 1°v. Ruszkowska, 2°v. Seeligerowa (ur. 23 kwietnia 1877 we Lwowie, zm. 4 listopada 1948 w Krakowie) – polska śpiewaczka (sopran), pedagog.

Życiorys

Ukończyła pensję we Lwowie, gdzie następnie uczyła się śpiewu. W 1894 wyszła za mąż za aktora Ryszarda Ruszkowskiego. Studia wokalne uzupełniała następnie niemal do końca kariery w Warszawie, Wiedniu, Mediolanie i Madrycie. Debiutowała w 1900 w Teatrze Miejskim we Lwowie, gdzie zaangażowana szybko objęła pierwszoplanowe, sopranowe partie liryczne. W 1903 została zaangażowana do WTR, gdzie śpiewała do 1907 głównie partie sopranowe, zarówno liryczne, jak i dramatyczne. Była doskonałą odtwórczynią partii bohaterek wagnerowskich. W tym czasie koncertowała w Wiedniu, m.in. w wiedeńskiej Hofoper. W 1906 wyszła powtórnie za mąż za doktora Ferdynanda Seeligera, sekretarza ministra finansów w Wiedniu.

W styczniu 1907 wystąpiła w Teatro alla Scala w Mediolanie w Zmierzchu bogów Wagnera oraz w kwietniu 1908 jako Helena w Mefistofelesie Boito, w towarzystwie Fiodora Szalapina i pod batutą Toscaniniego^[1]. Do 1914 śpiewała za granicą, we Włoszech, Hiszpanii i Ameryce Południowej. W latach 1914–1916 śpiewała w wiedeńskiej Operze Cesarskiej i Teatrze Narodowym w Pradze. W 1919 przybyła do Warszawy. Zaangażowana do opery na stanowisko „primadonny dramatycznej” występowała na scenie Teatru Narodowego do końca swej kariery. Ostatni raz wystąpiła w 1928 w partii Bony (Zygmunt August).

Po zejściu ze sceny zamieszkała w Krakowie i poświęciła się pracy pedagogicznej w konserwatorium krakowskim, a potem we własnej prywatnej szkole śpiewu. Okupację niemiecką przeżyła w Krakowie. Po wojnie objęła stanowisko profesora PWSM w Krakowie. Jej uczennicami były: Ewa Bandrowska-Turska, Ada Sari, Wanda Wermińska. Była członkiem zasłużonym ZASP.

Życie prywatne

Córka aktora Marcelego Zboińskiego, żona aktora Ryszarda Ruszkowskiego^[2] i matka aktora Wojciecha Ruszkowskiego^[3].

Kariera zawodowa

1900–1902 śpiewaczka Teatr Miejski Lwów
1903–1907 śpiewaczka Warszawskie Teatry Rządowe Warszawa
1907–1908 śpiewaczka Teatro alla Scala Mediolan
1908–1914 śpiewaczka za granicą
1914–1916 śpiewaczka Opera Cesarska Wiedeń
1919–1928 primadonna Teatr Wielki w Warszawie
1919–1928 wykładowca prywatna szk.muz.Warszawa
1928–1937 wykładowca Konserwatorium w Krakowie
1937–1938 własna szkoła śpiewu Kraków

Odznaczenia

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (30 kwietnia 1925)^[4].

Przypisy

↑ „Polscy śpiewacy na scenie La Scali” Adam Czopek Nasz Dziennik nr 140/17/18.06.06 19-06-2006.
↑ Polska śpiewaczka „kozackiego” pochodzenia. „Nowości Illustrowane”. Nr 15, s. 7, 14 kwietnia 1906.
↑ Słownik biograficzny teatru polskiego 1765-1965. Warszawa: PWN, 1973, s. 905.
↑ M.P. z 1925 r. nr 102, poz. 436 „za zasługi na polu wybitnej działalności artystycznej”.

Linki zewnętrzne

Helena Zboińska-Ruszkowska, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2021-04-09] .
„Polscy śpiewacy na scenie La Scali” Adam Czopek

[1] „Polscy śpiewacy na scenie La Scali” Adam Czopek Nasz Dziennik nr 140/17/18.06.06 19-06-2006.

[2] Polska śpiewaczka „kozackiego” pochodzenia. „Nowości Illustrowane”. Nr 15, s. 7, 14 kwietnia 1906.

[3] Słownik biograficzny teatru polskiego 1765-1965. Warszawa: PWN, 1973, s. 905.

[4] M.P. z 1925 r. nr 102, poz. 436 „za zasługi na polu wybitnej działalności artystycznej”.

[1]

[2]

[3]

[4]