Gotlandia

Zdjęcie satelitarne

Kontynent

Powierzchnia

3143,84 km²

Populacja (2009)
• liczba ludności
• gęstość

57 221
18,2 os./km²

Położenie na mapie Szwecji

57°30,0′N 18°33,0′E/57,500000 18,550000

Multimedia w Wikimedia Commons

Informacje w Wikipodróżach

Gotlandia (szw. Gotland [ˈɡɔtland]) – wyspa na Bałtyku należąca do Szwecji.

Historia

W średniowieczu stanowiła centrum handlowe regionu. Jej największe miasto, Visby, od XI do XIV wieku wchodziło w skład północnoniemieckiej Hanzy. Gotlandia w 1361 została zajęta przez Duńczyków. W XIV i XV wieku była ważnym ośrodkiem bałtyckiego piractwa, na wyspie mieli swą siedzibę Bracia Witalijscy, którzy zajęli całą wyspę w roku 1394. W roku 1398 piratów przepędził Zakon krzyżacki. Zakon odsprzedał wyspę Szwecji w roku 1409^[1]. Formalnie została przyłączona do Danii dopiero na mocy traktatu podpisanego w Szczecinie (1570). W wyniku szwedzko-duńskiego pokoju w Brömsebro z 1645 znalazła się pod władaniem Szwecji.

Geografia

Wyspa główna (pow. 2994 km², linia brzegowa 686 km) jest nizinna, z największym wzniesieniem Lojsta hed – 83 m n.p.m. Ludność zajmuje się głównie rybołówstwem i rolnictwem. Największym miastem i stolicą wyspy jest Visby. Na północ od wyspy leży niewielka wysepka Fårö (113,3 km²; linia brzegowa 97 km). Jeszcze dalej na północ znajduje się kolejna wysepka – Gotska Sandön (36,54 km²; linia brzegowa 25 km). Na wapiennym podłożu wyspy silnie rozwinęły się zjawiska krasowe.

Geologicznie obszar wyspy jest fragmentem progu denudacyjnego, zbudowanego z wapieni koralowych i marglistych.

Szatę roślinną Gotlandii tworzą lasy iglaste i łąki, na których prowadzi się wypas bydła. Miejscami, na wapieniach marglistych, wytworzyły się gleby lepsze jakościowo, które wykorzystuje się rolniczo. Do najważniejszych roślin uprawianych na wyspie należą: owies, żyto, jęczmień, ziemniaki. Ważną gałęzią gospodarki jest tradycyjnie rybołówstwo. Rozwinął się przemysł cementowy, bazujący na miejscowych zasobach mineralnych, i przetwórstwa spożywczego, wykorzystujący produkty rolnictwa gotlandzkiego.

Najdłuższymi rzekami wyspy są Gothemsån i Snoderån^[2].

Jeziora

Na wyspie znajduje się 9 jezior:

Bästeträsk (pow. 6,52 km²; lustro wody 6,1 m n.p.m.; głęb. maks. 6,0 m; linia brzegowa 14,8 km)
Tingstädeträsk (pow. 4,68 km²; lustro wody 44,8 m n.p.m.; głęb. maks. 1,7 m; objętość 3,24 mln m³)
Fardumeträsk (pow. 3,4 km²; lustro wody 6,2 m n.p.m.; głęb. maks. 2,0 m; linia brzegowa 10,2 km; zlewisko 28,9 km²)
Bogeviken (pow. 2,0 km²; lustro wody <1,0 m n.p.m.; głęb. maks. 1,0 m; zlewisko 15,0 km²)
Hau träsk (pow. 0,923 km²; lustro wody 3,0 m n.p.m.; linia brzegowa 3,87 km)
Mjölhatteträsk (pow. 0,687 km²; lustro wody 2,9 m n.p.m.; linia brzegowa 3,46 km)
Horsan (pow. 0,555 km²; lustro wody 4,0 m n.p.m.; linia brzegowa 3,94 km)
Paviken (pow. 0,272 km²; lustro wody 0,0 m n.p.m.; głęb. maks. 1,0 m; linia brzegowa 2,63 km)
Lojstasjöarna (głęb. maks. >10 m)

Zobacz też

Przypisy

↑ Stefan Kuczyński: Wielka wojna z Zakonem Krzyżackim w latach 1409-1411. Warszawa: MON, 1955, s. 69.
↑ Gotlands län. smhi.se. [dostęp 2019-02-15]. (szw.).

Bibliografia

Szwedzki Urząd Statystyczny

Linki zewnętrzne

Zobacz hasło Gotlandia w Wikisłowniku

Krainy historyczne Szwecji

Götaland	Blekinge Bohuslän Dalsland Gotlandia Halland Olandia Östergötland Skania Smalandia Västergötland
Svealand	Dalarna Närke Södermanland Uppland Värmland Västmanland
Norrland	Ångermanland Gästrikland Hälsingland Härjedalen Jämtland Laponia Medelpad Norrbotten Västerbotten

Historycznie do 1809 roku także Österland (współczesna Finlandia): Egentliga Finland
Karelia
Nyland
Satakunda
Sawonia
Tavastland oraz Ostrobotnia i Wyspy Alandzkie

Read other articles:

Awan arcus

Panorama dari sebuah awan landas yang kuat, sebuah jenis awan arcus. Awan arcus adalah sebuah formasi awan horizontal rendah yang biasanya muncul sebagai awan aksesoris dari sebuah cumulonimbus. Awan gulung dan awan landas adalah dua jenis awan arcus. Pranala luar Wikimedia Commons memiliki media mengenai Roll cloud. Wikimedia Commons memiliki media mengenai Shelf cloud. Wikimedia Commons memiliki media mengenai Arcus. Meteorological Service of Canada (May 14, 1999). Spotter training : I...

Bataille des Hatteras Inlet Batteries

Bataille des Hatteras Inlet Batteries Capture des forts à Cap Hatteras inletAlfred Waud, artiste, 28 août 1861. Informations générales Date 28 août 1861 - 29 août 1861 Lieu Outer Banks, État de Caroline du Nord Issue Victoire de l'Union Belligérants États-Unis États confédérés Commandants Silas H. StringhamBenjamin F. ButlerSamuel Barron William F. Martin Forces en présence 9th New York Infantry 20th New York Infantry Atlantic Blockading Squadron soit 7 bâtiments 935 ...

Zbigniew Zapasiewicz

Zbigniew Zapasiewicz, 2008 Zbigniew Jan Zapasiewicz (Warschau, 13 september 1934 – aldaar, 14 juli 2009) was een van de meest prominente naoorlogse Poolse acteurs. Hij was ook theaterregisseur en -pedagoog. In 1951-1952 studeerde hij scheikunde aan de universiteit van Warschau, maar in 1956 studeerde hij af als acteur aan de Nationale Theateracademie in Warschau. Hij debuteerde als acteur in 1955 bij het Theater van Nieuw Warschau. In de periode van 1959 tot 1966 was Zapasiewicz acteur bij ...

Chocolate Salty Balls

1998 song from South Park Chocolate Salty Balls (P.S. I Love You)Single by Chef (Isaac Hayes)from the album Chef Aid: The South Park Album B-sideO Holy Night (snippet), Come Sail AwayReleasedDecember 14, 1998 (1998-12-14)[1]Recorded1998GenreFunk[2]comedynovelty[3]Length3:55LabelColumbiaAmericanSongwriter(s)Trey ParkerProducer(s)Rick RubinIsaac Hayes singles chronology Ike's Rap (1986) Chocolate Salty Balls (P.S. I Love You) (1998) Simultaneous (1999)...

Camelback Mountain (Big Pocono)

This article is about a mountain in Pennsylvania. For the mountain in Arizona, see Camelback Mountain. Camelback Mountain (Big Pocono)Big Pocono from Spring LakeHighest pointElevation2,133 ft (650 m)GeographyLocationMonroe County, Pennsylvania, U.S.Parent rangeAppalachian Mountains, Pocono Mountains Camelback Mountain or Big Pocono is a conspicuous geographic feature on the Pocono Plateau. It is not a mountain, but rather a peninsular section of the Pocono Plateau, that when vi...

كومة ركامية

كومة ركام الكومة الركامية (أو كومة الركام) هي المخلفات المتبقية من عمليات التعدين، والتي تطرح على شكل كومة.[1] تتركب المخلفات في الكومة الركامية غالباً من الطَفَل، بالإضافة إلى الحجر الرملي المتفحم وعدد آخر من الرواسب المتبقية. يطلق على كومة الركام في بعض الأحيان كومة ال

Dan Reynolds

American singer, member of Imagine Dragons This article is about the singer. For the cartoonist, see Dan Reynolds (cartoonist). For people with similar names, see Daniel Reynolds. Dan ReynoldsReynolds in 2017BornDaniel Coulter Reynolds (1987-07-14) July 14, 1987 (age 36)Las Vegas, Nevada, U.S.Occupations Singer songwriter Years active2008–presentSpouse Aja Volkman (m. 2011; sep. 2022)Children4Musical careerGenres Alternative rock...

Dody Weston Thompson

American photographer (1923–2012) Dody Weston ThompsonDody Weston Thompson, Point Lobos, California, 1997, by Robert BackstrandBornDora Harrison(1923-04-11)April 11, 1923New Orleans, LouisianaDiedOctober 14, 2012(2012-10-14) (aged 89)[1]Los Angeles, CaliforniaNationalityAmericanEducationSophie Newcomb CollegeBlack Mountain CollegeKnown forPhotographyMovementThe West Coast Photographic MovementAwardsAlbert M. Bender AwardPatron(s)Edward WestonPolaroid Corporation'sArtist Su...

Infinite Domains

Infinite Domains is a generic role-playing game system published by Infinite Concepts in 1996. Description Infinite Domains is a universal role-playing system that can be used to create a role-playing game adventure or campaign.[1] Character generation To create a character, the player first randomly determines eight basic attributes — Affinity, Control, Dexterity, Intellect, Speed, Strength, Vitality, and Luck. These then determine nine secondary attributes such as Endurance and Mo...

Eufrasio (varón apostólico)

Eufrasio de Iliturgi Talla de San Eufrasio en la capilla dedicada al Santo en la Catedral de Jaén.Información personalNacimiento Siglo Ijuliano valor desconocido o Caesaraugusta (Antigua Roma) Fallecimiento Siglo I Iliturgi (actual Mengíbar)Religión Iglesia católica Información profesionalOcupación Sacerdote católico Cargos ocupados Obispo Información religiosaFestividad 13 de marzo (santoral) y 15 de mayo (fiestas patronales)Atributos Báculo, MitraVenerado en Iglesia católicaPatro...

The Romantic World of Eddy Arnold

1968 studio album by Eddy ArnoldThe Romantic World of Eddy ArnoldStudio album by Eddy ArnoldReleased1968StudioRCA Victor Studios, NashvilleGenreCountryLabelRCA VictorProducerChet AtkinsEddy Arnold chronology The Everlovin' World of Eddy Arnold(1968) The Romantic World of Eddy Arnold(1968) Walkin' in Love Land(1968) The Romantic World of Eddy Arnold is a studio album by country music singer Eddy Arnold. It was released in 1968 by RCA Victor.[1] The album debuted on Billboard ma...

مركب لاعضوي

المركبات غير العضوية هي تلك المركبات التي قد تفتقد إلى ذرات الكربون والهيدروجين. ويتم النظر إلى المركبات غير العضوية بصفة تقليدية على أنها مركبات الأنظمة الجيولوجية. فمنها المواد الأولية التي تستخرج من المحاجر كمعدن الحديد ومعدن النحاس والفحم (كربون)، ومواد شبيهة يمكن تح�...

建昌道站

此條目没有列出任何参考或来源。 (2019年1月24日)維基百科所有的內容都應該可供查證。请协助補充可靠来源以改善这篇条目。无法查证的內容可能會因為異議提出而被移除。建昌道Jianchangdao位置中华人民共和国天津市河北区建昌道街道建昌道地理坐标39°10′46″N 117°13′39″E / 39.1795705°N 117.2275753°E / 39.1795705; 117.2275753坐标：39°10′46″N 117°13′39″Eþ...

Crime Illustrated

Crime IllustratedCover by Joe OrlandoPublication informationPublisherEC ComicsScheduleQuarterlyFormatAnthologyPublication dateNovember/December 1955 - Spring 1956No. of issuesTwoCreative teamCreated byWilliam Gaines, Al Feldstein Crime Illustrated was a black-and-white magazine published by EC Comics in late 1955 and early 1956. Part of EC's Picto-Fiction line, each magazine featured three to five stories.[1] The format alternated panels of typography with panels of illustrations. Thu...

大阪府道206号石津川停車場石津線

大阪府道206号石津川停車場石津線（おおさかふどう206ごういしづがわていしゃじょういしづせん）は大阪府堺市の、南海本線石津川駅付近から東側に延びる一般府道である。概要路線データ起点 : 大阪府堺市西区浜寺石津町中4丁（=石津停車場付近）終点 : 大阪府堺市堺区石津町3丁（霞ヶ丘交差点=大阪府道30号大阪和泉泉南線交点）地理通過する自治体大�...

Islamic Summit of the Organisation of Islamic Cooperation

Principal organ of the Organisation of Islamic Cooperation This article is about meetings attended by heads of member states. For meetings attended by ministers of foreign affairs, see OIC Council of Foreign Ministers. This article may require copy editing for grammar, style, cohesion, tone, or spelling. You can assist by editing it. (April 2023) (Learn how and when to remove this template message) Islamic Summit of the Organisation of Islamic CooperationArabic: القمة الإسلامية ...

Garfield County, Colorado

County in Colorado, United States County in ColoradoGarfield CountyCountyGarfield County Courthouse in Glenwood Springs FlagLocation within the U.S. state of ColoradoColorado's location within the U.S.Coordinates: 39°36′N 107°54′W / 39.6°N 107.9°W / 39.6; -107.9Country United StatesState ColoradoFoundedFebruary 10, 1883Named forJames A. GarfieldSeatGlenwood SpringsLargest cityRifleArea • Total2,956 sq mi (7,660 km2) •...

Max Romeo

Max RomeoMax Romeo in concert, Brussels, 2022.Background informationBirth nameMaxwell Livingston SmithAlso known asAdulfus Dulfile, Maxie Smith, The Son of Selassie[1]Born (1944-11-22) 22 November 1944 (age 79)OriginSt. James, JamaicaGenres Reggae roots reggae[2] Years active1965–presentLabelsCharmaxMusical artist Max Romeo (born Maxwell Livingston Smith; 22 November 1944)[3][4] is a Jamaican reggae and roots reggae recording musician who has achieved ch...

Gujarati Thali

Gujarathi thali Gujarati Thali (Gujarati: ગુજરાતી થાળી) is an assortment of dishes arranged as a platter for lunch or dinner in restaurants and homes, mostly in Gujarat and places with Gujarati diaspora.[1] “Thali” literally means “plate”. The Gujarati Thali consists of various dishes like ringana methi nu shak, Gujarati khatti mithi daal, undhiyu, bhindi sambhariya], aloo rasila, steamed basmati rice, badshahi khichdi, Chapati, methi na thepla and bhakhr...

Sentinel Rock State Park

State park in Orleans County, Vermont Sentinel Rock State ParkTypeState parkLocationHinton Hill RoadWestmore, VermontCoordinates44°47′37″N 72°01′57″W / 44.7935°N 72.0325°W / 44.7935; -72.0325Area356 acresCreated2015Operated byVermont Department of Forests, Parks, and RecreationOpenDay useWebsiteSentinel Rock State Park Sentinel Rock State Park is a 356-acre (144 ha) state park in Westmore, Vermont.[1] It is open for hiking, educational pur...