Gwiazdy lombardu – amerykański program telewizyjny typu reality show, nadawany na kanale History i Fokus TV, produkowany przez Leftfield Pictures[1]. Zdjęcia do programu kręcone są na przedmieściach miasta Las Vegas[2], gdzie znajduje się otwarty całodobowo lombard „Gold & Silver Pawn Shop”[3], który uruchomiono w 1989 roku[4]. Sklep prowadzą Rick Harrison, jego syn Corey „Big Hoss”, a pomaga im przyjaciel Coreya, Austin „Chumlee” Russell[4]. Wcześniej lombard był współprowadzony przez ojca Ricka, Richarda „Staruszka” Harrisona[5]. Cykl, który miał premierę 26 lipca 2009 roku[6], okazał się najlepiej ocenianym w sieci telewizyjnym show[7][8], a także reality show numer 2 za produkcją Ekipa z New Jersey[9].
Seria przedstawia relacje pracowników lombardu z ich klientami, którzy przynoszą różnego rodzaju przedmioty, które chcą sprzedać lub zastawić. W programie można zobaczyć i usłyszeć historyczne szczegóły oferowanych rzeczy, a także sposoby targowania się przy ich sprzedaży[2][10].
Seria Gwiazdy lombardu śledzi także relacje interpersonalne wśród obsady produkcji. Jeden z recenzentów określił te konflikty jako wersję programu Antiques Roadshow (BBC) „porwanego przez Amerykański chopper” rodziny Teutul[11]. Z kolei „TV Guide” przedstawiło podobny opis określając show „częściowo Antiques Roadshow ze szczyptą LA Ink i odrobiną serialu Cops”[12].
Wielu lokalnych ekspertów w danej dziedzinie regularnie odwiedza lombard by oszacować sprzedawane lub zastawiane przedmioty[13]. Dwóch z nich rozpoczęło swe własne programy spin-off[14]. Konserwator antyków Rick Dale został gwiazdą pierwszego ze spin-offów[15] – Amerykańscy naprawiacze[16][17], którego premiera miała miejsce w październiku 2010 roku[18][19]. Natomiast mechanik samochodowy i specjalista od odnawiania pojazdów Danny „The Count” Koker występuje w trzecim ze spin-offów – Warsztat Danny’ego – który debiutował w sierpniu 2012 roku[20][21].
Produkcja i format programu
Historia Gwiazd lombardu rozpoczęła się dzięki Brentowi Montgomery i Colby’emu Gainesowi z Leftfield Pictures, których zaskoczyła różnorodność zaniedbanych lombardów w Las Vegas podczas pobytu w 2008 roku. Myśląc, że sklepy tego typu mogą być prowadzone przez interesujące osoby, poszukiwali oni zarządzanego przez rodzinę lombardu, który miał być miejscem docelowym dla telewizyjnej produkcji. Wówczas znaleźli sklep „Gold & Silver Pawn Shop” znajdujący się blisko dwie mile od Las Vegas Strip[22]. Lombard Harrisonów był przedmiotem dokumentu stacji PBS z 2001 roku[23]. Manager i współwłaściciel lokalu Rick Harrison, nieskutecznie próbował przez cztery lata powołać do życia show realizowane w jego sklepie[24]. Lombard i Rick byli także pokazywani (w 2003 r.) w jednym z odcinków telewizyjnego show Insomniac with Dave Attell[25].
Reality show pierwotnie miało być nadawane przez HBO, jednak władzom sieci bardziej odpowiadał profil zbliżony do Taxicab Confessions[a], którego akcja toczyłaby się przy nocnym okienku lombardu „Gold & Silver”[26]. Ostatecznie program wykształcił się w zorientowaną na rodzinę produkcję[27]. Właścicielka kanału History Nancy Dubuc (odpowiedzialna była za kreowanie ramówki podyktowanej populizmem w celu zrównoważenia obecnych w sieci telewizyjnej militarnych produkcji) powołała do życie serial. Początkowo nosił on tytuł Pawning History, później zaproponowano nazwę Pawn Stars, która miała lepiej pasować do lokalu[28]. Władze sieci były zgodne, że nowa nazwa jest bardziej zachęcająca i łatwiejsza do zapamiętania[27]. Dubuc dopasowała scenariusz do ramówki, uwzględniając obecność w programie ekspertów oceniających wartość przedmiotów. Nie udało się jej jednak odwieść bohaterów serii od interpersonalnych konfliktów i zaczepek[22].
Serial realizowany jest na terenie lombardu „Gold & Silver” na obrzeżu miasta Las Vegas[2]. Mimo że biżuteria jest najczęściej zastawianym przedmiotem w „Gold & Silver”[29] większość klientów pokazywanych w cyklu przynoszą do sklepu zróżnicowane zabytkowe przedmioty, których w magazynie w 2011 roku przechowywano blisko 12 000[30] (z czego zwykle ok. 5000 dostępne było dla klientów)[31]. W każdym z odcinków pojawia się 5–6 przedmiotów, gdzie najczęściej jeden z Harrisonów – Rick, Corey lub Richard („Staruszek”) przedstawiają historię, którą kryje dany przedmiot. Kiedy nabywca nie jest w stanie konkretnej rzeczy wycenić, konsultują się oni z ekspertem, który potrafi określić właściwą cenę, sprawdzić autentyczność i potencjalną wartość. Jeśli przedmiot wymaga naprawy fachowcy pomagają także w oszacowaniu kosztów renowacji lub przygotować przedmiot do sprzedaży. Kupujący wraz z klientem ustalają wartość przedmiotu (jeśli obecny jest ekspert doradza on przy wycenie), często sama transakcja przerywana jest wywiadem, gdzie wyjaśniane są powody decyzji. W czasie wymiany między klientem a sprzedawcą na ekranie wyświetlany jest pasek przybliżający fakty związane z przedmiotem. Okazyjnie Rick zakupuje przedmioty, które potrzebują renowacji przed ustaleniem jej kosztów, ryzykując możliwą stratę[32][33].
Cykl uzupełniony jest o interpersonalne relacje i konflikty między Rickiem, Coreyem, Staruszkiem i przyjacielem Coreya – Chumleem, który także pracuje w sklepie[34]. Niesnaski dotyczą zwykle prowadzenia lombardu, kwestionowania wycen Coreya przez starszych Harrisonów[35], a także szydzenia z poziomu inteligencji Chumleego i jego kompetencji[36].
Przed przerwą reklamową pojawia na ekranie telewizora pytanie z kilkoma możliwymi odpowiedziami, które związane jest ze sklepem i jego inwentarzem, obsadą serialu lub z przedstawionym w odcinku przedmiotem. Odpowiedź pojawia się dopiero po bloku reklamowym. Od odcinka „A Very Vegas Christmas”[b] (sezon 8) pytanie wyświetlane jest przed każdą przerwą komercyjną.
Mnożące się naśladowcze programy takie jak Hardcorowy lombard (truTV), jak i sam program Gwiazdy lombardu przyczyniły się do wzrostu popularności samego lombardu „Gold & Silver”, który stał się turystyczną atrakcją w Las Vegas[27] i rozwinął się także odpowiednio tamtejszy biznes. Z początkowej liczby klientów 70–100 w ciągu dnia, ruch w sklepie wzrósł do ponad 1000 przed październikiem 2010 roku. By opanować sytuację właściciele zatrudnili blisko 30 nowych pracowników[37] i powiększono za 400 000 USD pomieszczenie wystawowe do blisko 1400 m²[22][27], co było dziesiątą rozbudową obiektu od momentu jego otwarcia[38]. Rick Harrison wspominał w odcinku „Over the Top” czwartego sezonu, że nad lombardem budował on siłownię dla pracowników[39]. Sklep sprzedaje także towar pod własną marką[40], którego projekt opiera się na pomysłach fanów Facebooka, dzięki czemu Harrisonowie oszczędzają na zatrudnianiu profesjonalnych projektantów[7]. Za przybycie do lokalnych klubów nocnych Corey Harrison i Chumlee Russell otrzymują od ich właścicieli 1000 dolarów za noc. Dzięki przekazywanym przez Facebooka i Twittera informacjom o ich obecności obroty klubów wzrastają[7]. Z powodu realizowanych na terenie sklepu zdjęć główni bohaterzy nie pracują za ladą, ponieważ prawo amerykańskie nie pozwala na ujawnienie tożsamości klientów zastawiających przedmioty, a turyści robiący zdjęcia i filmy w pomieszczeniu wystawowym mogliby temu przeszkodzić. Kiedy kręcony jest odcinek serii lombard jest chwilowo zamknięty z wyjątkiem garści klienteli wpuszczonej do budynku[23][41].
Obsada
Rick Harrison
Richard „Staruszek” Harrison
Corey Harrison
„Chumlee” Russell
Główni bohaterowie
Rick Harrison – współwłaściciel lombardu, syn Richarda („Staruszka”) i ojciec Coreya („Big Hoss”), otrzymał przezwisko „The Spotter” (tłum. obserwator) z powodu jego sokolego wzroku do wartościowych przedmiotów. Historię z lombardem rozpoczął w wieku 13 lat[42]. Rick wspólnie z ojcem założył „Gold & Silver” w 1988 roku[4] w wieku 23 lat[42].
Richard Benjamin „Staruszek” Harrison[43] (ur. 4 marca 1941, zm. 25 czerwca 2018)[44][45] – ojciec Ricka, a Coreya dziadek, który jest współwłaścicielem lombardu[46] otworzonego w 1989 roku[4] wspólnie z synem Rickiem. Główni bohaterowie zwracają się do niego per „Staruszek”[5] („Old Man”)[47], którego dorobił się już w wieku 38 lat[48]. Pochodzi on z Lexington w stanie Karolina Północna[49]. Przez blisko 21 lat służył w marynarce wojennej Stanów Zjednoczonych[50].
Corey „Big Hoss” Harrison – syn Ricka i wnuk Richarda[51], rozpoczął pomagać w pracy w wieku 9 lat, polerując biżuterię[39][52]. Jest on menadżerem dla 30 pracowników lombardu[53].
Austin „Chumlee” Russell[54] – przyjaciel Coreya z dzieciństwa pracujący od pięciu lat w momencie emisji pierwszego sezonu[55][56], którego zatrudniono w lombardzie gdy miał 21 lat[57]. Chumlee otrzymał swoją ksywkę w wieku 12 lat od ojca jednego ze swoich kolegów, który nazwę wziął od morsa z kreskówki Tennessee Tuxedo and His Tales[c][54][58].
↑Taxicab Confessions – dokumentalizowany serial TV z ukrytą kamerą stacji HBO emitowany od stycznia 1995 roku.
↑Odcinek specjalny, w którym bohaterzy Gwiazd lombardu, Warsztatu Danny’ego i Amerykańskich naprawiaczy występują wspólnie przy Bożonarodzeniowym barbecue.
↑Kreskówka emitowana w amerykańskiej telewizji w latach 1963–1966.
↑Jeremy McKinnon pojawił się w odc. „Double Trouble”, Bob Dylan w „Like a Rolling Chum”, Meredith Vieira w „Chumdog Millionaire” (trzeci sezon); Zespół The Oak Ridge Boys pojawił się w „Packing Heat”, George Stephanopoulos w „Buy The Book” (czwarty sezon); Matt Kenseth pojawił się pod koniec odc. „What the Truck” (piąty sezon); Steve Carell pojawił się w odc. „Hello, Goodbye” (szósty sezon); Kip Winger i Roger Daltrey pojawili się „Rick ’n’ Roll” (siódmy sezon); Katie Couric – koniec odc. „Chum-parazzi” (siódmy sezon); Butch Harmon – odc. „Tee’d Off” (ósmy sezon)
↑„John Hancock’s Hancock”, Gwiazdy lombardu (6 września 2009); „Backroom Brawl”, Gwiazdy lombardu (1 marca 2010). History.
↑„Plane Crazy”, Gwiazdy lombardu (13 września 2009). History.
↑W trakcie odcinka „Backroom Brawl” drugiego sezonu Corey Harrison twierdzi, że zarządza 30 pracownikami. Później w odcinku „Like a Rolling Chum” trzeciego sezonu mówi on, że sklep zatrudnia już 48 osób. „Entertainment Weekly” (czerwiec 2010) również wskazuje na załogę ponad 40-osobową. Według Richarda Harrisona (License to Pawn: Deals, Steals, and My Life at the Gold & Silver, 2011, s.88) kiedy rozpoczynano produkcję telewizyjną sklep miał 12 pracowników.
↑„Peacemaker”, Gwiazdy lombardu, sezon 4, odc. 27 (9 maja 2011). History.
↑ ab„Over the Top”, Gwiazdy lombardu, sezon 4, odc. 33 (13 czerwca 2011). History.