Funkcja ekspresywna języka

Funkcja ekspresywna (emotywna) – funkcja wypowiedzi polegająca na wyrażaniu emocji i postaw osoby mówiącej^[1][2]. Wykorzystuje środki językowe zdradzające uczucia mówiącego wobec tematu wypowiedzi lub wobec odbiorcy. W komunikatach ekspresywnych stosuje się słownictwo ekspresywne, nacechowane emocjonalnie, a także apostrofy, partykuły i wyrażenia indywidualne (idiolektalne). Budowa wypowiedzeń waha się pod względem złożoności; brak wykładników spójności tekstu, a intonacja jest zależna od stanu emocjonalnego^[3].

Do istotnych cech wypowiedzi o przeważającej funkcji ekspresywnej należą również dominacja czasowników w 1. osobie liczby pojedynczej oraz duża liczba zaimków, typu: mnie, mój, ja. Stosuje się wykrzyknienia oraz pytania retoryczne, a całość komunikatu ma charakter subiektywny.

Przykłady

• jeść → żreć
• kłamać → łgać
• pić → żłopać
• chodzić → łazić
• mówić → gadać
• Ach, jak pięknie Pani wygląda!
• Boli mnie głowa.
• To idiota!

Zobacz też

• styl artystyczny

Przypisy

1. GrażynaG. Habrajska GrażynaG., Nakłanianie, perswazja, manipulacja językowa, „Acta Universitatis Lodziensis, Folia Litteraria Polonica”, 7 (2), 2005, s. 92 .
2. FrantišekF. Čermák FrantišekF., Jazyk a jazykověda, wyd. 4, Praha: Nakladatelství Karolinum, Univerzita Karlova, 2011, s. 274, ISBN 978-80-246-1946-0, ISBN 978-80-246-2360-3  (cz.).
3. JoannaJ. Dobkowska JoannaJ., W pigułce. Nauka o języku. Repetytorium. Liceum i technikum, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 2019, s. 15, ISBN 978-83-02-18249-5, OCLC 1107607313 .