Giumri (orm. Գյումրի) – miasto w zachodniej Armenii, drugie pod względem wielkości miasto w kraju; ok. 111 tys. mieszkańców (2022)[1].
Historia
Pierwsze osiedle w tym miejscu zostało założone przez greckich kolonistów ok. 401 roku p.n.e., jednak później zostało ono zniszczone. W 1837 roku Rosjanie wznieśli tu twierdzę Aleksandropol[2], nazwaną tak od imienia cara Aleksandra I, a w 1840 miasto w jej pobliżu. W 1853 roku w czasie wojny krymskiej wokół miasta trwały zacięte walki między wojskami rosyjskimi a osmańskimi. W 1924 roku Aleksandropol został nazwany Leninakanem, na cześć wodza rewolucji październikowej. W 1990 roku miasto otrzymało dzisiejsze imię.
Giumri znacznie ucierpiało w trakcie wielkiego trzęsienia ziemi w 1988 roku. Niemal wszystkie wielopiętrowe budynki zostały wówczas zniszczone, a tysiące osób zginęło.
W Giumri swoją siedzibę ma 102 Rosyjska Baza Wojskowa, gdzie stacjonuje 5000 rosyjskich żołnierzy, sił lądowych oraz powietrznych. W 2010 roku władze Armenii i Rosji podpisały umowę o funkcjonowaniu rosyjskiej bazy w Giumri do 2040[3]. W 2015 roku po masowym morderstwie, dokonanym w mieście przez zbiegłego z jednostki żołnierza, w Giumri miały miejsce masowe demonstracje przeciwko stacjonowaniu wojsk rosyjskich w Armenii[4].
Komunikacja
W mieście znajduje się stacja kolejowa Giumri.
Galeria
-
Kościół Zbawiciela przed rokiem 1988
-
Kościół Zbawiciela (po trzęsieniu ziemi)
-
Kościół Zbawiciela podczas remontu (2014 r.)
-
Katedra Matki Bożej
-
Urząd miasta
-
Pomnik Wardana Mamikoniana na placu Vartanants
-
Pomnik ofiar trzęsienia ziemi z 7 grudnia 1988
-
-
Pomnik dziadka z dziećmi
-
Brama Pamięci
-
Pomnik Aleksandropol
-
Dawny warsztat fabryki pończoch
Miasta partnerskie
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Population armstat.am [dostęp 2022-12-27]
- ↑ Aleksandropol, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 15 .
- ↑ Joshua Kucera: At Press Conference, Putin Forgets About Military Bases in Armenia, Moldova, Abkhazia.... www.eurasianet.org, 2014-12-18. [dostęp 2016-04-25].
- ↑ Armen Karapetyan: Armenia: Murder Case Strains Relations with Moscow. Institute for War and Peace Reporting, 26.01.2015. [dostęp 2021-01-06]. (ang.).