Choroba występuje powszechnie we wszystkich rejonach uprawy bobu i bobiku. Na plantacjach bobiku w Polsce jest częsta, większe szkody wyrządza jednak tylko w latach, w których występuje niedobór wilgoci w glebie. Choroba prowadzi do obumarcia niektórych roślin oraz zmniejszenia plonu. Na plantacjach nasiennych następuje także obniżenie wartości siewnej nasion[2].
Objawy choroby
Mogą pojawić się już na siewkach jako sczernienie korzeni, zasychanie brzegów liści i ogólne zahamowanie wzrostu rośliny. U starszych roślin pierwsze objawy pojawiają się na korzeniach i podstawie łodygi. Są to początkowo drobne, ale cały czas powiększające się ciemnobrunatne, wydłużone plamy. Mogą osiągnąć długość do kilkunastu cm. Okres, w którym rośliny zostały zainfekowane ma kluczowe znaczenia dla rozwoju choroby. Gdy rośliny zostały porażone we wczesnej fazie rozwoju przebiega ona gwałtownie i prowadzi do obumarcia pędu. Jeżeli do infekcji doszło późno, choroba przebiega łagodniej. Roślina taka zawiązuje nasiona, jednak mają one obniżoną wartość siewną[2].
Charakterystycznym objawem choroby jest osłabienie systemu korzeniowego. Rośliny porażone bardzo łatwo wyrwać z ziemi, często wywracają się one samorzutnie. Charakterystyczne jest także ogniskowe występowanie choroby na plantacji[2]. Choroba prowadzi także do żółknięcia i więdnięcia liści, poczynając od dołu łodygi[1]. W czasie wilgotnej pogody na porażonych częściach rośliny pojawiają się białe, różowe lub łososiowe skupiska zarodników patogenów. Czasami na przekroju łodygi pojawia się typowe dla fuzarioz czernienie wiązek przewodzących[2].
Epidemiologia
Źródłem zakażenia najczęściej jest gleba. Patogeny wywołujące chorobę mogą w niej jako saprotrofy żyć na resztkach roślin przez wiele lat. Czynnikiem infekcyjnym są strzępki grzybów lub ich zarodniki. Choroba może rozwijać się także z zakażonych nasion[2]. Rozwojowi choroby sprzyjają takie czynniki, jak: uszkodzenie korzeni przez szkodniki glebowe (zwłaszcza nicienie), nadmierna wilgotność gleby, wysoka temperatura powietrza powyżej 23 °C[1].
Ochrona
Zapobiega się chorobie poprzez zmianowanie roślin oraz usuwanie porażonych roślin wraz z korzeniami i ziemią wokół korzeni. Nasiona bobiku należy poddać zaprawianiu przy użyciu zapraw – tych samych, których używa się przy askochytozie bobiku[2].
Przypisy
↑ abcdStanisławS.MazurStanisławS., Najczęstsze choroby bobu, „Hasło ogrodnicze” (3), 2002. Brak numerów stron w czasopiśmie
↑ abcdefghiZofiaZ.FiedorowZofiaZ., BarbaraB.GołębniakBarbaraB., ZbigniewZ.WeberZbigniewZ., Choroby roślin rolniczych, Poznań: Wyd. AR Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu, 2008, ISBN 978-83-7160-468-3. Brak numerów stron w książce