Germakówka[1] (ukr. Гермаківка) – wieś w rejonie czortkowskim[2] obwodu tarnopolskiego. W II Rzeczypospolitej miejscowość była siedzibą gminy wiejskiej Germakówka w powiecie borszczowskim województwa tarnopolskiego. Wieś liczy 1854 mieszkańców.
Mieszkańcy obrządku rzymskokatolickiego należeli do parafii w Krzywaczu. W 1907 r. przy wsparciu finansowym hr. Michała Baworowskiego (1860-1933) wzniesiono we wsi kościół filialny pw. św. Michała. W 1936 utworzono też ochronkę sióstr służebniczek starowiejskich[3].
W latach 1922–1923 w Germakówce stacjonował 22 Batalion Straży Granicznej.
W latach 1941–1945 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj ok. 100 Polaków i 4 Ukraińców, grabiąc i paląc większość polskich gospodarstw. Z kolei Ukraińska Policja Pomocnicza w 1943 zamordowała 90 miejscowych Żydów[4].
W czasie okupacji niemieckiej mieszkające tutaj polskie małżeństwo Hegerów ukrywało Żydów. W 1994 roku Instytut Jad Waszem uhonorował za to Adama Hegera i Marię Heger tytułami Sprawiedliwych wśród Narodów Świata[5].
Z Germakówki pochodzi Stanisław Leszczyński (ur. w 1927), autor wspomnień wojennych, opracowanych i wydanych przez rzeszowski oddział Instytutu Pamięci Narodowej - "Uwikłanie. Wspomnienia z Podola 1939-1945" ISBN 978-83-7629-921-1.
Przypisy
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej opracowany na podstawie wyników Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności z dnia 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych. T. 15: Województwo tarnopolskie. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1923, s. 1.
- ↑ Про утворення та ліквідацію районів [online], Офіційний вебпортал парламенту України [dostęp 2023-03-12] (ukr.).
- ↑ StanisławS. Leszczyński StanisławS., Uwikłanie. Wspomnienia z Podola 1939-1945, Rzeszów 2016, s. 13-15, ISBN 978-83-7629-921-1 .
- ↑ HenrykH. Komański HenrykH., SzczepanS. Siekierka SzczepanS., Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie tarnopolskim 1939–1946, wyd. 2, Wrocław: Nortom, 2006, s. 36-38, ISBN 83-89684-61-6, ISBN 978-83-89684-61-5, OCLC 156875487 .
- ↑ Heger Adam & Maria (Nakoneczna). collections.yadvashem.org. [dostęp 2024-06-01]. (ang.).
Linki zewnętrzne